PM3 les 6

• Dienstverlening en Producten
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Welkom DP3

08.05 - 08.15	startactiviteit	lees tekstbron 85 en 86
08.15- 09.35	lesdoelen bespreken uitleg theorie maken opdrachten	boekje 18
09.35 - 09.45	afronden & lesdoelen behaald	huiswerk:

Leerdoelen: je leert

• hoe je houten onderdelen aan elkaar kunt monteren
• met welke gereedschappen en materialen je de verbindingen kunt maken
• welke soorten schuurpapier er zijn
• hoe je hout en plaatmateriaal schuurt
• welke kwaliteitscriteria er voor verbindingen zijn

Noem de 2 soorten boormachines

Wat weet je nog van de vorige les?

Soorten boormachines

• boormachine (elektrisch of met een accu)
  

• kolomboormachine 

Welke soorten verbindingen zijn er?

WELKE SOORTEN VERBINDINGEN ZIJN ER?

1. VASTE VERBINDING
2. LOSNEEMBARE VERBINDING
3. BEWEEGBARE VERBINDING

Noem zoveel mogelijke houtverbindingen

Soorten houtverbindingen

• lijmverbinding
  
• verbinding met draadnagels
  
• schroefverbinding
  
• deuvelverbinding
  
• halfhoutverbinding
  
• pen-en-gatverbinding.

Halfhout verbinding

Bij een halfhoutverbinding wordt van twee onderdelen de helft van de houtdikte weggehaald. 

Op die plek worden de twee delen hout aan elkaar gelijmd.

Open-pen en gat verbinding

Bij een pen-en-gatverbinding maak je in het ene houtdeel een langwerpig gat. 

Aan het andere houtdeel maak je een passende pen. 

De pen moet precies in het gat passen. 

Zo ontstaat na het lijmen een sterke verbinding. De pendikte is altijd 1/3 deel van de houtdikte.

Welke 3 verbindingen zijn er om buizen en leidingen met elkaar te verbinden

Verbindingen om leidingen/buizen te verbinden: knelverbinding/knelkoppeling

om de buizen van de waterleiding of gasleidingen met elkaar te verbinden, verschillende vormen en maten, bijvoorbeeld:

1. een recht knelkoppelstuk om twee buizen in een rechte lijn aan elkaar te verbinden
   
2. een hoekknelkoppelstuk om twee buizen in een hoek aan elkaar te verbinden
   
3. een T-koppelstuk om drie buizen aan elkaar te verbinden
   
4. een afsluitkoppelstuk om het uiteinde van de buis af te sluiten.

 

Verbindingen om leidingen/buizen te verbinden: flensverbinding

 Als de leidingen een grotere diameter hebben is een knelkoppeling niet sterk genoeg => Dan gebruik je een flensverbinding.

• Een flens is een ronde schijf die op de leiding is gelast. 
• In de flenzen zijn gaten aangebracht zodat je ze met bouten en moeren met elkaar kunt verbinden.
• Tussen twee flenzen wordt een rubberen ring geplaatst om lekken te voorkomen.

Verbindingen om leidingen/buizen te verbinden: soldeerverbinding

• Koperen buizen kun je verbinden door te solderen. 
• Om te kunnen solderen heb je een soldeerbout of gasbrander en soldeerdraad (of soldeertin) nodig.
  
• Bij het solderen met een soldeerbout maak je met de hete punt van de soldeerbout het soldeerdraad warm, waardoor deze smelt en de twee delen met elkaar verbindt.
• Materialen die je kunt solderen zijn ijzer, blik, koper, messing, zilver en brons.

Theorie

Schuren

• Na het zagen kunnen de randen van hout of triplex scherp zijn. 
• Er kunnen ook splinters aanzitten. 
• Deze scherpe randen en splinters kun je weghalen met een schuurpapiertje. 
• Schuur altijd in de richting van de houtnerf.

Schuurpapier

• Er zijn rollen en vellen schuurpapier. Schuurpapier is er in verschillende kleuren.
• Rood/geel schuurpapier: hout en triplex 
• Grof en fijn schuurpapier: grove korrel -> ruw oppervlak

                                                                fijne korrel -> glad oppervlak

• Op de achterkant van schuurpapier staat een getal. Hoe hoger het getal, hoe fijner de korreltjes op het schuurpapier zijn.
• Om scherpe randen en splinters van hout of triplex een beetje op te schuren gebruik je schuurpapier met nummers 100 of 120.

Schuurkurk

Een schuurkurk is rechthoekig en gemaakt van kurk. 

Om een schuurkurk vouw je schuurpapier. 

Hierdoor kun je netter schuren waardoor het resultaat strakker is. 

maken opdrachten

• Boekje 17 alle opdrachten
• Boekje 18 alle opdrachten
• Oefentoets boekje 17 & 18
• Begrippentoets boekje 17 & 18
• Tekstbronnen lezen boekje 17 & 18

Theorie

Kwaliteitscriteria voor verbindingen

Kwaliteitscriteria voor verbindingen

Als een product uit verschillende onderdelen bestaat, dan moet je al deze onderdelen met elkaar verbinden.Je kunt de kwaliteit van de verbindingen op verschillende punten beoordelen:

1. passing
   
2. maatvoering
   
3. sterkte
   
4. dichtheid
   
5. afwerking

1.Passing

Controleer de passing van een verbinding, bijvoorbeeld:

Past de deuvel goed in het boorgat?

Past de bout goed in de schroefdraad?

Bij een goede passing past alles precies zonder dat er speling is. De delen sluiten dan ook goed op elkaar aan.

Een niet goed passende verbinding zit vaak los en de delen sluiten niet goed op elkaar aan. Dit noem je ook wel een 'openstaande verbinding’ of gewoonweg een 'kier’. 

2. Maatvoering

• Je kunt controleren of de maatvoering goed is door na te meten.
• Op de werktekening staan de afmetingen van alle onderdelen en verbindingen van het werkstuk. Wanneer je de onderdelen hebt gemaakt kun je nameten of alle onderdelen en alle verbindingen de juiste maatvoering hebben. 
• Je gebruikt hiervoor afschrijfgereedschappen zoals:

een rolmaat of duimstok, een schrijfhaak of een schuifmaat.

2. Maatvoering -> maatafwijking

 Meestal worden er op werktekeningen soms drie maten gegeven, namelijk:

1. de minimale maat
   
2. de normmaat
   
3. de maximale maat.
   

De afmeting mag niet kleiner zijn dan de minimale maat en niet groter dan de maximale maat. Dit heet tolerantie. De tolerantie geeft aan hoeveel kleiner of groter de maat mag zijn.

3. Sterkte

De sterkte van een verbinding kun je testen door er drukkracht of trekkracht op uit te oefenen. De sterkte van houten en kunststof lijmverbindingen kun je vaak nog wel met de hand testen door ze in elkaar te drukken of uit elkaar te trekken.

Een lijmverbinding in hout of kunststof wordt minder sterk als:

• er te weinig lijm is gebruikt
• de onderdelen niet goed op of in elkaar zijn gedrukt
• de lijm niet lang genoeg heeft kunnen drogen/uitharden.

4. Dichtheid

• Als je een buitenzwembad moet aanleggen moet het zwembad met alle waterleidingen en afvoeren waterdicht zijn. 
• Een dichte verbinding voorkomt lekkage. 
• Wanneer je water-, lucht- of afvoerleidingen moet aanleggen moet je lekkages voorkomen. 
• Je controleert de dichtheid van water-, lucht- en afvoerleidingen door deze na het aanleggen te testen. Bijvoorbeeld door er water doorheen te laten lopen en te controleren of er niets lekt.

5. Afwerking

Verbindingen controleer je ook op de afwerking. Elke bewerking moet netjes afgewerkt worden.

1.afbramen. Dat betekent dat je alle scherpe metalen randjes en krulletjes weghaalt

2.houtsplinters. Deze kun je weghalen door er een schuurpapiertje over te halen.

Gebruik tb kwaliteitscriteria verbindingen

Opdracht:

maak opdracht 4 taak 6

Klaar? 

maak de begrippentrainer en de oefentoets

Leerdoelen behaald?

• hoe je houten onderdelen aan elkaar kunt monteren
• met welke gereedschappen en materialen je de verbindingen kunt maken
• welke soorten schuurpapier er zijn
• hoe je hout en plaatmateriaal schuurt
• welke kwaliteitscriteria er voor verbindingen zijn