§ 3 - Grootheden en eenheden

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Leerdoelen

- Grootheden en eenheden herkennen

- Basis S.I.-eenheden herkennen en kunnen beschrijven

- Afgeleide S.I.-eenheden herkennen en kunnen beschrijven

Grootheden en eenheden

Om de wereld te kunnen begrijpen, onderzoeken we de wereld door metingen uit te voeren. De eigenschappen die we kunnen meten noemen we grootheden. Voorbeelden hiervan zijn: lengte, oppervlakte, massa, tijd, snelheid, temperatuur, etc.

Waarin we die eigenschappen uitdrukken noemen we eenheden.Voorbeelden van eenheden zijn: meter, vierkante meter, kilogram, seconde, meter per seconde, kelvin, etc.

Grootheden en eenheden

Wanneer we een meetresultaat willen noteren, schrijven we altijd eerst de grootheid op, daarna een =-teken, dan het getal en tenslotte de eenheid.

Voorbeeld: p = 10,4 N/m²

Let op: het is bij het vak natuurkunde verplicht om bij het eindantwoord van een berekening altijd de eenheid te noteren!

(Om de simpele reden dat anders niet duidelijk is waar het eindantwoord over gaat, ondanks de aanwezigheid van de grootheid.)

S.I. Standaard-eenheden

Er zijn internationale afspraken gemaakt over het gebruik van grootheden en eenheden. Deze afspraken zijn verzameld in het S.I., dat staat voor Système international d'unités (Internationaal systeem van meeteigenschappen)

Er zijn 7 basis-, of grond S.I.-eenheden afgesproken:

Hiermee kan je allerlei andere eenheden afleiden door deze te combineren.

Afgeleide S.I.-eenheden

Met de eenheden kilogram (kg) en kubieke meter (m³) kan je de eenheden kg/m³ of kg·m¯³ afleiden. Hieraan zie je dat .../m³ hetzelfde betekent als ...·m¯³. Wanneer een eenheid onder een deelstreep (in de noemer van een breuk) staat, kan je het omschrijven als een vermenigvuldiging met dezelfde eenheid tot de negatieve macht.

Dit is belangrijk om te onthouden, omdat BINAS eenheden als ...·m¯³ noteert.

Afgeleide S.I.-eenheden

Standaard eenheden als Newton (N) en Joule (J)

kan je ook in basis-eenheden uitdrukken.

N = kg·m·s¯²    &    J = kg·m²·s¯² 

Tip: in BINAS tabel 4 + 5 staan de vele grootheden en eenheden waarmee je bij natuurkunde te maken zal krijgen

Afgeleide S.I.-eenheden

Met de eenheden kilogram (kg) en kubieke meter (m³) kan je de eenheden kg/m³ of kg·m¯³ afleiden.

Probeer zoveel mogelijk
afgeleide S.I.-eenheden
te bedenken.

Extra informatie

Nu volgt er extra informatie over de S.I.-eenheden en het waarom. De volgende sheets zijn niet noodzakelijk voor de overhoring, maar geeft je wel meer inzicht over het onderwerp.

Extra: Kaart met S.I.-eenheden

Extra: Maar waarom afspraken?

De landen die zich niet aan het S.I. houden zie je op deze kaart

Extra: Hierom...

Mars Climate Orbiter

Arriveerde bij en crashte
op 23 september 1999
op Mars

Extra: Hierom...

Het project was een samenwerking

tussen Europa en de VS. Omdat

beide partijen verschilde eenheden

gebruikte, werd er een verkeerde

eenheid toegekend aan de motor

van de ruimtesonde, waardoor die

te lage snelheid kreeg, een te lage

baan en uiteindelijk op Mars crashte.

Extra: Kosten?

327,6 miljoen dollar......


Ja, daarom.

Als je nog iets niet begreep, geef dat dan zo duidelijk mogelijk aan.

Hieronder kun je je opmerkingen en vragen kwijt over deze les. Vind je fouten of heb je een geniale aanvulling: dan verdien je natuurlijk bonuspunten!