Week 1.8 - College H36.4 (+ menstruatiecyclus)

• Biologie
• HBO
• Studiejaar 1

College 8. H36.4

Planning

• Leerdoelen H36.4
• Werkvorm menstruatiecyclus
• Theorie adhv leerdoelen
• Info tentamen ANS
• Enquete
• Vragen oefententamen

Leerdoelen 

De student kan...

6. De hormonale regulatie van het vrouwelijk voortplantingsstelsel uitleggen (de ovariële en baarmoederlijke cyclus), met verbanden tussen hormonen, organen en terugkoppelingen, mét het effect van een wel/niet bevruchtte eicel.

7. De anatomie en fysiologie van de embryonale ontwikkeling van zoogdieren, van bevruchting tot volgroeide foetus (met fasen bevalling), toelichten.

Leerdoelen 

De student kan...

8. Vruchtbaarheidstechnieken (zoals IVF en ICSI) en typen (en effecten van) voorbehoedsmiddelen benoemen, daarbij rekening houdend met fysieke en mentale effecten (gericht op lessen over seksuele voorlichting)

Maar eerst...

Even een paar kleine opfrisvragen over 36.1 - 3

Wat zijn de gonaden?

1. Cloaca's
2. Eicellen
3. Geslachtsdelen
4. Spermatogenese

Welke gonadotrofine stuurt de Leydigcellen aan?

1. FSH
2. LH
3. Estradiol
4. Testosteron

LH stuurt leydigcellen in testes aan --> deze produceren weer testosteron

Hoeveel zaadcellen ontstaan er uit één primaire spermatocyt?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Wat is een cervix?

1. Een eierstok
2. Een vulva
3. Een baarmoedermond
4. De binnenkant van de baarmoeder

Algemene lesdoel

Bekend raken met de hormonale regulatie (cyclussen) van het vrouwelijk lichaam (vorige week!) & de embryonale ontwikkeling, van bevruchting tot bevalling.

Verder met H36

Leerdoel 6 (vorige week!)

De hormonale regulatie van het vrouwelijk voortplantingsstelsel uitleggen (de ovariële en baarmoederlijke cyclus), met verbanden tussen hormonen, organen en terugkoppelingen, mét het effect van een wel/niet bevruchtte eicel.

Hormonale regulatie vrouw

Bij vrouwen onderscheiden we twee voortplantingscycli:

1. De ovariële cyclus (eierstokcyclus): 1 oocyt per cyclus (meestal)

2. De menstruele cyclus (baarmoedercyclus): veranderingen in de baarmoeder (het baarmoederslijmvlies)

28 dagen als gemiddelde genomen, wat vinden jullie hiervan?

Hormonale regulatie vrouw

De binnenzijde van de baarmoeder heet het endometrium (baarmoederslijmvlies) --> tijdens de menstruatie breekt dit af/laat los. 

Hormonale regulatie vrouw

We onderscheiden in de ovariële cyclus een folliculaire fase (follikel wordt gerijpt), de ovulatie en vervolgens de luteale fase (corpus luteum = geel lichaam speelt grote rol).

In de menstruele cyclus herkennen we de menstruele vloeifase, de proliferatieve fase (opbouw slijmvlies door celdeling) en secretorische fase (bloedvaatjes en kliertjes aanmaak).

Hormonale regulatie vrouw

Graafse follikel

Hormonale regulatie vrouw

Net als bij de hormonale regulatie van de man begint de ovariële cyclus met GnRH van de hypothalamus --> FSH en LH worden gemaakt --> stimuleren follikelgroei

Let op: bekijk de fasen en terugkoppelingen goed & begin altijd vanaf het midden te kijken en van links naar rechts qua tijdlijn.

Opdracht: menstruatiecyclus

Stap 1. Je krijgt elementen van de menstruatiecyclus. 

Knip en plak de fasen op een A3.

Stap 2. Leg de fasen van de menstruatiecyclus uit aan elkaar, hierbij teken je met verschillende kleuren de verbanden (terugkoppelingen) en de interacties (wat beïnvloedt wat?)

Stap 3. Teken vervolgens met potlood de volgende situaties erbij: zwangerschap & Mirena-spiraal (effect) (of pil keuze)

Leerdoel 7 

De anatomie en fysiologie van de embryonale ontwikkeling van zoogdieren, van bevruchting tot volgroeide foetus (met fasen bevalling), toelichten.

Embryonale ontwikkeling

De embryonale ontwikkeling van 

(de meeste) dieren

verloopt volgens een vaste volgorde:

Bevruchting -> klievingsdeling ->

gastrulatie -> organogenese

Bevruchting

Bij bevruchting speelt de acrosomale reactie een belangrijke rol

Bevruchting

Fasen:

1. Binding zona pellucida

2. Vrijlaten acrosomale 

enzymen

3. Beschermlaag eicel open

4. Zaadcel betreedt eicel - corticale

granulen voorkomen polyspermie (hard worden zona pellucida)

Klievingsdeling

Daarna volgt de klievingsdeling --> snelle celdeling zónder celgroei. Resultaat is blastula (holle bal cellen, midden blastocoel)

Gastrulatie

Daarna volgt de gastrulatie, er ontstaat een gastrula. Door migrerende cellen onstaan er kiemlagen (ectoderm, mesoderm, endoderm) --> deze ontwikkelen zich later tot organen.

De binnenholte vormt eerst (het archenteron)

Vasthechten embryo

Het embryo hecht zich vast aan het 

endometrium en produceert hCG (neemt

functie LH over) -> estradiol/progesteron 

corpus luteum.

De hechting gebeurt door trofoblast - later 

placenta.

Gastrulatie

Organogenese

Vervolgens ontwikkelen de organen (tijdens de organogenese) uit de drie verschillende kiembladen. Als alle organen in aanleg aanwezig zjin, 

groeit het embryo

verder (foetale fase). 

Verdere ontwikkeling

Bevallingen

Bevallingen

Anticonceptie

Hoe zit je er bij?

😒🙁😐🙂😃

Informatie over toetsing ANS

blackboard.nhlstenden.com

Enquete vak

https://forms.office.com/e/2YaxeJn7mz

Vragen over oefententamen

Stel ze & als je nog andere vragen hebt!

Afronding

Succes met het tentamen (volgende week donderdag, 09.00!)

Neem mee: laptop (!!), lader, pasjes, rekenmachine (altijd) 

Nabespreking tentamen volgt (zie mail).

Ik zie jullie graag in P2 bij de practica!