Samentrekking-TNA-H1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Samentrekking

Formuleren H1 (blz. 34)

Wat is een samentrekking?

Bij samentrekken mag je een woord dat of een woordgroep die twee keer in de zin voorkomt, een keer weglaten.

Bijvoorbeeld:

Piet laat zijn hond uit en * gooit de brief in de brievenbus.

Wanneer mag je dat doen?

Als je een samentrekking wilt maken, mag dat alleen als het weggelaten woord in beide zinnen:

• enkelvoud of meervoud is (=getal).
• dezelfde functie heeft (ow, pv of lv).
• dezelfde betekenis heeft.

Bijvoorbeeld:

Ik drink liever rode wijn dan witte (-).

Het woord WIJN is weggelaten. 

Dat mag, dat is een correcte samentrekking.

Bijvoorbeeld:

De meeste scholieren lezen liever Engelse boeken dan Franse (-).

Het woord BOEKEN is weggelaten.

Dat mag: dat is een correcte samentrekking.

De tentamens werden gisteren teruggegeven maar een tentamen nog achtergehouden.

fout: getal

FOUT

De tentamens werden gisteren teruggegeven maar een tentamen werd nog achtergehouden.

enkelvoud en meervoud

Ik liet de honden uit en mijn sleutels vallen.

fout: getal

FOUT

Ik liet de hond uit en ik liet de sleutels vallen.

Betekenis  => uitlaten en laten.

Die mensen hebben hun kinderen altijd enorm verwend en zijn volledig afhankelijk van hen gebleven.

fout: getal

FOUT

Die mensen hebben hun kinderen altijd enorm verwend en hun kinderen zijn volledig afhankelijk van hen gebleven.

Eerste deel: LV, tweede deel: OW

Samen oefenen

Zin 1

Op die nieuwe school werk je met goede boeken en de leerlingen met de laptop.

• WERK = de samentrekking
• FOUT
• verschil GETAL: EV / MV

Zin 2

In de winter ga ik naar Frankrijk om te skiën 

en naar Spanje om te zonnen.

• GA IK = de samentrekking
• GOED

Zin 3

De broodjes bak je in de oven en de taart 

in de combi-magnetron

• BAK JE = de samentrekking
• GOED

Zin 4

Jannes gaf over in de struiken en 

niks meer om drank.

• GAF = de samentrekking
  
• FOUT
• Betekenis: overgeven / geven om iets

Oefening

Maak voor de volgende les

H1 Formuleren

opdracht 1t/m 5 blz. 34