3.3: Het tegengaan van klimaatverandering

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3.3 het tegengaan van klimaatverandering

Gaan we allemaal dood omdat we teveel grondstoffen gebruiken?

We vragen het aan..

Karl Marx  

Thomas Malthus 

  Ester Boserup

Thomas Malthus

• Thomas Malthus voorspelde de Malthuscatastrofe
  
  
• Bij deze catastrofe zouden er teveel mensen op de wereld zijn om te voeden. Het 'teveel' zou vanzelf dood gaan.
  
  
• Volgens sommigen gaat de catastrofe nooit gebeuren, volgens sommigen is deze al begonnen. Hoezo?
  
  
• Door de catastrofe ontstaat een natuurlijk evenwicht. Als er teveel mensen zijn, gaan die dood. Betekent wel dat de hele wereld constant in hongersnood zal zijn.

Ester Boserup

• Ester Boserup kijkt misschien wat minder blij, maar ze was een stuk positiever dan Thomas Malthus
  
  
• Boserup voorspelde regime change op het moment waarop Malthus een Malthuscatastrofe voorspelde
  
  
• Regime changes, aldus Boserup, zijn grote, belangrijke uitvinden die ervoor zorgen dat we efficieënter kunnen leven en produceren.
  
  
• De Regime changes zorgen ervoor dat de ontwikkeling als het ware voor blijft op de bevolkingsgroei.
  
  
• Voorbeelden van regime changes zijn bijvoorbeeld kunstmest of verbrandingsmotoren. Wat is de volgende?

Karl Marx

• Karl Marx was van het communisme. Hoe verschilt een communistisch systeem van een kapitalistisch systeem, zoals we in het westen hebben?
  
  
• Marx was het oneens met zowl Boserup als Malthus. Marx ontkende zelfs dat er te weinig voedsel was of ooit zou zijn. Marx draaide het om: wij gebruiken teveel.
  
  
• Het communisme draait om eerlijk delen. Volgens Marx wordt het voedsel op de wereld nit eerlijk verdeeld onder alle mensen. Heeft hij daar een punt?
  
  
• Marx's oplossing? Er hoeft niet meer geproduceerd te worden, maar het eten moet eerlijk worden verdeeld.

        Malthus                                            Boserup                                                Marx

We gaan allemaal dood!

We lossen dit wel op!

Het ligt aan de rijken!

Meer producten van dezelfde grond

We moeten alles eerlijk verdelen

Wetenschap is belangrijk

Er komen ziektes

Geboortebeperking is noodzakelijk

Evenwicht herstellen

Communisme

Dus..

Stijging wereldbevolking + stijging welvaart

                                            = 

Jarenlange toename CO 2 voetafdruk 

Dus.. 

Energietransitie is nodig! 

Verkleinen uitstoot broeikasgassen

Wat kun je doen om opwarming van de aarde te beperken?

• afremmen bevolkingsgroei
  
• energiebesparing
  
• afvang en opslag van broeikasgassen
  
• energietransitie

Dakakker in Rotterdam slaat broeikasgassen op

Groeiende bevolking

Afremmen bevolkingsgroei: naar hoeveel mensen zal de wereld-bevolking in totaal groeien in 2050?

• van 8 naar 10 miljard
  

Hoeveel aardbollen zijn er nu al nodig om de huidige levensstandaard te kunnen behouden?

• twee
  

Nieuwe levensstijl

Europa stoot minder methaan uit dan Nigeria. Hoe kan dat?

• in Nigeria wordt het uitgestoten broeikasgas methaan niet afgevangen maar verbrand in illegale houtstokerijen

Wanneer je een hamburger omruilt voor een vegetarische burger kun je:

1. 10 minuten douchen
2. 30 minuten douchen
3. 20 minuten douchen
4. 40 minuten douchen

Wanneer je een hamburger omruilt voor een vegetarische burger kun je:

1. 11 km autorijden
2. 24 km autorijden
3. 29 km autorijden
4. 46 km autorijden

Groene energie

Overstappen op duurzame energie noemen wij ook wel:

• groene of hernieuwbare energie
  

Nadelen groene energie

• neemt in verhouding veel ruimte in
• is niet altijd even krachtig en betrouwbaar als fossiele brandstoffen

voetafdruktest.wwf.nl

Maak de opdrachten van paragraaf 3.3