Thema 5 - Basisstof 4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Welkom bij biologie

Wat is biologie?

Check in?

1. groene smiley
2. oranje smiley
3. rode smiley

Leerdoel:

• Ik kan een planning maken én mij hier aan houden;
• Ik kan uitleggen hoe spieren werken

Programma:

• Proefwerk 17 en 18 mei
  Thema 4, basisstof 1 t/m 4
• Terugblik SO skelet
  Inhalen 16-05 
• Herhalen basisstof 3
• Theorie basisstof 4: Spieren
• Verwerking

Hoe kan ik een
planning maken en mij hier aan
houden?

Botverbindingen 

Manieren waarop botten met elkaar verbonden kunnen zijn:

Theorie basisstof 3

Opbouw van het skelet door beenverbindingen (bekijk de video)

Een gewricht is een verbinding tussen twee botten. Door een gewricht kunnen de botten gemakkelijk bewegen

Gewricht kapsel en kapselbanden

Om het gewricht heen zit een stevig vlies. Dit vlies heet gewrichtskapsel. Het gewrichtskapsel houdt de botten bij elkaar. Het gewrichtskapsel maakt ook het gewrichtssmeer.

Om het gewricht zitten kapselbanden. De kapselbanden zijn een extra versteviging. Ze helpen mee om de botten op hun plaats te houden

Gewricht kogel en kom

Het uiteinde van één bot is bol. Dit heet de gewrichtskogel. Het uiteinde van het andere bot is hol. Dit heet de gewrichtskom.

Wat is de functie van gewrichtbanden?

1. soepel bewegen van het gewricht
2. houdt de 2 botten bij elkaar
3. zorgt voor extra stevigheid van het gewricht

Een gewricht wordt gevormd door twee botten. Welk onderdeel zit niet in een gewricht:

1. Kraakbeen
2. gewrichtssmeer
3. gewrichtskapsel
4. pezen

Wat is de functie van een gewricht?

1. Voor de stevigheid
2. Beweging mogelijk maken
3. Aanhechting van de spieren

Houd je hand op je bovenarm en buig je arm. Wat voel je dat er gebeurt?

Wat gebeurt er met de dikte van een spier als de spier zich samentrekt?

Spieren door heel je lichaam:
- Bekijk de video over spieren

- om botten te bewegen

- in de organen, zoals huidspiertjes en spiertjes in de darmwand

Bekijk de video voor extra uitleg over de armbuig en strekspier (de antagonisten)

Pezen

Pezen: 

- spier zit met pezen aan het bot vast. Pezen zijn de witte delen aan het einde van elke spier

- de aanhechtingsplaats is de plek waar de pees aan het bot vastzit 

- een pees kan niet samentrekken

Een pees voelen:

- Voel met je vingers van de linkerhand aan de binnenkant van je elleboog

- Buig nu je je rechterarm

Spieren

Spieren:

Een spier kan zich samentrekken, dan wordt de spier korter en dikker. De spier trekt dan de botten waar de spier aan vastzit naar elkaar toe. Zo onstaat beweging. 

Antagonisten

Twee spieren die een tegengesteld effect hebben. Om een deel van je lichaam te bewegen zijn altijd minstens 2 spieren nodig.

Armbuigspier

Armbuigspier (biceps): 

Als deze zich samentrekt, wordt hij korter en dikker. De onderarm wordt dan omhoog getrokken. 

Armstrekspier

Armstrekspier (triceps): 

Als deze zich samentrekt wordt hij korter en dikker. De onderarm wordt dan gestrekt. 

Theorie basisstof 4

In de afbeelding wordt de arm gebogen.
Welke spier is dan samengetrokken?

Afbeelding

1. Armbuigspier
2. Armstrekspier
3. Beide

Als je een spier ontspant, wordt de spier....

1. korter en dikker
2. langer en dunner
3. korter en dunner
4. langer en dikker

Als deze spieren aanspannen

1. gaat de pols buigen
2. gaat de pols strekken
3. gebeurt er niets in de pols
4. gaat de pols draaien

Hier zie je de binnenkamt van een gebogen been. Wat is wat? 

A

B

C

D

gewricht

bot

spier

pees

Sleep de namen van de onderdelen van het gewricht uit de rechter kolom naar het juiste nummer in de linker kolom.

kraakbeenlaagje

gewrichtssmeer

gewrichtskapsel

gewrichtsband

gewrichtskogel

gewrichtskom

Het hart is een spier

1. Ja
2. Nee

Verwerking

Maak op biologie online (4.4) opdracht 1 t/m 7

Klaar leren:

Het skelet

• Oefen met rontgen foto's
• Digitaal oefenen skelet
  

Extra leren:

• Biologie pagina

Klaar:
Leren met video's 

• Uitleg het skelet
• interactieve plaat (bepaal zelf de route door je lichaam)
• Uitleg gewrichten

Alles af?

• Basisstof 4.1:      1 t/m 7
  
• Basisstof 4.2:     2-3-6
• Bassisstof 4.3:   1-3-4-5