Herhalen Gram. Woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Telefoon in de telefoontas? Ga dan lekker zitten.

Leg klaar op je tafel: je boek, schrift en een pen.

Doel en planning

Doel van de les: aan het einde van de les hebben we alle woordsoorten herhaald.

Planning van de les:

- herhalen 

- oefenen

Zelfstandig naamwoord (zn)

Een woord voor een mens, dier, plant, ding of gevoel. 

• Een zn heeft meestal een ev en mv.
• Je kunt er vaak een verkleinwoord van maken.
• Je kunt er meestal de, het of een voor zetten.
• Een eigennaam (zn-e) is ook een zelfstandig naamwoord. 
• LET OP: het regent / een (1)

 

Lidwoorden (blw, olw)

Er zijn drie lidwoorden: de, het, een.

Een lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord, maar soms staan er tussen het lidwoord en het zelfstandig naamwoord nog andere woorden. 

• bepaalde lidwoorden (blw): de, het
• onbepaalde lidwoord (olw): een

Vertelt iets over het zelfstandig naamwoord.

Bv. 'Wat een spannende film.' 

Staat meestal voor een zn, soms erachter.

Heeft lange en korte vorm

Trappen van vergelijking (mooi, mooier, mooist)

Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord 

zegt van welke stof iets gemaakt is.

Bv. 'Een zilveren armband.'  

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Zelfstandig Werkwoord

Belangrijkste werkwoord in een zin, heeft betekenis, zegt wat iets of iemand doet of overkomt.

Bijv. lopen, opletten, zwemmen, rennen

Als een zin meerdere werkwoorden heeft,
staat het ZWW meestal achteraan.

Hulpwerkwoord

Overige werkwoorden in de zin, helpen het gezegde te vormen.

HWW kunnen uit zin gehaald worden.

Als er meer werkwoorden in de zin staan, is de persoonsvorm altijd een HWW.

Bijvoorbeeld: 'Ik had naar Wie is de Mol kunnen kijken.' 

had=hww, kunnen=hww, kijken = zww

Persoonlijk voornaamwoord

Duidt een persoon,

dier of ding aan. 

VB. Zij verloren de

wedstrijd. 

Pas op, hij bijt! 

Ik heb het op 

tafel gelegd.

Die jas is van mij.

Zij roept ons.

Bezittelijk voornaamwoord (bez. vnw.)

Een bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets is, een bezit. Het staat altijd vóór het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort. 

VB: jullie tuin, ons feest, jouw beste vriend

Maar: de tuin is van jullie > in dit geval is 'jullie' een pers. vnw.

 

Voorzetsel (vz)

Kastwoordjes (of kooi) en 'feestje'

Geeft plaats, tijd , reden/oorzaak aan

Staat voor een voornaamwoord, zelfstandig naamwoord,

Plaats: in de schuur, te Nijmegen, op het dak, bij mij.

Tijd: tijdens de pauze, gedurende de oorlog, na de les.

Reden/oorzaak: vanwege de dichte mist, door de kredietcrisis.

Voorzetsel (2)

Soms is een voorzetsel deel van een uitdrukking.

Bv. Iemand op zijn nummer zetten, Iets achter de hand 

houden.

Let op: een deel van een splitsbaar werkwoord (aankijken, namaken, uitzwaaien) noem je geen voorzetsel! Dit hoort namelijk bij het werkwoord.

Bijwoord (bw)

Geeft plaats, tijd, (on)zekerheid, ontkenning aan.

Vraagwoorden: hoe, waar, waardoor, wanneer

Een bijwoord zegt iets over:

een hele zin, een werkwoord (hard fietsen),
een bijvoeglijk naamwoord (heel mooi),
een ander bijwoord (heel erg mooi)

Zelf aan de slag

Wat?        woordsoorten § 2, 4, 6, 8, 10, 12

(oefen wat je lastig vindt, of van alles 1 à 2 opdrachten)

Tijd?         rest van de les

Vraag?     steek je vinger op, ik kom je helpen

Klaar?      neem alle theorie door

Ook klaar? ga lezen in je leesboek

Welkom!

Telefoon in de telefoontas? 

Pak een chromebook en ga dan lekker zitten.

Doel en planning

Doel van de les: aan het einde van de les hebben we geoefend met alle woordsoorten.

Planning van de les:

- herhalen 

- oefenen

Zelf aan de slag

Wat?        woordsoorten (oefen wat je lastig vindt, ga daarna naar de mixopdrachten, §14)

Tijd?         35 minuten

Vraag?     steek je vinger op, ik kom je helpen

Klaar?      neem alle theorie door

Ook klaar? ga lezen in je leesboek