Delier

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Delier

Lesdoelen

• Aan het einde van de les kun je benoemen welke vormen van delier er zijn
• Aan het eindevan de les heb je onderzocht welke interventies jij als verpleegkundige kunt inzetten bij een delier
• Optie; Gedurende de les verwerk je de nieuwe kennis in een mindmap

Gedurende de les verwerk je nieuwe kennis in een mindmap

Wat is een delier volgens jou?

Wat is een delier:

• Afgeleid van het Latijns woord delirium
• De client is plotseling erg verward en heeft een verminderd bewustzijn.
• De hersenen verwerken prikkels zoals geluiden, geuren, beelden en gevoelens niet meer goed tot een logisch geheel.
• De client vertoont psychische symptomen en verschijnselen, maar de oorzaak is lichamelijk.

Oorzaken

• Een verandering in de grote hersenen -> niet alle prikkels kunnen worden samengevoegd tot een logisch samenhangend beeld van de werkelijkheid
• Een ziekte die de zorgvrager al heeft
• Een nieuwe ziekte
• Het gebruik (of niet meer gebruiken) van bepaalde medicijnen
• Vaak is het een combinatie van meerder factoren 

Grote hersenen=Cerebrum 4 hersenkwabben

Wat kunnen risicofactoren zijn?
Denk hierbij aan wat er zich kan afspelen in de hersenen

Risicofactoren

• Een leeftijd van 70 jaar of ouder
• Cognitieve stoornissen(problemen met taal en denken)
• Visusstoornissen en gehoorstoornissen
• Stoornissen in de activiteit van het dagelijks leven
• Het gebruik van alcohol en opiaten

Uitlokkende factoren

• Infectie en koorts
• Uitdroging
• Serum-elektrolytenstoornissen (met name Natrium en Kalium)
• Het gebruik van meerdere medicijnen tegerlijkertijd

Symptomen

• Verminderde aandacht
• Verandering in cognitieve functies en/of waarnemingsstoornis.
  Cognitieve functies: geheugen, lezen, spreken
  waarnemingsstoornis: hallucinaties, iets zien, ruiken, horen, voelen wat er in werkelijkheid niet is.
• De symptomen ontstaan acuut (uren tot dagen) en zijn tijdelijk
• De symptomen zijn door de dag heen niet even ernstig
• Onstaanssnelheid hangt af van de onderliggende oorzaak

Symptomen

• Verandering in beweging
• Verandering in het slaap-waakritme
• Verandering in de emoties 

Verschil

Delier-

Dementie-

Depressie

Soorten delier

• Hyperactieve-hyperalerte delier
• Hypoactieve- hypoalerte delier

Gemengde vorm hypo en hyper (komt het meest voor)

Hyperactieve delier

Hypoactieve delier

Mengvorm

Overdreven actief

Overgevoelig voor prikkels uit de omgeving

Motorische onrust

Verstoord slaappatroon met onrust in de nacht

Ontstaan van wanen en hallucinaties

verminderde activiteit en alertheid

Weinig of geen reactie op prikkels

Niet actief

Laat weinig emoties zien

Verschil tussen deze vorm van delier en depressie is moeilijk zichtbaar

Deze komt het meest voor

Hyper/hypoactiviteit wisselen elkaar af

Gevolgen delier

• Delirant kan moeilijk worden voor zichzelf en omgeving
  Vallen -> botbreuken
  zichzelf verwonden
  Lostrekken katheter of drains
• Grotere kans op overlijden aan onderlichende lichamelijke oorzaak
• Onterechte overplaatsing naar psychiatrische afedeling of zorginstellling
• Ontstaan van blijvende schade aan cognitieve functies
• Ontstaan van gevoelens van angst, schaamte of depressie na herstel van delier 

Lange termijn gevolgen na doormaken

• Vergeetachtigheid
• Concentratieproblemen
• Moeilijkheden met organiseren en regelen
• snel geïrriteerd zijn
• een verminderde intelligentie
• dementie
• verergering dementie indien al aanwezig
• overlijden

Screening voor het risico op een delier

Drie vragen aan zorgvrager (en / of de partner, familie, verzorger)

• Heeft u geheugenproblemen?
  
• Heeft u in de afgelopen 24 uur hulp nodig gehad bij zelfzorg?
  
• Zijn bij een eerdere opname of ziekte periodes geweest dat u in de war was?
  
  

één of meer keer JA  verhoogd risico op delier

Denk je zelf aan een verhoogd risico dan telt dit ook

Leg alles vast in het EPD (Elektronisch patiëntendossier)

Arts is verantwoordelijk voor uitleg aan zorgvrager en familie.

Behandeling

Verminderen van symptomen

• Haloperidol (Halodol) remt wanen en hallucinaties
• Pijnmedicatie
• Benzodiazepinen en kalmerings en slaapmiddelen
• Atypische antipsychotica

Verwerkingsopdracht

Opties:

1. Je brengt een eigen die casuïstiek in m.b.t. tot een zorgvrager met een delier.
2. Je krijgt van de docent een casus die je met zijn 2en gaat uitwerken.