Hoofdstuk 4 Welke belangen zijn er?

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 4

Welke belangen zijn er?

Wist je dat de 10% rijkste mensen in Nederland ongeveer 60% van het bezit hebben? 

Discussievraag. Bespreek met de leerlingen wat zij hiervan vinden. 

Bron: https://www.rtlnieuws.nl/geld-en-werk/artikel/4613996/nederlands-rijkste-10-procent-bezit-64-procent-van-het-vermogen 

Wat leerde ik de vorige les?

• de betekenis van beeldvorming
• de betekenis van stereotypen en het ontstaan van vooroordelen
• de rol van rolmodellen in het tegengaan van vooroordelen
• verschil tussen discriminatie en racisme

Terugblik vorige les

Wat weet jij nog van de vorige les?

Wat weet jij nog van de vorige les? 

- De situatie van George Floyd is besproken

- Er is gesproken over discriminatie en racisme (casus van Johan Derksen) 

Wat leer ik deze les?

• de betekenis van sociaaleconomische positie
• de betekenis van sociale ongelijkheid
• de betekenis van maatschappelijke ladder
• de betekenis van en het verschil tussen positietoewijzing en positieverwerving

Ik leer...

03:09

Waar gaat deze video over en wat vind jij daarvan?

Waar gaat deze video over en wat vind jij daarvan? 

In de video wisselen twee gezinnen met elkaars leven. Een arm gezin krijgt veel geld en gaat naar Ibiza, een rijk gezin krijgt juist weinig geld en komt in een arme wijk terecht. 

Het gaat hier dus over de sociaaleconomische positie die mensen hebben. Dit is een plek in de samenleving op basis van inkomen. 

03:09

Sociaaleconomische positie

Plek in samenleving op basis van inkomen.

Wat kan het 'arme gezin' nu wel, wat zij eerst niet konden?

Wat kan het 'arme gezin' nu wel, wat zij eerst niet konden? 

Naar het strand gaan, luxe uiteten gaan, een tattoo laten zetten, een schoonheidsbehandeling krijgen etc.

Wat kan het 'arme gezin' nu wel, wat zij eerst niet konden?

Hoe komt het dat het ene gezin zo rijk is geworden en het andere gezin niet? 

Dit heeft te maken met successen en kansen. De rijke man is erg succesvol geworden in het bedrijfsleven. Hij heeft hierdoor veel kansen gehad. De arme vrouw heeft een ongeluk gehad, waardoor zij niet kan werken. Het is voor het arme gezin dus veel moeilijker om hetzelfde succes te bereiken. 

Maatschappelijke ladder

Indeling op basis van bezit, macht en aanzien.

Leg uit welk gezin waarschijnlijk meer macht en aanzien heeft.

Leg uit welk gezin waarschijnlijk meer macht en aanzien heeft.

Het rijke gezin heeft waarschijnlijk ook meer macht en aanzien. Dit komt omdat zij met hun geld veel meer kunnen bereiken. Zij kunnen dus ook makkelijker invloed uitoefenen op verschillende zaken en mensen kijken eerder tegen hun op. 

Onderwijs

Wat valt je op in de grafiek?

Het lager onderwijs bestaat voor het grootste deel uit leerlingen met:

Het lager onderwijs bestaat voor het grootste deel uit leerlingen met:

1. Nederlandse achtergrond
2. Westerse migratie achtergrond
3. Niet-westerse migratieachtergrond

Werk

Achtergrond	Betaald werk	Werkloos
Nederland	97,5%	2,5%
Westers	95,7%	4,3%
Niet-Westers	92,4%	7,6%

Wat valt je op in de tabel? 

Werkloosheid is het grootst onder mensen met:

Werkloosheid is het grootst onder mensen met:

1. Nederlandse achtergrond
2. Westerse migratie achtergrond
3. Niet-westerse migratieachtergrond

Welke conclusie trek je hieruit?

Welke conclusie trek je hieruit?

Er is sprake van sociale ongelijkheid. Verschillen tussen mensen hebben gevolgen voor hun kansen in de samenleving.  Mensen met een niet-westerse achtergrond doen het binnen het onderwijs minder goed. Binnen het werkleven zijn mensen met een niet-westerse achtergrond vaker werkloos. 

Waar komen deze verschillen volgens jou vandaan?

Waar komen deze verschillen volgens jou vandaan?

Ongelijke behandeling. Vooroordelen. 

Sociale ongelijkheid

Verschillen tussen mensen en kansen.

00:01

Wat doen deze jongeren om aan werk te komen? 

01:44

Wat doen deze jongeren om aan werk te komen?

Wat doen deze jongeren om aan werk te komen? 

Sommige jongeren solliciteren juist veel en proberen echt aan werk te komen. Zij geven aan dat netwerken belangrijk is en dat het kan helpen om vrijwilligerswerk te doen. 

Andere jongeren geven aan er niet zoveel zin in te hebben. Zij hebben geen zin om werk te zoeken. Deze jongeren geven aan via familie of kennissen aan werk te komen. 

Het gaat hier over positieverwerving. Zowel op een positieve als negatieve manier. 

01:44

Positieverwerving

Wat mensen zelf doen om hun positie te verbeteren (of verslechteren).

01:46

Welke moeilijkheden ondervinden deze jongeren bij het vinden van werk? 

Welke moeilijkheden ondervinden deze jongeren bij het vinden van een baan?

Welke moeilijkheden ondervinden deze jongeren bij het vinden van een baan?

- De jongeren geven aan dat ze gediscrimineerd worden. 

- Een jongen heeft een test gedaan bij een uitzendbureau met verschillende namen (Nederlands en buitenlands) en hier werd verschillend op gereageerd. 

Positietoewijzing

Wat anderen doen om de positie van een groep te verbeteren of verslechteren.

Sociale ongelijkheid?
Jort (15): ‘Ik ben niet geselecteerd voor het talententeam in de regio.
Volgens de trainer ben ik niet lang genoeg. Zo word ik nooit profbasketballer.’

Sociale ongelijkheid? 

Jort (15): ‘Ik ben niet geselecteerd voor het talententeam in de regio. Volgens de trainer ben ik niet lang genoeg. Zo word ik nooit profbasketballer.’

1. Wel
2. Niet

Sociale ongelijkheid?
Lotte (25): ‘Het bedrijf heeft de baan niet aan mij gegeven maar aan een man.
Waarschijnlijk omdat het bedrijf denkt dat ik snel moeder wil worden en met verlof ga.’

Sociale ongelijkheid? 

Lotte (25): ‘Het bedrijf heeft de baan niet aan mij gegeven maar aan een man. Waarschijnlijk omdat het bedrijf denkt dat ik snel moeder wil worden en met verlof ga.’

1. Wel
2. Niet

Sociale ongelijkheid?
Alisa (27): ‘Ik heb mijn mbo-opleiding nooit afgemaakt.
Daardoor is het lastig voor mij om een baan te vinden.’

Sociale ongelijkheid? 

Alisa (27): ‘Ik heb mijn mbo-opleiding nooit afgemaakt. Daardoor is het lastig voor mij om een baan te vinden.’

1. Wel
2. Niet

De overheid stelt opvang vóór schooltijd verplicht voor kinderen
met een taalachterstand.

De overheid stelt opvang vóór schooltijd verplicht voor kinderen met een taalachterstand.

1. Positietoewijzing
2. Positieverwerving

Invloed van buitenaf. 

Efekan heeft een migratieachtergrond en volgt 2 studies. Hij
heeft zo het gevoel dat hij een betere kans op een baan heeft
dan zijn zus, die dat niet doet.

Efekan heeft een migratieachtergrond en volgt 2 studies. Hij
heeft zo het gevoel dat hij een betere kans op een baan heeft dan zijn zus, die dat niet doet.

1. Positietoewijzing
2. Positieverwerving

De overheid maakt een wet die discriminatie tegen moet gaan.

De overheid maakt een wet die discriminatie tegen moet gaan.

1. Positietoewijzing
2. Positieverwerving

Invloed van buitenaf. 

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat vind je nog lastig?

Wat vind je nog lastig?

Wat heb ik geleerd deze les?

• de betekenis van sociaaleconomische positie
• de betekenis van sociale ongelijkheid
• de betekenis van maatschappelijke ladder
• de betekenis van en het verschil tussen positietoewijzing en positieverwerving

Ik leerde...

De volgende Seneca-les gaat over:

Hoofdstuk 5: Wat doet de overheid?

Einde van de les 'Welke belangen zijn er'

369893903