oorzaken crim + crim en maatschappij

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Regels..

- Geschreven regels

- Ongeschreven regels

Regels komen altijd voort uit normen en waarden.

Regels die we zó belangrijk vinden staan vastgelegd in de wet. 

Wat dus strafbaar is, staat in het Wetboek van Strafrecht.

Rechtsstaat

Kenmerken:

- Grondwet

- Grondrechten 

- Overheid moet zich óók aan wet houden. Iedereen weet waar die aan toe is. (welke regels er gelden)

Rechtszekerheid. 

- onafhankelijke rechters

- democratisch gekozen parlement

Oorzaken criminaliteit

- lage maatschappelijke positie 

-etnische afkomst 

- leeftijdsgroep 

- geslacht

Mannen vaker crimineel dan vrouwen

Oorzaken daarvoor kunnen zijn: 

- aangeboren verschillen

- verschillen in opvoeding

- ongelijke macht 

Oorzaken criminaliteit

Maatschappelijke oorzaken

- slechte leefomstandigheden

- anoniemere samenleving (minder sociale controle)

- gelegenheid maakt de dief 

-gebrek aan maatschappelijke bindingen 

- minder besef normen en waarden

Individuele oorzaken

- gebrekkige opvoeding

- groepsdruk 

- gedrags/psychische problemen

- drugsgebruik -  persoonlijke kenmerken (aangeboren eigenschappen)

Jeugddelinquenten

Jongeren tussen de 16 en 23 jaar plegen het vaakst lichte strafbare feiten (veelvoorkomende criminaliteit dus)

We noemen ze jeugddelinquenten.

Veel daarvan stoppen als ze een baan krijgen. 

De jongeren die doorgaan noemen we: recidivisten = criminelen die steeds opnieuw strafbare feiten plegen

Deze les;  

CRIMINALITEIT HERHALEN 

VANMIDDAG MET MENTORLES OEFENEXAMEN MAKEN!!!! 

Gevolgen criminaliteit

Materiële gevolgen 

Kun je berekenen in geld

- schade kosten na een inbraak thuis of in je winkel 

- ziekenhuiskosten 

- kosten bestrijden criminaliteit (loon politie)

- nieuw slot op je fiets

Immateriële gevolgen

kun je niet met geld oplossen

- je onveilig voelen - minder vertrouwen in de politie - slecht slapen - normvervaging

Jarenlange celstraffen voor woningoverval en bedreiging

Twee mannen zijn door de rechtbank veroordeeld tot drie en vierenhalf jaar cel voor een woningoverval. Ze bedreigden de bewoner en stalen 8200 euro, een aantal gouden munten en een iPhone. Het Openbaar Ministerie eiste een celstraf van vijfenhalf jaar tegen beide verdachten. De veroordeelden moeten het slachtoffer ieder ook 750 euro smartengeld betalen van de rechtbank. Het slachtoffer heeft nog steeds nachtmerries.

Criminaliteit heeft twee soorten gevolgen: materiële en immateriële. 

In de tekst zijn beide gevolgen te herkennen.

Geef per gevolg een voorbeeld uit de tekst.

Soorten criminaliteit 

overtreding - minder erg strafbaar feit - misdrijf - ernstig strafbaar feit

Criminaliteit gaat dus altijd over MISDRIJVEN!! 

Soorten criminaliteit :

• Zware criminaliteit (ernstige delicten)
• Veelvoorkomende criminaliteit (lichte misdrijven die vaak gepleegd worden)
• Witteboordencriminaliteit
• heling 

Informatie bij het kopen van producten op Marktplaats

Hoe voorkom ik dat ik me schuldig maak aan het kopen van gestolen producten? Marktplaats wordt soms gebruikt om gestolen producten (door) te verkopen, vaak voor (onrealistisch) lage prijzen. Het is niet toegestaan om gestolen producten te (ver)kopen via Marktplaats.

Voorkom dat je je hier aan schuldig maakt.

- Vraag naar het serienummer van het product.

- Controleer aan de hand van het serienummer of het product als gestolen geregistreerd staat bij de politie.

Over welke vorm van criminaliteit gaat de informatie in de tekst?

Politicus veroordeeld

Een politicus heeft in hoger beroep een voorwaardelijke gevangenisstraf van twaalf maanden opgelegd gekregen. Hij krijgt een proeftijd van twee jaar. Het hof acht bewezen dat de ex-wethouder heeft gesjoemeld tijdens zijn wethouderschap. Hij is veroordeeld wegens corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.

Welk begrip is het meest van toepassing op de tekst?

A. georganiseerde misdaad

B. heling

C. veelvoorkomende criminaliteit

D. witteboordencriminaliteit

Tijd en plaats gebonden

Het Wetboek van Strafrecht verandert regelmatig. 

Criminaliteit is altijd tijd en plaats gebonden. 

Tijdsgebonden wil zeggen: 

Nu zijn er andere wetten over strafbare feiten dan vroeger (doordat de tijd verandert) 

Plaatsgebonden wil zeggen: 

Niet overal gelden dezelfde rechtsregels. Elk land heeft andere strafbare feiten.

Registeren criminaliteit

- Politiestatistieken 

onvolledig omdat:

- sommige delicten niet ontdekt worden

- aangiftebereidheid verschilt 

-selectieve opsporing

- Slachtoffer en daderonderzoek 

onvolledig omdat: zelfs anoniem slachtoffers en daders niet de waarheid durven te vertellen in de enquête 

De rol van de overheid...

bureau HALT

Voor jongeren tot 18 jaar die voor het éérst een lichte overtreding of misdrijf begaan. 

Doel: dat jongeren bewust worden van de gevolgen en leert van zijn/haar fouten. 

Een lipstick stelen, spullen vernielen, graffiti spuiten, agressief gedrag vertonen, drugs gebruiken of spijbelen. Jeugd van 12 tot 18 jaar die dit doet, kan te maken krijgen met de Stichting Halt.

Wat is het belangrijkste doel van de Stichting Halt?

Het belangrijkste doel is om

A. een strafblad te verwijderen als iemand 18 jaar wordt

B. een veilig gevoel te geven aan ouderen

C. ervoor te zorgen dat jongeren van de Halt-afdoening leren

D. jonge criminelen een zware straf te geven

Maatregelen

- Repressieve maatregelen

- Preventieve maatregelen

Preventieve maatregelen

- Voorlichting geven

- Sociale controle vergroten op straat etc. 

cameras ophangen/meer politie op straat/straatcoaches

- Bureau HALT

Preventie door bedrijven en burgers:

Alarmsysteem/bewaker inhuren/spijbelaars en ouders beboeten

Nieuw beleid

Mensen die met wapens lopen te zwaaien, dreigen of op een andere manier een gevaar voor de samenleving lijken te vormen, krijgen voortaan in alle systemen een rode vlag achter hun naam. Politie, Openbaar Ministerie en hulpverlening kunnen zo direct zien dat die mensen een gevaar zijn voor de samenleving. Er kan meteen ingegrepen worden. Dat is een van de maatregelen die zijn genomen om geweld te bestrijden.

Naar: De Telegraaf van 12 mei 2016

Beleid kan preventief of repressief bedoeld zijn.

Wat voor beleid is te herkennen in de tekst? Verklaar je antwoord.

Tekort aan wijkagenten

In delen van Nederland is een groot tekort aan wijkagenten. Honderden extra agenten zijn nodig. Burgemeesters maken zich zorgen. De veiligheid in dorpen en steden loopt hierdoor gevaar, stelt CDA-Tweede Kamerlid Peter Oskam. "Wijkagenten kunnen snel problemen opmerken en voorkomen."

naar: www.ad.nl van 30 juni 2015

Beleid kan preventief of repressief zijn.

Bij welk beleid passen de wijkagenten volgens Kamerlid Peter Oskam? Verklaar je keuze.

Lik-op-stukbeleid

Dit is het beleid van politie en justitie waarbij zij bepaalde strafzaken snel afhandelen. De verdachte krijgt na zijn verhoor op het politiebureau een acceptgiro voor de boete of een dagvaarding om op de zitting te verschijnen.

Bron: www.juridischwoordenboek.nl van 1 september 2016

Beleid van de overheid heeft een bepaalde bedoeling.

Leg naar aanleiding van de tekst uit dat het lik-op-stukbeleid zowel preventief als repressief kan werken.

Beleidsterreinen

- Opsporingsbeleid

- Vervolgingsbeleid

- Gevangenisbeleid

- Jeugdbeleid

Inzetten van lokfiets leidt tot flinke daling fietsendiefstallen

Het inzetten van lokfietsen tegen fietsendiefstal blijkt goed te werken. In plaatsen waar lokfietsen worden ingezet, daalt het aantal diefstallen met de helft. Lokfietsen zijn normale fietsen die zijn uitgerust met een gps-volgsysteem. De politie stalt deze fietsen vaak op plaatsen waar veel fietsen worden gestolen, in een poging om veelplegers en professionele fietsendieven op te pakken. De politie bepaalt uiteindelijk de timing om in te grijpen. Soms laten zij bewust een dief even lopen zodat ook de heler opgepakt kan worden. 

Welke TWEE soorten overheidsbeleid zijn van toepassing op de tekst?

- opsporingsbeleid - vervolgingsbeleid - gevangenisbeleid - jeugdbeleid - preventief beleid - repressief beleid