Rome § 5 Cultuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Het Romeinse Rijk

§ 5. Cultuur

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

De tijd van Grieken en Romeinen, 500 vc - 500.

De klassieke vormen van de Grieks-Romeinse kunst

Leerdoel

Je kunt uitleggen welke positie de vrouw had in het Romeinse Rijk.

Je kunt uitleggen welke vormen de Romeinen toevoegden aan de Griekse kunst.

Je kunt beschrijven hoe het Romeinse recht eruit zag.

Het Romeinse huwelijk

• Veel huwelijken zijn privé-afspraken tussen families. 
• Een meisje mag vanaf haar 12e trouwen, en moest voor haar 20e levensjaar een kind hebben gekregen.
  
• Een huwelijk met een slaaf was niet toegestaan.
• Echtscheiding was toegestaan, later op verzoek van man én vrouw.

Paquius Proculus en zijn echtgenote (fresco uit Pompeii, 1e eeuw n. Chr.)

Vrouwen in Rome

• Romeinse vrouwen hadden meer rechten dan vrouwen in bijvoorbeeld Athene. 
• Vrouwen mochten zich buitenshuis begeven, maar ze bezaten echter geen politieke rechten en konden vaak niet beschikken over hun eigen geld.
• Er bestond uiteraard ook een schoonheidsideaal.

De Romeinen maakten prachtige mozaïeken. Dit mozaïek is de oudste afbeelding van vrouwen in bikini. Het was de vloer van een Romeinse villa op Sicilië (Italië), gebouwd in de derde eeuw na Christus.

Dit zijn vrouwelijke atleten, de bikini was geen gangbare kleding.

Video

Romeinse schoonheidssalon

Vrouwen hadden bij de Romeinen een betere positie dan bij de Grieken.

1. juist
2. onjuist

Vrouwen mochten een functie uitoefenen in de politiek, zoals consul.

1. juist
2. onjuist

Vrouwen mochten een echtscheiding aanvragen.

1. juist
2. onjuist

Welke kleurstof gebruikten rijke vrouwen om een wit gezicht te krijgen? (1 woord)

Bouwwerken

De Romeinen lieten overal in het rijk bouwwerken maken

Ieder bouwwerk had een taak

De belangrijkste kenmerken zijn:

Zuilen

De gebouwen werden (deels) ondersteun met zuilen

Bogen

De boog was een stevige bouwvorm

Koepels

Met een koepel kon ruimte gemaakt worden

Beelden

• De Romeinen maakten veel beelden.
• Ze hadden dit van de Grieken overgenomen.
• Ze probeerden ze, in tegenstelling tot de Grieken, levensecht te maken.
• Je zag het gewoon als iemand lelijk was.

Taal en literatuur

• De Romeinen verspreidden hun taal door het hele rijk
• Dat kwam vooral door de Romeinse wetten, maar ook door gedichten en literatuur (boeken).
• Tot op de dag van vandaag is het Latijn te herkennen
• Ook in het Nederlands hebben we Latijnse woorden

Welke Latijnse woorden hebben wij van de Romeinen overgenomen?

Murus

Mercatus

Porta

Tabula

Moneta

Forca

Munten

Poort

Vork

Tafel

Markt

Muur

Het recht

Door het Romeinse recht voelden Romeinen zich "Romein"

De basis van onze rechtspraak komt nog van de Romeinen:

Vastgelegd

Alle rechten en plichten van mensen moeten zijn vastgelegd in wetten. Staat nergens dat iets niet mag? Dan mag het gewoon!

Gelijk

Alle wetten moeten voor iedereen gelijk zijn. Het maakt niet uit of je een rijke patriciër bent of een arme proletariër.

Multiculturele samenleving

• In het hele Romeinse rijk kwamen mensen met verschillende achtergronden en culturen met elkaar in contact.
• In Rome woonden mensen uit alle delen van het rijk en daarbuiten.
• Romeinen maakten geen onderscheid op basis van huidskleur. 
• Er was maar één onderverdeling belangrijk: je was Romein (je had het burgerrecht) of je was geen Romein (een 'barbaar').

multiculturele samenleving: samenleving met meer culturen

Wat waren de twee belangrijkste kenmerken van het Romeinse recht?

1. Het was alleen voor burgers en mannen.
2. Iedereen was voor de wet gelijk en de rechter was neutraal.
3. Iedereen was voor de wet gelijk en de wet was vastgelegd.

Wat was het belangrijkste verschil tussen de Griekse en Romeinse beeldhouwkunst?

1. Bij de Grieken waren het vooral naakte mannen.
2. Bij de Romeinen waren het vooral naakte vrouwen.
3. Bij de Grieken waren de beelden perfect, bij de Romeinen realistisch.

Hoe schrijf je het Romeinse cijfer 11?

1. IIIIIIIIIII
2. IX
3. VI
4. XI

Hoe noemden de Romeinen andere volken zonder burgerrecht (meervoud, 1 woord).

Welke twee vormen voegden de Romeinen toe aan de Griekse bouwkunst? (twee keer 1 woord zonder komma, met spatie, op alfabetische volgorde).

bijgeloof

• Naast de vele Romeinse goden waren de Romeinen ook heel erg bijgelovig. 
• Alles kon een voorteken zijn.
• Daarom waren er speciale priesters  aangesteld, die alle voortekenen moesten interpreteren.

Welke vogels konden rampen veroorzaken?

1. 1 uil en 1 gans
2. 2 uilen en 2 adelaars
3. 2 uilen en 1 adelaar
4. 1 uil en 2 adelaars

Hoe heette de ziener die voorspellingen deed aan de hand van vogels?

1. Augurk
2. Augur
3. Haruspex