Paragraaf 4.1.2 (k)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

4.1.2

Leerdoelen

2.1 Je kunt de drie fasen van het kolonialisme benoemen. 🧠

2.2 Je kunt de begrippen wereldsysteem, centrum, semiperiferie en periferie definiëren. 🧠

2.3 Je kunt de begrippen hegemoniale staat en neokolonialisme definiëren. 🧠

2.4 Je kunt uitleggen hoe het kolonialisme heeft bijgedragen aan het ontstaan van de internationale arbeidsverdeling. 🤔

2.5 Je kunt uitleggen hoe de centrum-periferieverhouding is ontstaan en de ongelijkheid in de wereld heeft versterkt. 🤔

2.6 Je kunt het verschil tussen backwash-effecten en spread-effecten uitleggen. 🤔

2.7 Je kunt uitleggen waarom de ruilvoet voor veel periferielanden ongunstig is. 🤔

2.8 Je kunt het centrum-periferiemodel toepassen op verschillende schaalniveaus. ✍️

2.9 Je kunt de veranderende machtsverhoudingen in de wereld analyseren door de verschuiving van een bipolaire naar een multipolaire wereld te beschrijven. 🔬

Tekstanalyse

In paragraaf 2, lees het kopje EUROPA ALS WERELDMACHT.

1. Welke drie fasen zijn te onderscheiden in het kolonialisme? (Ld 2.1)

2. Hoe heeft het kolonialisme bijgedragen aan het ontstaan van de internationale arbeidsverdeling? (Ld 2.4)

3. Wat was het gevolg van de stijgende welvaart en groeiende bevolking in Europa door de industriële revolutie? (Ld 2.4)

4. Wat was het gevolg van het uitroepen van de onafhankelijkheid in de voormalige koloniën? (Ld 2.5)

Welk verband is er tussen sociale ongelijkheid en ruimtelijke ongelijkheid op lokaal niveau?

Tekstanalyse

In paragraaf 2, lees het kopje VERHOUDINGEN IN DE WERELD.

5. Wat is de definitie van de begrippen wereldsysteem, centrum, semiperiferie en periferie? (Ld 2.2)

6. Hoe is de centrum-periferieverhouding ontstaan en hoe heeft deze de ongelijkheid in de wereld versterkt? (Ld 2.5)

Tekstanalyse

In paragraaf 2, lees het kopje EFFECTEN VAN HET CENTRUM OP DE PERIFERIE.

7. Wat is het verschil tussen backwash-effecten en spread-effecten? (Ld 2.6)

8. Wat is de definitie van het begrip neokolonialisme? (Ld 2.3)

9. Wat is de oorzaak van de huidige economische problemen van de voormalige koloniën? (Ld 2.5)

Tekstanalyse

In paragraaf 2, lees het kopje MONDIALE MACHT.

10. Wat is de definitie van het begrip hegemoniale staat? (Ld 2.3)

11. Wat is het gevolg van de razendsnelle economische ontwikkeling van China? (Ld 2.9)

Opdrachten

Maak opdrachten 4b, 5b, 6b, 6c