Karel ende Elegast 2

1 / 46
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 46 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Laatste les over Karel:)
Palts van Karel de Grote in Aken --> Belgie Duitsland
Een palts was met name tijdens de Middeleeuwen een belangrijk buitenkasteel van Europese vorsten.

Karel is een leenheer!!!
Vaak waren de leenmannen zelf ook weer leenheren. Zo leende de koning land aan de belangrijkste adel (hertogen en graven) en leenden de hertogen en graven kleinere stukken land aan lagere adel (zoals bijvoorbeeld baronnen). Op die manier was er een duidelijke sociale rangorde, het stond vast wie het meeste macht had en wie het minste, het was bijna onmogelijk om hogerop te komen.


Slide 2 - Slide

Slide 3 - Video

Wat weten we nu van?
Elegast   - Eggeric - Adelbrecht

Slide 4 - Slide

Elegast
Elegast is in het begin de 'slechte' leenman (verbannen vanwege een misdaad die hij niet heeft gepleegd... en hij is ook in zijn verbanning edel omdat hij alleen voor zijn gezin en getrouwen zorgt door te stelen van de rijken en niet van de behoeftigen) en Eggeric de goede leenman, aan het eind van het verhaal is dat omgekeerd (vandaar de naam 'edele gast')

Slide 5 - Slide

Lees het boek Karel en Elegast uit

Klaar? Start met Literatuuropdracht 3 (via Teams)

Vrijdag zitten we in een computerlokaal en krijg je nog meer tijd om de opdracht af te ronden. 
Tip: je kan dan ook werken aan Literatuuropdracht 2. Dus neem dat leesboek ook mee:)

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Link

Feodale piramide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Video

Waar speelt het getal drie een prominente rol in Karel ende Elegast?

Slide 10 - Slide

Karel geeft pas bij de derde verschijning van de engel aan de oproep om te gaan stelen gehoor. Pas bij de derde opdracht is het voor hem duidelijk dat God iets bijzonders met hem voorheeft.

Slide 11 - Slide

99-101
Een bevel van God 
mag ik niet negeren
Ik zal dief zijn, al is het een schande

Slide 12 - Slide

Hoe zou het met Karel zijn afgelopen als hij geen gehoor had gegeven aan de opdracht van de engel? 

Slide 13 - Slide

87-90
Toen sprak de engel weer:
'Als u Gods bevel negeert,
heer koning, dan moet u uw verstand verloren hebben. 
Het zal u uw leven kosten.'

Slide 14 - Slide

De keizer zelf staat tegenover God als een leenman tegenover zijn leenheer. Door trouw en volgzaamheid aan Gods bevel laat hij zich leiden, zelfs wanneer het gaat om een opdracht, waarvan doel en inhoud hem raadselachtig blijven.

Slide 15 - Slide

Symbolische waarde bos
De zelfbespiegeling blijkt uit dat Karel zodra hij het woud binnenkomt gaat peinzen. Onder andere over Elegast.
Het feit dat Karels gedachten (ook) onmiddellijk afdwalen naar de misdaad, hangt samen met het bos als symbool van ongeordendheid (het onbekende en gevaarlijke).

Slide 16 - Slide

Lezen: blz. 16, 18, 23, 26, 29

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Link

Waar komt Karel Elegast tegen?
A
In zijn kasteel
B
In het bos
C
Bij het kasteel van Eggeric
D
Net buiten zijn eigen kasteel

Slide 19 - Quiz

Welke symbolische waarde kan het bos hebben?
A
Een plek om tot inkeer te komen
B
Het onbekende en gevaarlijke
C
Een plek van vrede
D
Magie

Slide 20 - Quiz

Elegast moet stelen om te overleven. Van wie steelt hij?
A
Rijke adel
B
Rijke geestelijken
C
Van Karel
D
Van iedereen een beetje

Slide 21 - Quiz

517-521
Waar mijn twaalf gezellen van leven,
komt bij de rijken vandaan: 
bisschoppen en kanunniken, 
abten en monniken, 
diakens en priesters

Slide 22 - Slide

Welke naam neem Karel aan als hij aan Elegast zijn naam moet vertellen.
A
Albert
B
Karel
C
Eggeric
D
Adelbrecht

Slide 23 - Quiz

Karel (als Adelbrecht) zegt ook te stelen. Bij wie steelt hij NIET?
A
Bij zichzelf
B
Bij kerken
C
Bij kloosters
D
Bij kluizenaars

Slide 24 - Quiz

569-573
Ik heet Adelbrecht 
en ben gewoon te stelen,
uit kerken en kloosters
en uit alle kerkelijke gebouwen

Slide 25 - Slide

Karel ende Elegast: bekend verhaal of niet? 

Hoert hier wonder ende waerhede,
 
Wat den coninc daer ghevel
 
- Dat weten noch die menighe wel -

Slide 26 - Slide

Uitdaging aan het adres van de toehoorders: 
ik ga jullie een koningsverhaal vertellen, waarvan jullie de inhoud misschien reeds kennen. Mijn kracht is echter dat dit verhaal wonder en waarheid bevat. 

Slide 27 - Slide

Leg uit op welke manier het verhaal van Karel en de Elegast afwijkt van het verwachtingspatroon dat de oorspronkelijke luisteraars hebben van Karelverhalen. (blz. 6)
timer
1:00

Slide 28 - Open question

Hoe ziet de feodale piramide er ook alweer uit?

Slide 29 - Open question

Welke functie heeft de hofdag in de feodale maatschappij?

Slide 30 - Open question

Feodale piramide

Slide 31 - Slide

Hoe vaak werd er een hofdag gehouden?
A
één keer per jaar
B
twee keer per jaar
C
drie keer per jaar
D
vier keer per jaar

Slide 32 - Quiz

Symboliek in de middeleeuwen
De keizer zelf staat tegenover God als een leenman tegenover zijn leenheer. Door trouw en volgzaamheid aan Gods bevel laat hij zich leiden, zelfs wanneer het gaat om een opdracht, waarvan doel en inhoud hem raadselachtig blijven. En juist deze trouw wordt hem tot redding. 

Slide 33 - Slide

De middeleeuwen: hoofsheid
  • Hoofsheid: regels die voorschreven hoe men zich beschaafd diende te gedragen. 
  • Een hoofse ridder kende tafelmanieren, kleedde zich netjes en vocht op een ridderlijke en eervole wijze. 
  • Belangrijkste regel: je moet je beheersen!
  • Hoofsheid wordt als ideaal voorgesteld in de literaire teksten. 

Slide 34 - Slide

Welk voorbeeld van hoofsheid kom je tegen in Karel ende Elegast? (blz. 42)
timer
1:00

Slide 35 - Open question

Vrouwbeeld

Slide 36 - Slide

Is Karel ende Elegast meer voorhoofs of hoofs?
A
voorhoofs
B
hoofs

Slide 37 - Quiz

Voorhoofse ridderlijke verhaalkunst
Naar geest en sfeer hoort Karel en de Elegast thuis in de ridderlijk-feodale periode
De beschavingstoestand van de 11e en 12e eeuw
Teert meestal op overleveringen, legenden en motieven uit oudere beschavingslagen
Populair motief --> overmoed: gedreven door zucht naar roem drijft de ridder zijn m oed en dapperheid tot uiterste vormen

Slide 38 - Slide

Voorhoofse ridderlijke verhaalkunst
Het gaat in hoofdzaak om heldendaden, ridders op het slagveld en de vete tegen adellijke rivalen
Het liefdesmotief dat centraal staat in de hoofse ridderlijke verhaalkunst, speelt geen enkele rol
Sluit nauw aan bij het Franse ridderlijke epos: het chanson de geste 

Slide 39 - Slide

Chanson de geste
Frankisch-Karolingische legenden en tradities
Mondelinge overlevering
Feodaliteit: Karel treedt op als vorst
Ridderlijke idealen verbonden door leenrechtelijke verplichtingen
Thema's: riddereer en riddertrouw / verraad en opstandigheid
Onmisbare eigenschappen: strijdvaardigheid en dapperheid

Slide 40 - Slide

Hoe zie je de kenmerkende thematiek die bij het genre voorhoofse ridderepiek hoort terug bij Elegast?

Slide 41 - Open question

Hoe zie je de kenmerkende thematiek die bij het genre voorhoofse ridderepiek hoort terug bij Eggerik?

Slide 42 - Open question

Waarom gaat Karel onmiddellijk in op het voorstel om te gaan stelen bij Eggerik van Eggermonde?

Slide 43 - Open question

Welke rol speelt God in het tweegevecht in het slot?

Slide 44 - Open question

Slide 45 - Link

De composite van Karel ende Elegast valt uiteen in vier episodes. Sleep de episodes in de juist volgorde.
Tweegevecht tussen Karel en Elegast
God gebiedt Karel om uit stelen te gaan
Tweegevecht Elegast en Eggerik
De ontdekking van de samenzwering

Slide 46 - Drag question