4.4 samenwerken of verzet

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

De Tweede Wereldoorlog

4.4 Samenwerken of verzet

Planning

• Samenwerken of verzet
• Opdrachten werkboek
• Kahoot!

Leerdoel

Je kunt een voorbeeld noemen van verzet en van collaboratie.

Oorlog betekende keuzes maken

3 manieren om te reageren:

1. Anti-Duits, maar geen verzet

2. Actief verzet plegen

3. Collaboratie

Verzet

• Overvallen om aan bonkaarten te komen.
• Persoonsbewijzen vervalsen.
• Aanslagen plegen.
• Verzetskranten maken/verspreiden.
• De februaristaking 1941(razzia): 400 Joden gepakt.

Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO)

• Opgericht in 1942.
• Doel: onderduikadressen regelen voor  mensen die gevaar liepen.
• Werkte samen met de Landelijke Knokploegen (LKP).
• Had een landelijk netwerk van mensen in kerken, boerderijen, dorpen en steden.
• Hielp tienduizenden mensen aan eten, bonkaarten en onderdak.

Landelijke Knokploegen (LKP)

• Ontstond in 1943.
• Overvallen plegen op gemeentehuizen, distributiekantoren en politiebureaus om:
• Bonkaarten, persoonsbewijzen en wapens te stelen.
• Gevangenen te bevrijden.
• Sabotageacties tegen de Duitsers en hun handlangers.
• Bescherming bieden aan onderduikers en verzetsmensen.

Collaboratie

• Samenwerken met de Duitsers.
• Opsporen van verzetsmensen en Joden.
• Sommigen werden burgemeester.
• 20.000 Nederlanders in dienst in Duitse leger.
• Veel waren lid NSB.
• Waarom: meer macht, bewondering, antisemitisme.

Twee kanten

Verzet vs. collaboratie

Hannie Schaft

• Studeerde rechten in Amsterdam.
• Stopte met studeren toen Joodse medestudenten werden buitengesloten.
• Sloot zich aan bij het verzet.
•  Werkte als koerierster en sabotagepleger: bracht wapens over, pleegde aanslagen.
• Was betrokken bij het liquideren van collaborateurs.
• Werd bekend als “het meisje met het rode haar”.
• Werd gearresteerd en geëxecuteerd in april 1945, kort voor de bevrijding.
•  Na de oorlog werd ze een symbool van vrouwelijk verzet in Nederland.

Hendrik Koot

Sinds 12 april 1936 lid van NSB

 Na straatgevechten met NSB-tegenstanders overleed Koot op 11 februari 1941 aan zijn verwondingen. 

De dood van Koot en de straatgevechten vormden de aanleiding tot een grootschalige razzia en - in reactie hierop - de Februaristaking

Aan de slag!

pagina 46

Opdrachten 8,9 en 10

Kahoot!

08918587

Leerdoel

Je kunt een voorbeeld noemen van verzet en van collaboratie.