VWO 2 grammatica 5 bijwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Grammatica 6

Onderwerp: bijwoord

Doel: Je kunt aan het einde van deze les bijwoorden herkennen in een zin.

Startopdracht 

Noteer op de puntjes een bijwoordelijke bepaling van één woord.

Wij zullen de kaartjes voor het concert ......... via internet bestellen.

........boeken veel mensen hun vakantie kort van tevoren.

Sonja zou ......... een ander bijbaantje hebben op zaterdag.

Bijwoord

Een bijwoordelijke bepaling, bestaand uit één woord.

• tijd: gisteren, morgen, straks, vroeger, tegenwoordig
• plaats: er, daar, hier, nergens, overal
• zekerheid: absoluut, ongetwijfeld, vast, echt
• ontkenning: niet, nooit, geenszins
• vraagwoorden: hoe, waar, waardoor, waarheen (enz.)

Bijwoord

Een bijwoord kan ook iets zegen over een ander woord.

Zo kan het bijvoorbeeld iets zeggen over:

• werkwoord: Eske | fietst | snel
• een bijvoeglijk naamwoord:                                                                       De winkel | verkoopt | heel gezonde mueslirepen.
• een ander bijwoord:                                                                                       Geert | liep | bijzonder hard | tijdens de wedstrijd.

Let op!

Een bijwoord kan soms op een bijvoeglijk naamwoord lijken, maar een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord en een bijwoord niet.

- Hidde kan goed (bw) pianospelen (zww).

- De labyrint is een goed (bn) boek (zn).

Tip

In het Nederlands kun je de vorm van een  bijwoord niet veranderen.

Opdracht 1

Noteer de bijwoorden. Noteer je antwoord op deze manier:

ook-vandaag-enorm

Noteer de bijwoorden dus in de juiste volgorde met een liggend streepje ertussen, zonder spatie.

Wanneer is de verbouwing van jullie Franse vakantiewoning eindelijk gereed?

Jullie zouden toch gisteren vertrekken naar Marbella?

Waarschijnlijk zal de nieuwslezer vanavond vertellen over de opkomende storm.

Op het grote plein bij de kerk wordt door de jeugd dagelijks geskatet.

Waarom houden de meeste kinderen eigenlijk van mierzoete suikerspinnen?

Ik zou zeker naar de nieuwe James Bond-film gaan!

Noteer alle bijvoeglijke naamwoorden (bn) en bijwoorden (bw). Zet de juiste afkorting erachter.

1. Hopelijk zal de medewerker van de kantine ook de vuile gordijnen wassen.

2. Laatst zag ik een heel erg mooie documentaire over het Afrikaanse        

     continent.

3. De burgemeester moest hard lopen naar de dichtsbijzijnde bushalte.

4. Tegenover Zoë zit een vrolijke jongen een bijzonder grappig filmpje te 

     bekijken.

Antwoorden 

1 Hopelijk (bw) – ook (bw) – vuile (bn)

2 Laatst (bw) – heel (bw) – erg (bw) – mooie (bn) – 

   Afrikaanse (bn)

3 hard (bw) – dichtstbijzijnde (bn)

4 vrolijke (bn) – bijzonder (bw) – grappig (bn)