emotionele ontwikkeling

• ontwikkelingspsychologie
• MBO
• Studiejaar 1

LES OPO 18 mei 2018 

Emotionele Ontwikkeling

Emotionele Ontwikkeling

• Een kind leert zijn emoties en die van anderen te herkennen
• Een kind leert om te gaan met zijn emoties

Wat vraagt dit van jou:

• wees warm en belangstellend naar kinderen
• laat merken dat het kind en zijn emoties welkom zijn
• stel vragen en geef complimenten
• heb een vaste volgorde in de dag en vertoon voorspelbaar gedrag (dit geeft een veilig gevoel)
• duidelijke regels en grenzen
• een kind leren welke emoties er zijn 

Hoe kun je een emotie herkennen?

kijk naar de lichaamstaal

benoem wat je ziet en vraag wat er aan de hand is 

Baby 0-1 jaar 

een baby kan zich nog niet zo goed uiten

hij heeft twee basisemoties:  

• huilen (boosheid, angst, frustratie, honger etc)
• lachen (vanaf 1 maand)
  

 

verlatingsangst

een baby schrikt en/of gaat huilen als hij een vreemde ziet

een baby denkt dat de ouder weg is en weg blijft als hij de ouder niet ziet 

Dreumes 1-2 jaar

een dreumes is heel nieuwschierig en wil alles ontdekken

zorg er daarom voor dat gevaarlijke voorwerpen buiten bereik zijn!

hij wil nog steeds de ouder dichtbij hebben 

Peuter 2-4 jaar 

peuters vallen vaak in de ene emotie in de andere, van blij naar boos naar verdrietig om de kleinste dingen

dit past ook bij de koppigheidsfase

hij klampt zich nog vaak aan de ouders vast in nieuwe situaties

• geef het kind de tijd om even te wennen
• knoop een gesprekje aan met het kind, stel eerst gesloten vragen, daarna meer open vragen 

Kleuter 4-6 jaar

kleuters leren om op school mee te doen in de groep

in het begin is het nog lastig om zich aan de regels te houden (niet stil zitten, door elkaar heen praten)

ze leren wat goed en fout is en ontwikkelen een geweten 

maar: ze liegen nog wel, en kunnen fantasie en werkelijkheid ook nog niet zo goed onderscheiden 

Jong basisschoolkind 6-9 jaar

kunnen zich in de ander inleven (empathie)

herkennen emoties bij zichzelf en anderen

kunnen eigen emoties steeds beter reguleren (minder impulsief, niet meer huilen bij het vallen) 

ze kunnen verwoorden wat ze voelen en vertellen wat ze van iets vinden 

Angst

kinderen in deze leeftijd uiten nog niet al hun gevoelens, bijvoorbeeld als er iets heftigs gebeurd is (overlijden, scheiding, ziekte) 

ze kunnen hier angstgevoelens over krijgen (angstige dromen of niet kunnen slapen komen dan voor)

• het is belangrijk dat je hier empathisch en begripvol op reageert 

Minder zelfvertrouwen

in deze leeftijdsfase wordt ook de groep belangrijker

vergelijken zichzelf met de groep (Bijvoorbeeld: ik kan minder goed leren)

hierdoor kunnen ze minder zelfvertrouwen krijgen

• geef een compliment als een kind iets goed doet, help hem de vaardigheden te oefenen 

Ouder basisschoolkind 9-12

krijgen meer de behoefte aan zelfstandigheid

• geef ze de ruimte om dingen te ontdekken, maar daarbij ook duidelijke grenzen, spreek ze aan op hun verantwoordelijkheden

willen erbij horen en geaccepteerd zijn (kunnen daardoor gepest worden, of ineens andere kleding gaan dragen, onzeker worden)

• heb hier oog voor als begeleider!

Pubers 12-21 jaar

denken veel en kritisch over zichzelf na (zelfreflectie)

schamen zich snel

een verwarrende tijd met veel wisselende stemmingen

zijn regelmatig onzeker over zichzelf

dit neemt af aan het einde van de pubertijd 

Werkvorm

“experts”

stap 1: de kerngroep

- maak een groepje van drie personen

- besluit wie er zich in de volgende onderwerpen gaat verdiepen

nummer 1 = sociaal

nummer 2 = spel

nummer 3 = emotioneel  

- alle nummers 1, 2 en 3 komen samen.

stap 2: de expertgroep

Je onderzoekt hier:   

• wat staat er centraal in deze ontwikkeling?
• wat zijn de belangrijke kernbegrippen? bij welke leeftijdsfasen horen deze?
• wat kan ik als begeleider doen om  deze ontwikkeling te stimuleren? (interventies, activiteiten)

Je hebt hier 20 minuten voor 

stap 3: terug naar de kerngroep

Alle nummers 1, 2 en 3 keren terug naar het groepje waarin ze zijn begonnen.

Deel de opgedane kennis met elkaar. Je hebt hier 5 minuten per persoon voor. (15 minuten in totaal dus)

stap 4: klassikale nabespreking

- hoe was het om deze opdracht te doen? 

- wat heb je ervan geleerd?

Zelfstandig Werken

Doelgroep beschrijving

kijk in je stage boekje, pak de opdracht erbij 

Opdracht 1: Geef een beschrijving van de groep waarin je stage loopt; de samenstelling,het ontwikkelingsniveau en beschrijf de ontwikkelingsaspecten ( gebruik hiervoor je boek)

Opdracht 2: Kies in overleg met BPV 2 kinderen uit maak een beschrijving van zijn/ haar ontwikkeling en gedrag. 

Afsluiting van de Les

Tot volgende week!