Hfd 5.3 snelle economische veranderingen (deel 1)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Deel 1

Samenstelling beroepsbevolking

 De Indonesische beroepsbevolking bestaat uit 122 miljoen mensen.

• De samenstelling van de beroepsbevolking is in dertig jaar tijd sterk veranderd:

> vroeger: meer landbouw, minder industrie

samenstelling beroepsbevolking 1984

samenstelling beroepsbevolking 2017

4 sectoren in de economie

1.Primaire sector

De primaire sector is het gedeelte van de economie dat gericht is op het verbouwen en produceren van eten. 

2. Secundaire sector

De secundaire sector is het gedeelte van de economie dat gericht is op industrie. Welk type industrie er hier sprake van is, maakt eigenlijk niet uit. Dat kan variëren van het verder produceren van het voedsel uit de primaire sector, maar kan ook gaan over auto’s die in een fabriek worden gemaakt.

3. Tertiaire sector

De tertiaire sector is het gedeelte van de economie dat zich bezighoudt met het verlenen van diensten.

Alle bedrijven die winst willen maken.

4. Quartaire sector

De sector heeft met andere woorden geen winstoogmerk, bijvoorbeeld het onderwijs, politie.

Landbouw

Grootste deel primaire sector: landbouw 

• Java: veel rijstbouw

 > tropisch klimaat

 > vruchtbare bodem door 

    veel vulkaanuitbarstingen

 > sawa’s --> irrigatie

> modernisering landbouw: meer machines, minder werk

Landbouw

Sumatra en Kalimantan: veel plantages

 > monocultuur: 

 - koffiestruiken

- cacaobomen

- oliepalmen 

> export

 Arbeidsextensief: weinig werk voor mensen.

>hoge opbrengst door machines,  meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen

Waar wordt het meeste geld verdiend: op de sawa's of de plantages?

Industrie

   De industrie (secundaire sector) is sterk gegroeid.

> assemblage

>  arbeidsintensief en ongeschoold werk

• Lage loonkosten: aantrekkelijk voor buitenlandse bedrijven 

> kleding, schoenen, speelgoed 

> sweatshops

B196  Arbeidsintensief en kapitaalintensief

De productiemiddelen arbeid en kapitaal kan een bedrijf op verschillende manieren inzetten.

• Arbeidsintensief of arbeidsextensief

• Kapitaalintensief met kapitaalgoederen 

>machines, installaties, gebouwen

 Mechanisatie: vervangen spierkracht (mens of dier)  door machines.

 Automatisering: vervangen denkwerk door computers  en computerprogramma’s.

Beroep primaire sector

Diensten

In de stad werken veel mensen in de dienstensector. (tertiaire)

Een deel heeft een geregistreerde baan.  (vaak bij de overheid)

Een ander deel niet. 

• ongeschoold/laagbetaald geen zekerheid
• informele sector
• huisraadmannetje (zie figuur 18)

Gunstige ligging

De Indonesische Riau-eilanden liggen vlakbij het rijke Singapore.

In Singapore is een gebrek aan ruimte.

Daarom investeren zij in de Riau-eilanden. 

Het is een populaire bestemming voor de 

bewoners van Singapore.

Het in elkaar zetten van een iphone hoort bij:

1. Primaire sector
2. Secundaire sector
3. Tertiaire sector

Een busmaatschappij voor lange afstanden op Java

1. Primaire sector
2. Secundaire sector
3. Tertiaire sector

Mensen die leven van de visserij op Bali

1. Primaire sector
2. Secundaire sector
3. tertiaire sector

In welke 3 sectoren kun je de beroepsbevolking indelen?

In landen met een hoge welvaart werken de meeste mensen in de ...
A. de landbouw (primaire sector)
B. Industrie (secundaire sector)
C. Diensten (tertiaire sector)

Aan de slag!

Lees hfd 5.3 op de geo online en maak

opdracht 1 t/m 4