5.2 strijd om wereldwijde invloed B

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

5.2 Strijd om wereldwijde invloed 

De Koude Oorlog

...beschrijven wat de oorzaak en de gevolgen van de
Blokkade van Berlijn waren

...beschrijven dat de wapenwedloop leidde tot een 'koude' oorlog

...met drie voorbeelden uitleggen dat de Koude Oorlog zich ook buiten Europa afspeelde

AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

A

Twee Duitslanden

1948: nieuwe munt in West-Duitsland

Reactie Sovjet-Unie:

• Alle toegangswegen West-Berlijn werden afgesloten
  Blokkade van Berlijn
• Doel: westen dwingen besluit terug te draaien

Reactie westen:

• vliegtuigen om ruim 2 miljoen mensen te bevoorraden

Blokkade wordt in 1949 opgeheven

Duidelijk was geworden: samenwerken lukt niet

Waarom werd er een nieuwe munt ingevoerd in 1948?

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

A

Twee Duitslanden

1949: VS, GB en FR voegen zones samen: oprichting Bondsrepubliek Duitsland (BRD)

1949: Oprichting Duitse Democratische Republiek (DDR)

DDR

communistisch

geheime dienst (Stasi)

kritiek was verboden

economie herstelt langzaam

Warschaupact: militaire samenwerking in het oostblok

BRD

democratisch

kapitalistisch

economie herstelt snel

NAVO: militaire samenwerking in het westblok

Hoe heet de militaire samenwerking in het Oostblok?

1. DDR
2. NAVO
3. Marshallhulp
4. Warschaupact

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

B

Een koude oorlog

Doel: echte oorlog voorkomen

Daarom niet met elkaar bemoeien

Wapenwedloop: een soort wedstrijd waarbij landen proberen steeds meer en betere wapens te bezitten

Amerika: atoombom in 1945

SU: atoombom in 1949

13 augustus 1961: start bouw Berlijnse Muur

Gevolg: einde aan vluchtende Oost-Duitsers

Wat is de wapenwedloop?

1. een soort wedstrijd waarbij landen meer en betere wapens willen
2. een wapenverbod
3. De SU en en de VS bereidden zich voor op een oorlog
4. een wapeninname van de Russen bij de Duitsers

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

Cubacrisis

Communistische regering kwam aan de macht

§5.1

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

Cubacrisis

Communistische regering kwam aan de macht

VS probeert de regering te verdrijven

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

Cubacrisis

Communistische regering kwam aan de macht

VS probeert de regering te verdrijven

Cuba vraagt hulp aan SU

 

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

Cubacrisis

Communistische regering kwam aan de macht

VS probeert de regering te verdrijven

Cuba vraagt hulp aan SU

1962: opbouw Russische raketbasis op Cuba

§5.1

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

Cubacrisis

Communistische regering kwam aan de macht

VS probeert de regering te verdrijven

Cuba vraagt hulp aan SU

1962: opbouw Russische raketbasis op Cuba

VS ziet dat SU rakketen verscheept naar Cuba

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

Cubacrisis

Communistische regering kwam aan de macht

VS probeert de regering te verdrijven

Cuba vraagt hulp aan SU

1962: opbouw Russische raketbasis op Cuba

VS ziet dat SU rakketen verscheept naar Cuba

Er komt een blokkade door VS, de SU keert om

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

Cubacrisis

Communistische regering kwam aan de macht

VS probeert de regering te verdrijven

Cuba vraagt hulp aan SU

1962: opbouw Russische raketbasis op Cuba

VS ziet dat SU rakketen verscheept naar Cuba

Er komt een blokkade door VS, de SU keert om

Tegenprestatie: VS haalt raketten weg uit Turkije

Gevolg:

VS en SU maken afspraken over ontwapening

Wat is de Cubacrisis?

1. spanningen tussen SU en VS, vanwege raketten op Cuba
2. een economische crisis in Cuba door het kapitalisme
3. een economische crisis in Cuba door het communisme
4. spanningen tussen VS en Cuba, vanwege het Marshallplan

Video: De Cubacrisis

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

1949: China wordt communistisch

VS bang voor dominotheorie

1950-1953: Koreaoorlog

1950: Noord-Korea valt Zuid-Korea binnen

Westen steunt Zuid-Korea

China steunt Noord-Korea

1953: wapenstilstand

Wat is de dominotheorie?

1. angst dat andere landen vallen als dominostenen voor kapitalisme
2. angst dat de dominostenen omvallen tijdens de oorlog
3. angst dat andere landen vallen als dominostenen voor communisme
4. angst dat andere landen meer wapens produceren

Dominotheorie

§5.2

Strijd om wereldwijde invloed

BASIS

C

Buiten Europa

1955-1975: Vietnamoorlog

Vanaf 1965: escalatie Vietnamoorlog

Noord-Vietnam (communistisch)

Zuid-Vietnam (kapitalistisch

Tussen beide delen ontstond een burgeroorlog

VS steunt het zuiden met militairen

China en SU steunen noorden met wapens en geld

Afloop:

VS moet in 1975 het land verlaten. 

Zuid-Vietnam ook communistisch

Leg uit waarom de Vietnamoorlog slecht verliep voor de VS.

Hieronder staan  begrippen uitgewerkt. Koppel de begrippen aan de juiste omschrijving.

.  

Begrippen 

Let op! Er blijft één over

De supermachten hadden wapens waarbij ze elkaar konden vernietigen, vreemd genoeg kwam het nooit tot een echte oorlog. 

De Amerikanen wilde niet dat het communisme werd verspreid en kwamen met deze politiek. Wilde communisme indammen. Een middel was het marshallplan.

In 1962 kwam het wel heel dichtbij een oorlog. Er ontstond een conflict tussen de Sovjetunie en Amerika over plaatsen van raketten. 

President Eisenhower was dus van mening dat indien Indochina in communistische handen zou vallen, Birma, Thailand, Maleisië en Indonesië zouden volgen

Korea oorlog

Dominotheorie

Wederzijdse afschrikking

Containment

Cuba Crisis

Noem drie voorbeelden waarbij duidelijk wordt dat de Koude Oorlog zich ook buiten Europa afspeelde.