Python programmeren - Selectie en iteratie

• Informatica
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Leerdoel

Aan het eind van deze les weet je wat selectie en iteratie is en kan je dit toepassen in de programmeertaal python.

Even herhalen!

Wat is GEEN juiste naam voor een label in python?

1. naam
2. antwoord_1
3. 1_antwoord
4. _naam

Wat is GEEN juiste naam voor een label in python?

1. antwoord 1
2. _Naam
3. antwoord1
4. Leeftijd

Je schrijft een app die twee getallen vraagt aan de gebruiker en deze vervolgens vermenigvuldigd. Zet de juiste stukjes code op de juiste plek.

getal1 = 

getal2 = 

int(input("Geef getal op: ")

int(input("Geef getal op: "))

antwoord = 

getal1 * getal2

getal1 x getal2

print("Het antwoord is %s" % antwoord)

print("Het antwoord is %d" % antwoord)

print("Geef getal op: ")

Selectie

Het kan voorkomen dat je een app maakt die alleen maar bepaalde code uitvoert die voldoet aan een bepaalde voorwaarde. Bijvoorbeeld als iemand ouder is dan 18 jaar.

Dit noemen we selectie.

Selectie (1)

Het kan voorkomen dat je een app maakt die alleen maar bepaalde code uitvoert die voldoet aan een bepaalde voorwaarde. Bijvoorbeeld als iemand ouder is dan 18 jaar.

Dit noemen we selectie.

Selectie (2)

Bij een selectie moet er altijd aan een voorwaarde worden voldaan. Wordt er aan de voorwaarde voldaan dan wordt de bijbehorende code uitgevoerd. Zoniet, dan wordt de code niet uitgevoerd.

leeftijd = 12

if leeftijd < 18:

    print("Je bent jonger dan 18 jaar")

    print("Je hebt hier dus niets te zoeken!")

Voorwaarden

Symbool	Definitie
==	Gelijk aan
!=	Niet gelijk aan
>	Groter dan
>=	Groter dan of gelijk aan
<	Kleiner dan
<=	Kleinder dan of gelijk aan

Als... dan, anders...

Je kan ook een duidelijke selectie maken door te formuleren dat als wordt voldaan aan de voorwaarde een bepaalde code wordt uitgevoerd en anders dat een bepaalde andere code wordt uitgevoerd.

leeftijd = int(input("Je leeftijd: "))

if leeftijd >= 18:

    print("Je bent 18 jaar of ouder")

else:

    print("Uuuhhh.... jij bent echt nog te jong!")

Probeer het zelf eens

Klik hier om in een nieuw tabblad een python programmeeromgeving te starten.

Opdracht:

Maak een app die twee getallen vraagt aan de gebruiker. De app vermenigvuldigd de getallen. Als het antwoord groter of gelijk is aan 100 geeft de app als antwoord "wat een hoog antwoord" en anders geeft de app als antwoord "wat een laag antwoord".

Als... dan, anders... dan en anders...

Je kan ook meerdere als dan.... voorwaarden opgeven. Bijvoorbeeld als je wilt controleren of iemand onder de 12 jaar is, precies 12 jaar oud is of ouder dan 12 jaar is.

leeftijd = int(input("Je leeftijd: "))

if leeftijd < 12:

    print("Je bent jonger dan 12 jaar!")

elif leeftijd == 12:

    print("Wow, je bent precies 12 jaar oud!")

else:

    print("Je bent ouder dan 12 jaar!")

Voorwaarden combineren (1)

Ja kan ook voorwaarden combineren. Bijvoorbeeld als je wilt controleren of iemand tussen de 12 en 15 jaar is.

leeftijd = int(input("Je leeftijd: "))

if leeftijd > 11 and leeftijd < 16:

    print("Je bent tussen de 12 en 15 jaar oud, je hoort tot de doelgroep!")

else:

    print("Je hoort niet tot de doelgroep!")

Voorwaarden combineren (2)

In de vorige slide werd gebruik gemaakt van AND. In dat geval moet aan beide voorwaarden worden voldaan. Je kan ook gebruik maken van OR. In het geval van OR wordt de code uitgevoerd als aan minimaal 1 van de vooraarden is voldaan.

leeftijd = int(input("Je leeftijd: "))

if leeftijd == 12 or leeftijd == 13:

    print("Je bent 12 of 13 jaar oud!")

else:

    print("Je bent in ieder geval geen 12 of 13 jaar oud!")

Probeer het zelf eens

Klik hier om in een nieuw tabblad een python programmeeromgeving te starten.

Opdracht:

Maak een app die de naam en leeftijd van de gebruiker vraagt. Controleer vervolgens of de gebruiker "Kees" heet of dat de gebruiker 18 jaar is. Als aan één van deze voorwaarden wordt voldaan geeft de app als uitvoer: "Je heet Kees of je bent 18 jaar" en anders is de uitvoer "Je heet geen Kees en je bent geen 18 jaar.".

Blokken

Je kan ook meerdere voorwaarden achter elkaar programmeren. Bijvoorbeeld dat je eerst controleert of iemand 18 jaar is en vervolgens controleert of de juiste pincode is uitgevoerd.

leeftijd = int(input("Je leeftijd: "))

pincode = int(input("De pincode: "))

if leeftijd > 18:

    print("Je bent 18 jaar of ouder")

    if pincode == 1234:

        print("Pincode is juist!")

    else:

        print("Foute pincode")

else:

    print("Uuuhhh.... jij bent echt nog te jong!")

Probeer het zelf eens

Klik hier om in een nieuw tabblad een python programmeeromgeving te starten.

Opdracht:

De code uit de vorige slide zou je ook anders kunnen programmeren. Probeer eens....

leeftijd = int(input("Je leeftijd: "))

pincode = int(input("De pincode: "))

if leeftijd > 18:

    print("Je bent 18 jaar of ouder")

    if pincode == 1234:

        print("Pincode is juist!")

    else:

        print("Foute pincode")

else:

    print("Uuuhhh.... jij bent echt nog te jong!")

Iteratie (herhaling)

Als instructies in een app meerdere keren herhaald moeten worden kan je die natuurlijk iedere keer programmeren. Dat is echter niet handig. 

Als je code wilt herhalen dan ga je gebruik maken van iteratie (herhalingen). Dit kan met een FOR-lus of een WHILE-lus.

Iteratie (for-lus) (1)

Stel, je app moet 5x de tekst "Hallo allemaal" als uitvoer geven. Je kan dan 5x print("Hallo allemaal") programmeren. Het kan echter veel korter, namelijk met een for-lus.

for x in range(0,5):

    print("Hallo allemaal")

Iteratie (for-lus) (2)

De x in het statement van de for-lus is een variabele die je kan gebruiken in de uitvoer van je app.

for x in range(0,5):

    print("Herhaling nummer %d" % x)

for pizza in range(0,10):

    print("Pizza nummer %d" % pizza)

Iteratie (while-lus) (1)

Een for-lus heeft altijd een vaste lengte. Soms weet je echter niet hoe vaak code moet worden herhaald of wil je er voorwaarden aan stellen. In dat geval moet je gebruik maken van een while-lus.

x = 20

y = 60

while x < 30 and y < 120:

    x = x + 1

    y = y + 4

    print(x,y)

Probeer het zelf eens

Klik hier om in een nieuw tabblad een python programmeeromgeving te starten.

Opdracht:

Maak een app die aan de gebruiker een woord vraagt. Vraag vervolgens aan de gebruiker hoe vaak het woord moet worden weergegeven in de uitvoer. Zorg er vervolgens voor dat het opgegeven woord net zo vaak wordt weergegeven als de gebruiker heeft opgegeven.