SO De vroege middeleeuwen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

SO

De Vroege Middeleeuwen

➤Sleep steeds een vinkje naar het goede woord om de zin kloppend te maken. 

Na de val van het Romeinse Rijk werd er veel meer / minder gehandeld in Europa. 

Na de val van het Romeinse Rijk waren er veel / weinig oorlogen in Europa.

Na de val van het Romeinse Rijk ontstaan er veel / nauwelijks steden in Europa.

Sleep de teksten naar de juiste plek in de afbeelding

Ik ben van adel

Ik ben een geestelijke

Ik betaal pacht

Eerste stand

Tweede stand

Derde stand

Gebruik de bron

Monniken hadden een aantal taken. Zo schreven zij bijvoorbeeld boeken over.

➤Noem nog twee taken van monniken die niet op de afbeelding te zien zijn.

Gebruik de bron 

Een voorbeeld van een geestelijke is een monnik. 

➤Geef nog twee voorbeelden van geestelijken.

Karel de Grote gaf stukken land in leen aan leenmannen. 

➤Waarom deed hij dat?

Gebruik de bron

Horigen hadden veel plichten.

➤ Welke twee plichten van horigen zie je in de tekst terug?

Gebruik de bron 

Ondanks alle plichten, kon het toch gebeuren dat een boer bij een edelman kwam en vroeg: ‘Mag ik uw horige worden?

➤ Waarom zou een boer horige willen worden? Bedenk de meest logische reden.

Naast werken op het land, was een horige ook verplicht om herendiensten te doen.

➤ Geef twee voorbeelden van herendiensten.

Dit zijn schaakstukken van een schaakspel uit de twaalfde eeuw, die ook wel The Lewis Chessman worden genoemd. Ze zijn gemaakt van walrustand.

Sleep de onderdelen naar de juiste schaakstukken.

Adel

Geestelijkheid

Ridder

Koning

Bisschop

Gebruik de bron

Gebruik de bron

➤Wie is de ‘hij’ over wie de tekst gaat?

1. Bonifatius
2. Wilibrord
3. Lodewijk de Vrome
4. Karel de Grote

➤Wat is een goed voorbeeld 

van een leenstelsel?

1. De koning bestuurt zijn land helemaal in zijn eentje.
2. De koning heeft ministers die hem advies geven over het bestuur van zijn land.
3. De koning heeft niets te zeggen over het bestuur van zijn land.
4. De koning heeft zijn land in twintig stukken verdeeld. Ieder stuk wordt bestuurd door een vriend van hem.

➤Wat is de beste omschrijving van het begrip ‘geestelijken’? 

Kies het juiste antwoord.

1. mensen die in God geloven
2. mensen die iedere week naar de kerk gaan
3. mensen die in dienst zijn van de kerk
4. mensen die voor andere mensen bidden

➤Het drieslagstelsel is een manier van landbouw waarbij een akker elk derde jaar braak ligt.

1. Waar
2. Niet waar

➤Dankzij het drieslagstelsel werd de landbouwgrond vruchtbaarder.

1. Waar
2. Niet waar

➤Welke uitspraak past bij de Tijd van monniken en ridders?

1. Het was veel veiliger dan in de tijd van het Romeinse Rijk.
2. Na het Romeinse Rijk brak er een strijd uit om de macht. Uiteindelijk werd het Frankische volk het sterkst.
3. Na de val van het West-Romeinse Rijk voerden de Romeinen oorlog met de Franken.
4. De meeste mensen gingen in steden wonen. Daardoor werden de steden groter.

➤Welke zin is juist?

1. In een leengebied konden meerdere domeinen liggen.
2. In elk leengebied lag één domein.
3. In een domein konden meerdere leengebieden liggen.
4. In elk domein lag één leengebied.

De leenman en de horige hadden allebei plichten. 

➤Bij wie hoort de volgende plicht?

Herendiensten doen.

1. leenman
2. horige

De leenman en de horige hadden allebei plichten. 

➤Bij wie hoort de volgende plicht?

Bescherming bieden als er gevaar dreigt.

1. leenman
2. horige

➤Hoort de volgende persoon bij de adel, de geestelijkheid of de boeren?

Leo, de bisschop van Aken.

1. adel
2. geestelijkheid
3. boeren

➤Hoort de volgende persoon bij de adel, de geestelijkheid of de boeren?

Herman, een horige die op het gebied van een ongelofelijk onvriendelijke edelman woont

1. adel
2. geestelijkheid
3. boeren

Het systeem van heren en horigen die samenleven op een domein heet ...

1. Herendiensten
2. Vazalliteit
3. het Hofstelsel
4. het Drieslagstelsel

Wat is een ander woord voor horige?

1. Baas
2. Hofstelsel
3. Akker
4. Boer

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Willibrord wordt benoemd tot aartsbisschop.

De Frankische vorst Pepijn verovert Midden-Nederland

Engelse geestelijken onder leiding van Willibrord beginnen met missietochten in Midden-Nederland.

De Franken bekeren zich tot het christendom.

De Frankische vorst Pepijn geeft Willibrord toestemming voor zijn missiewerk in Midden-Nederland.

Missionarissen beginnen missiewerk in het Frankische rijk.

Hoe heet de opleving van kunst en cultuur rond 800?

1. De Gouden Eeuw
2. De Karolingische Renaissance
3. De Frankische bloeiperiode
4. De hoofse cultuur

Leg uit waarom sommige adellijke jongens ridder moesten worden en anderen niet.

Noem twee eigenschappen die een ridder moest hebben.

Waarom vielen de Noormannen Dorestad aan?

1. Het lag aan zee en er vond veel handel plaats.
2. Het lag aan een rivier en er was veel handel.
3. Er waren veel kloosters en goede wegen.
4. Er woonden Saksen en was goed bereikbaar.

Na verloop van tijd vielen de Noormannen minder aan.
Wat was daarvan GEEN reden?

1. Veel Noormannen bleven in het veroverd gebied wonen.
2. Veel Franken namen het geloof van de Noormannen over.
3. Er werden vredesverdragen getekend.
4. De Noormannen kregen grond in leen.

Hoe heet het gebied in Frankrijk waar de Vikingen hun naam aan gaven?

Noem één positief en één negatief feit over de Noormannen.

Geef twee redenen waarom de tekst niet betrouwbaar is.
'Toen de relieken waren weggenomen, alsof de muur en de torens van de stad waren neergehaald, brak het vijandig volk in volle geweld los, stak alle gebouwen en ook het klooster zelf in brand, doodde een deel van de bewoners en voerde de anderen als gevangenen weg. Geen huis overleefde de ramp, geen inwoner ontsnapte, niets dan woestenij bleef er over.'
Deze tekst werd rond 1150 geschreven over de verwoesting van Deurne (863) door de Noormannen.

Einde van dit SO.