3 verzuiling, pacificatie en feministen

Historisch Overzicht vanaf 1848 en Staatsinrichting


Nederland van 1848 tot 1917
 Verzuiling pacificatie en feministen
1 / 43
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

This lesson contains 43 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

Historisch Overzicht vanaf 1848 en Staatsinrichting


Nederland van 1848 tot 1917
 Verzuiling pacificatie en feministen

Slide 1 - Slide

Leerdoel
Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen
- waarom in de verzuiling in Nederland aan het eind van de 19e eeuw ontstond.

Slide 2 - Slide


Verzuiling



De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen): protestanten, katholieken, liberalen, socialisten (tussen: ±1848 en ±1965)

Deze zuilen krijgen in de 19e eeuw allemaal hun eigen politieke partij

Slide 3 - Slide

Waarom ontstaan politieke partijen?
  • Katholieken voelen zich achtergesteld. Zij strijden voor emancipatie: gelijke rechten als protestanten

  • Socialisten willen de sociaal zwakkere helpen.

  • Tegen de ideeën van de Liberalen en/of de van de Franse Revolutie (vooral protestanten)

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Link

Wat is feminisme?
A
Het streven dat vrouwen meer gaan verdienen dan mannen.
B
Het streven naar gelijkheid tussen mannen en vrouwen.
C
Het streven dat vrouwen beter zijn dan mannen.
D
Het streven dat mannen meer gaan doen voor vrouwen.

Slide 7 - Quiz

Emancipatie is...
A
Gelijke rechten willen voor vrouwen
B
Promotie maken
C
Gelijke rechten willen voor gelovigen
D
Gelijke rechten willen voor achtergestelde groepen in de samenleving

Slide 8 - Quiz

Situatie in Nederland

  • Strijd voor Algemeen Kiesrecht

  • Strijd voor Vrouwenkiesrecht

  • Schoolstrijd

Slide 9 - Slide


Caoutchouc-artikel
1887



  • De 'rubberen regel' komt in de Grondwet, waarbij het kiesrecht wordt gegeven aan volwassen mannen 'die daarvoor geschikt zijn'.
  • Dat klinkt vaag, en dat was ook de bedoeling: de eisen konden steeds worden verlaagd. Aan deze 'rubberen' flexibiliteit dankt het artikel haar naam.

Slide 10 - Slide

Situatie in de wereld

  • Eerste Wereldoorlog

  • Russische Revolutie

  • Strijd voor Vrouwenkiesrecht

Slide 11 - Slide


Feminisme



Vrouwen die opkomen voor 
de (gelijke) rechten van de vrouw

Slide 12 - Slide

Feminisme
Wat is feminisme?
  • Feministen willen gelijke rechten voor mannen en vrouwen.
  • Eind 19de eeuw gaan voornamelijk rijke vrouwen gelijke rechten beginnen eisen.

Slide 13 - Slide

Feminisme
Aletta Jacobs
  • Aletta Jacobs was de eerste vrouw aan de universiteit.
  • Als dokter was ze voorstander van anticonceptie.
  • Ze eiste het recht om te mogen kiezen, aangezien ze belasting betaalde en opgeleid was.

    Slide 14 - Slide

    Eerste feministische golf

    • In de wereld: vanaf 1848 (suffragettes)

    • In Nederland: 1870-1920

    • Doel 1: Kiesrecht voor vrouwen
    • Doel II: Toelating tot universiteiten

    Slide 15 - Slide

    Organisaties
    Vrije Vrouwen Vereeniging (VVV) (1889-1903)
    Doel: "het bevorderen van het maatschappelijk belang der vrouw en hare geestelijke en staatkundige ontwikkeling

    Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht (1894-1919)
    Doel: kiesrecht voor vrouwen

    Slide 16 - Slide

    Tegenstanders
    • 'Onfatsoenlijk'

    • 'De rol van de vrouw is binnenshuis'

    • 'De vrouw is een moeder'

    • 'Politiek is geen plek voor vrouwen'

    Slide 17 - Slide

    Het zijn vooral de rijke vrouwen die opkwamen voor gelijke rechten tussen man en vrouw.
    Waarom lagen arbeidersvrouwen niet wakker van het feminisme, denk je?

    Slide 18 - Open question

    Succes rond 1917

    • Rol vrouw in de Eerste Wereldoorlog

    • Rol van de vrouwen door het recht op onderwijs was verbeterd

    Slide 19 - Slide

    Kiesrecht!

    • 1917: passief kiesrecht

    • 1919: actief kiesrecht

    Slide 20 - Slide

    Even terug

    Slide 21 - Slide

    Politieke tegenstellingen

    • De socialisten willen algemeen kiesrecht, de liberalen en de confessionelen niet
    • De confessionelen willen geld voor bijzonderde scholen, de liberalen en de socialisten niet
    • De confessionelen en socialisten besluiten op elkaars voorstellen te gaan stemmen, waardoor er toch een meerderheid ontstaat.
    • Hierdoor worden de liberalen buiten spel gezet

    Slide 22 - Slide


    Pacificatie
    1917



    • Pacificatie betekent letterlijk: vredestichting
    • Er werd tussen de partijen politieke vrede gesloten door een oplossing te vinden voor een aantal politieke problemen

    Slide 23 - Slide

    Slide 24 - Video

    Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (1)
    • Er komt een einde aan de Schoolstrijd: zowel Openbaar- als Bijzonder onderwijs krijgen nu geld van de overheid

    • Er komt Algemeen Kiesrecht voor mannen (vanaf 23 jaar)

    • Er komt kiesrecht voor vrouwen (1917: passief kiesrecht, 1919: actief kiesrecht)

    Slide 25 - Slide

    Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (2)
    • Er komt een verandering van het kiesstelsel: het districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging. Dit hebben we tegenwoordig nog steeds.

    • Einde van de politieke macht van de Liberalen: pas in 2010 komt er weer een Liberale minister-president, Mark Rutte

    Slide 26 - Slide

    Verhoudingen vóór en na de Pacificatie van 1917

    Slide 27 - Slide

    'Sinterklaasfeest van 1917'
    Aletta Jacobs
    Zij krijgt hier 'niks', omdat vrouwen slechts passief en geen actief kiesrecht kregen.
    Pieter Jelles Troelstra
    Hij was blij, omdat er algemeen kiesrecht voor mannen kwam.
    Abraham Kuyper
    Hij was blij, omdat er ook geld kwam voor bijzonder onderwijs.

    Slide 28 - Slide

    Wie zal er niet tevreden zijn met de Pacificatie van 1917?
    A
    socialisten
    B
    katholieken
    C
    protestanten
    D
    feministen

    Slide 29 - Quiz

    Hoeveel procent van de mannen mocht in 1888 stemmen voor de Tweede Kamer?
    A
    10%
    B
    20%
    C
    25%
    D
    50%

    Slide 30 - Quiz

    Het Caoutchouc-artikel werd ingevoerd in:
    A
    1848
    B
    1887
    C
    1914
    D
    1918

    Slide 31 - Quiz

    Het Caoutchouc-artikel heeft als gevolg dat:
    A
    Iedereen mag stemmen
    B
    Alle mannen mogen stemmen
    C
    De kiesdrempel steeds lager wordt
    D
    Er rubber ingevoerd wordt vanuit Indie

    Slide 32 - Quiz

    Pacificatie 1917
    1919
    • In 1919 kwam er ook actief vrouwenkiesrecht.
    • Vanaf nu is er sprake van algemeen kiesrecht.

      Slide 33 - Slide

      Slide 34 - Link

      Een invulopdracht over de Pacificatie van 1917. Bij de Pacificatie van
       1917 bereiken verschillende politieke groepen hun belangrijkste doel.
       
      1. De confessionelen bereiken … (algemeen mannenkiesrecht / 
      betere sociale wetgeving / financiële gelijkstelling onderwijs).
       
      2. De socialisten bereiken … (algemeen mannenkiesrecht / censuskiesrecht / financiële gelijkstelling onderwijs).
       
      3. Ook wordt bij de Pacificatie het … (censuskiesrecht / districtenstelsel / 
      stelsel van evenredige vertegenwoordiging) ingevoerd. 
      Sleep de drie groene vinkjes naar de goede antwoorden:
      Hierna: open vraag.

      Slide 35 - Drag question

      Verzuiling
      Algemeen
      vrouwenkiesrecht
      WOI
      WOII
      Loslaten gouden standaard
      Beuskrach
      Pacificatie

      Slide 36 - Drag question

      Wie is deze vrouw?
      A
      Aletta Jacobs
      B
      Willhelmina Drucker
      C
      Koningin Wilhelmina

      Slide 37 - Quiz

      Is de tekenaar voor of tegen het algemeen kiesrecht?
      A
      Voor
      B
      Tegen

      Slide 38 - Quiz

      Stelling 1: Feminisme is een ander woord voor emancipatie.

      Stelling 2: Aletta Jacobs was actief tijdens de 2e feministische golf.

      A
      Stelling 1 is waar, Stelling 2 is niet waar
      B
      Stelling 1 is niet waar, Stelling 2 is waar
      C
      Beide stellingen zijn waar
      D
      Beide stellingen zijn niet waar

      Slide 39 - Quiz

      Pacificatie van 1917
      Caoutchouc-artikel van 1887

      Slide 40 - Drag question

      Eerste verkiezingen na de Tweede Wereldoorlog
      Eerste verkiezingen na de Pacificatie van 1917

      Slide 41 - Drag question

      Chronologie: Van vroeger naar later

      Pacificatie van 1917
      Sociale grondrechten
      Grondwetswijziging Thorbecke
      caoutchouc-artikel

      Slide 42 - Drag question

      Pacificatie
      Passief kiesrecht
      Dodendraad
      Mannen
      kiesrecht
      Vluchtelingen
      Districtenstel-sel
      1917

      Slide 43 - Drag question