Evolutie les 1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Leerdoelen 7.1

• Je kan benoemen welke verschillende theorieën er bestaan die het ontstaan van het leven en de soortenrijkdom op aarde verklaren. 
• Je kan de uitgangspunten van de neodarwinistische evolutietheorie uitleggen. 
• Je kunt de out of Africa-theorie beschrijven aan de hand van migratiepatronen en haplogroepen.

'Ik denk dat de evolutietheorie een goede verklaring is voor het ontstaan van het leven op aarde.'

1. ik weet het (nog) niet
2. ja
3. nee

Ontwikkeling van het leven: de verschillende theoriën

1. Schepping (Genesis)
2. Catastrofetheorie (Cuvier 1768-1832)
3. Transformatietheorie (Lamarck 1744 - 1829)
4. Evolutie door selectie (Darwin 1809 - 1882)

Schepping

• Gebaseerd op Genesis (bijbel)
• God schiep de aarde en al het leven
• Soorten veranderen niet want God heeft ze geschapen zoals ze zijn.
• Intelligent design: Leven is zo ingewikkeld/ingenieus dat het logisch is dat het bedacht is

Catastrofetheorie

(Cuvier)

Cuvier probeerde te verklaren waarom fossielen uit afzettingslagen niet lijken op de levende organismen in het gebied.

Theorie: Door catastrofe evenementen (natuurrampen) verdwijnen alle organismen in het getroffen gebied. Door nieuwe schepping ontstaan er nieuwe soorten in het gebied

Past binnen het schepingsverhaal

Lamarck

door ervaring/training tijdens het leven van een organisme ontwikkelt een eigenschap.

Deze eigenschap geef je door aan nakomelingen.

Lamarck en Darwin

Bovenste rij van links naar rechts: 

Het ontstaan van de lange nek bij de giraffe volgens Lamarck. De giraffe krijgt tijdens zijn leven een langere nek door het strekken van de nek naar hogere blaadjes. 

Onderste rij van links naar rechts: 

Het ontstaan van de lange nek bij de giraffe volgens Darwin. De giraffen met de korte nek gaan dood, zodat er steeds meer giraffen komen met lange nekken.

Lamarck

een andere verklaring (theorie) dan Darwin

Evolutietheorie

Niet te bewijzen, gaat in tegen andere theoriën (schepping).

Bestaan wel argumenten (achterliggende ideeën en feiten om aan te tonen)

Neodarwinisme

Darwin kon geen verklaring voor hoe eigenschappen overerven.

De erfelijkheidswetten van Mendel en de ontdekkingen over DNA, recombinatie van allelel en mutaties gaven hier wel een verklaring voor en vulden daarmee de evolutietheorie van Darwin later aan en samen is het verwerkt tot de huidige neodarwinistische theorie. 

Welke theorie is (deels) gebaseerd op het verschijnsel dat er wel fossielen van dinosauriërs gevonden worden, maar dat deze nu niet meer bestaan?

1. Schepping
2. Catastrofentheorie
3. Lamarck's evolutietheorie
4. Darwin's evolutietheorie

Als een bacteriestam veelvuldig in aanraking komt met penicilline, dan wordt deze resistent, doordat er steeds een paar bacteriën overblijven die er tegen kunnen. Deze planten zich voort.

1. Schepping
2. Catastrofentheorie
3. Lamarck's evolutietheorie
4. Darwin's evolutietheorie

Omdat levende organismen zo ongelooflijk ingewikkeld is, is het onwaarschijnlijk dat dit door toevalsprocessen is ontstaan.

1. Schepping
2. Catastrofentheorie
3. Lamarck's evolutietheorie
4. Darwin's evolutietheorie

Deze vraag is anoniem te beantwoorden (alleen de docent ziet van wie die is)

Denk jij dat de evolutietheorie en de scheppingstheorie samen kunnen gaan (dus dat beide waar zijn?) Waarom denk je dat?

(ook hier geen namen)
Is kennis over de evolutietheorie nodig om een mening te vormen over het ontstaan van leven op aarde? (leg ook uit)

Verspreiding van de eerste mens: 'Out of Africa'

'Out of Africa' hypothese

-gebaseerd op mitochondriaal DNA (erft alleen via moeder over)

en DNA van het Y chromosoom (erft alleen via vader over)

- Haplotypen worden ingedeeld in haplogroepen

- Mutaties treden op, dezelfde mutaties betekent verwantschap