Hoofdstuk 10.2 Hefbomen K4 les 2

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

H10 Werktuigen

Benodigheden

- laptop

- Binas

- Rekenmachine 

Tassen op de grond

Telefoons in de zakkie

Welkom kader 4!

Ga zitten en start met:

Ga verder met de examensite opdrachten. 

Jas over je stoel

Practicum

Welkom Kader-3 

Start met opdracht 2, 4, 6 en 8 van 2,3 Temperatuur

Je hebt straks je laptop nodig                     START IN:

Neem plaats en leg je spullen alvast klaar.

We gaan starten!

                                                                                               Wachttijd:

H10: Werktuigen

Introductie

§ 10.1 Krachten

§ 10.2 Hefbomen

§ 10.3 Katrollen en takels

§ 10.4 Druk

Lesprogramma

1. Huiswerk controle
2. Terugblik 
3. Leerdoelen
4. Instructie (uitleg)
5. Afsluiting 
6. Huiswerk
7. Nabespreking

Huiswerkcontrole

Maak opdrachten op de examensite

Over welke opgaven van
het huiswerk zijn er vragen?

Terugblik

1. Je kunt beschrijven welke effecten krachten op een voorwerp kunnen hebben.
2. Je kunt de grootte van een kracht meten met een geschikte krachtmeter.
3. Je kunt een kracht tekenen als een vector, volgens een gegeven krachtenschaal.
4. Je kunt de krachten benoemen die in een gegeven situatie op een voorwerp werken.
5. Je kunt de zwaartekracht berekenen die op een voorwerpt werkt.
6. Je kunt beredeneren of twee magnetische voorwerpen elkaar aantrekken of afstoten.
7. Je kunt beredeneren of twee elektrisch geladen voorwerpen elkaar aantrekken of afstoten.

Wat hoeft een krachten tekening NIET te hebben?

1. Lengte
2. Dikte
3. Aangrijpingspunt
4. Richting

Je wilt een kracht tekenen van 30 N.
De schaal is 1 cm = 5N
Hoelang wordt de pijl?

1. 5 cm
2. 30 cm
3. 150 cm
4. 6 cm

Je kan een kracht tekenen als een pijl

1. Waar
2. Niet waar

Je moet een kracht tekenen met een grootte van 600 N.

Welke krachtenschaal is het handigst?

1. 1 cm ≙ 0,1 N
2. 1 cm ≙ 1 N
3. 1 cm ≙ 10 N
4. 1 cm ≙ 100 N

Je kunt een kracht tekenen als een pijl. Wat geeft de lengte van de pijl aan?

1. de krachtenschaal
2. hoe groot de kracht is
3. de richting van de kracht
4. plaats waar de kracht wordt uitgeoefend

KRACHTEN TEKENEN WE ALS

1. EEN STREEP
2. EEN PUNT
3. EEN PIJL
4. EEN VIERKANT

Kracht is een

1. Grootheid
2. Eenheid

De eenheid van kracht is..........

Welke kracht is een tegenwerkende krachten?

1. Spierkracht
2. Voortstuwende kracht
3. Luchtwrijvingskracht
4. Zwaartekracht

Kracht A is 250N en Kracht B is 400N.
Wat is de resultante kracht als beide krachten in dezelfde richting werken?

1. 150 N
2. 650 N
3. -150 N
4. -650 N

Leerdoelen 10.2 Hefbomen

1. Je kunt het draaipunt en de armen van een hefboom herkennen.
   
2. Je kunt bij werktuigen beschrijven hoe je met een kleine kracht een grote kracht uitoefent.
   
3. Je kunt bepalen hoeveel keer een werktuig de kracht vergroot die erop werkt.
   
4. Je kunt verschillende soorten hefbomen herkennen.

Hefbomen gebruiken

Veel werktuigen of gereedschappen die je elke dag gebruikt zijn hefbomen.

Hefbomen helpen je om meer kracht uit te oefenen.

Bijv: koevoet 

Zoals elke hefboom heeft een koevoet een draaipunt. 

In de afb. is dat draaipunt aangegeven met een rode stip. 

Soms zet je er dan de letter D of P bij.

In de situatie van de koevoet heb je te maken met twee krachten.

De spierkracht werkt op het uiteinde van de koevoet, ver van het 

draaipunt. Hierdoor oefent de koevoet een kracht uit op de spijker,

dicht bij het draaipunt. 

De kracht op de spijker is veel groter dan de spierkracht.

De arm van een kracht

De arm van een kracht is de afstand tot het draaipunt. 

Eerst teken je het draaipunt van de hefboom.

Dat is hier met een rode stip gedaan. 

Daarna teken je de kracht. Nu kun je de afstand van de kracht tot het draaipunt bepalen.

       De arm staat altijd loodrecht op de 

          lijn waarlangs de kracht werkt 

(de werklijn). 

De kracht vergroten

Als je een hefboom gebruikt, zijn er twee krachten van belang.

Je eigen kracht: werkkracht.

De hefboom oefent hierdoor een kracht uit op

een ander voorwerp.

Die kracht noem je de last.

Bij bijna alle hefbomen is ervoor gezorgd dat 

de werkarm groot is en de lastarm klein.

de werkarm acht keer zo groot als de lastarm.

De kracht vergroten

Bij bijna alle hefbomen is ervoor gezorgd dat 

de werkarm groot is en de lastarm klein.

De last is daardoor acht keer zo groot als de 

werkkracht. 

De algemene regel voor hefbomen is:

Als de werkarm n keer zo groot is als de 

lastarm, is de last n keer zo groot als de werkkracht.

de werkarm acht keer zo groot als de lastarm.

Soorten hefbomen

Een koevoet is een voorbeeld van een enkele hefboom, net als een steeksleutel en een bandenlichter.

Tangen en scharen bestaan uit twee 

hefbomen die om hetzelfde draaipunt             

draaien.

Dubbele hefboom: 

de ene hefboom is oranje, de andere is blauw.

De beide hefbomen draaien 

rond de rode stip: het draaipunt.

Soorten hefbomen

Bij veel hefbomen ligt het draaipunt tussen de werkkracht en de last. Maar er zijn ook hefbomen waarbij het 

draaipunt aan het uiteinde zit. 

Dat zie je bij de notenkraker in afb5. 

De last ligt hier tussen de werkkracht en 

het draaipunt (P).

Voorbeeldopdracht 1

Met de notenkraker in afbeelding 5 vergroot je je spierkracht.

Bereken hoeveel keer de werkkracht wordt vergroot.

Gegevens:

lastarm = 6 cm

werkarm = 15 cm

Gevraagd: 

vergroting van de werkkracht = ?

uitwerking

15/6=2,5

De werkarm is =  2,5× groter dan de lastarm.

De werkkracht wordt dus 2,5× vergroot.

Aan de slag!

Maak opdracht: van paragraaf 10.2 Hefbomen

1 t/m 12

Je mag samenwerken!

Waar wil je nog extra uitleg over?

Welke 3 dingen heb jij deze les geleerd?

Samenvatting

Afsluiting: we weten.................

1. Je kunt het draaipunt en de armen van een hefboom herkennen.
2. Je kunt bij werktuigen beschrijven hoe je met een kleine kracht een grote kracht uitoefent.
3. Je kunt bepalen hoeveel keer een werktuig de kracht vergroot die erop werkt.
4. Je kunt verschillende soorten hefbomen herkennen.

Het is duidelijk waar we met het hoofdstuk aan het werk gaan

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp de leerdoelen van deze les?

😒🙁😐🙂😃

De les was leuk?

😒🙁😐🙂😃

Afsluiting

Volgende les:

Huiswerk:

• Zet in je planner!!
• Maak opdrachten op de examensite

Dank voor jullie aandacht!