Kader klas 3 Thema 3 BS 2 Genen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

BS 2 Genen

HW controle

Thema 3 BS 1 maken opdrachten: 1, 2, 4, 5a, b, c, d en 6

Erfelijke eigenschappen

In de celkern zitten chromosomen.

Chromosomen zijn opgebouwd uit DNA en eiwit.

DNA bevat de informatie voor je erfelijke eigenschappen.

De helft heb je van je vader, de andere helft van je moeder

Allelen op genen

Elke erfelijke eigenschap (gen) heb je 2 keer, op 2 chromosomen (1 van vader, 1 van moeder)

Die eigenschap kan gelijk zijn , maar kan ook ongelijk zijn

VB. haarkleur

gelijk: vader is blond, moeder is ook blond = kind is ook blond

ongelijk: vader heeft bruin haar, moeder is blond= kind heeft bruin haar

Homozygoot en heterozygoot

Homozygoot

Voor elke eigenschap heb je 2 keer een allel (bepaalde variatie van een gen) van die eigenschap. 

Eén allel van dat gen van je vader en één allel van dat gen van je moeder

Als deze 2 allelen beide gelijk zijn->Dan ben je homozygoot voor deze eigenschap.

Homozygoot

Heb je 2 x gen voor krullend haar, dan ben je homozygoot voor de eigenschap krullend haar.

(Iemand met 2 x gen voor steil haar is ook homozygoot)
 

Heterozygoot

1 gen voor steil haar en 1 gen voor krullend haar.

De twee genen zijn dan ongelijk.

Dan ben je heterozygoot voor de haarvorm.

Homozygoot vs. Heterozygoot

Homo = hetzelfde                 

Hetero = verschillend 

heterozygoot heeft dus  2 verschillende genen voor die eigenschap 

homozygoot heeft dus 2x dezelfde gen voor die eigenschap

RR =     

rr =   

Rr =      

?

Homozygoot

?

Homozygoot

?

Heterozygoot

Dominante genen en letter

Dominant gen = Een gen dat altijd tot uiting komt in het uiterlijk 

Het dominante gen geven we aan met een hoofdletter.

Het ondergeschikte gen (recessieve gen)  geven we aan met kleine letter

Vb. kleur van je ogen

De bruine oogkleur is dominant

Het wordt dan aangegeven met letter B

Dominant en recessief

Als ene ouder blauwe ogen (bb) heeft en andere ouder bruine ogen (BB), dan krijgt het kind bruine ogen omdat gen voor bruine ogen dominant is.

In schrift: oogkleur = letter B

Ouder 1: blauwe ogen: bb homozygoot recessief

Ouder 2: bruine ogen: BB homozygoot dominant

Letters voor genen

Letters:

• Dominant = A (hoofdletter) - krullend haar
• Recessief = a (kleine letter - sluik haar

Drie mogelijke genotypen:

• AA = homozygoot dominant (B)
• Aa = heterozygoot (C)
• aa = homozygoot recessief (A)

Intermediair fenotype

Intermediair fenotytpe:

beide genen komen tot uiting in het fenotype

Aan het werk:

Lezen BS 2 en maken opdrachten: 1, 2, 4, 5