H4 stevigheid en beweging

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

stevigheid en beweging

Deze week (week 2)

Starten met thema 7 

waarom hebben we een skelet?

Functie skelet

• Welke functie heeft je skelet?
• Srevigheid, rechtop staan
• Beweging, hoe?
• Bescherming, welke?
• Vorm geven
  

Goed om te onthouden!

Het spaakbeen en de ellepijp worden vaak door elkaar gehaald.

Bij de pols zit de ellepijp aan de kant vande pink.

Skelet

Het skelet bestaat uit botten. Een ander woord voor skelet is geraamte.

Een ander woord voor botten is beenderen. 

Door het skelet kan je lichaam rechtop staan.

Het lichaam van een mens bestaat uit 206 botten. Al deze botten hebben een naam.

Ellepijp en het spaakbeen liggen naast elkaar in je onderarm. Ze zijn moeilijk uit elkaar te houden. De Ellepijp ligt aan de kant van de pink.

Denk aan de P van Pijp en de P van Pink.

Het spaakbeen zit vast aan de kant van de duim.

Borstkas

schouders

bekken 

Wat zijn ledematen?

Het skelet heeft 4 functies.
Welke functies ken je?

Botten

Er zijn twee soorten botten:

 platte beenderen (bijvoorbeeld schedel en heupbeen)

pijpbeenderen (bijvoorbeeld ellepijp, dijbeen en vingerkootje)

soorten botten

Pijpbeenderen: lang en dun, bevatten geel beenmerg met vet.

Platte beenderen: plat en breed, bevatten rood beenmerg dat bloedcellen vormt.

Typen botten

Het skelet heeft twee soorten botten: pijpbeenderen en platte beenderen.

Pijpbeenderen hebben rood en geel beenmerg. 

Platte beenderen hebben alleen rood beenmerg.

In rood beenmerg worden bloedcellen gemaakt.

In geel beenmerg word vet opgeslagen.

Waar zijn botten van gemaakt?

Kalkzouten: geeft stevigheid

Collageen (lijmstof): geeft buigzaamheid

Botweefsel: botcellen + tussencelstof met veel kalkzouten

Kraakbeenweefsel: kraakbeencellen + tussencelstof met veel lijmstof

Waaruit bestaat been en kraakbeen?

kraakbeen

beenweefsel

Kraakbeen tussen borstbeen en begin ribben

Kraakbeen tussen wervels

kraakbeen in oren

Kraakbeen in neus

Beenverbindingen 4 soorten

Vergroeide
botten

Naadver-
bindingen

Kraakbeen-verbindingen

Verbindingen 
door gewrichten

Gewricht:

Gewricht:
Elk gewricht bestaat uit 6 onderdelen.

1. Gewrichtskapsel
2. Gewrichtskogel
3. Gewrichtskom
4. Gewrichtssmeer
5. Kraakbeenlaagje
6. Kapselband

Soorten gewrichten

Er zijn drie soorten gewrichten.

1. Kogelgewricht
2. Rolgewricht
3. Scharniergewricht

Onderdelen van een gewricht

De gewrichtskogel: Dit is de bolle kant van het gewricht.

De gewrichtskom: Dit is de holle kant van het gewricht.

Kapselbanden en gewrichtskapsel:  Deze banden houden het gewricht op zijn plek. Zo kunnen ze niet uit de kom schieten

Gewrichtssmeer: Dit is een stroperige vloeistof. Hierdoor kunnen de botten soepel bewegen.

Kraakbeen: Zorgt ervoor dat botten makkelijk schuiven.

4 soorten beenverbindingen

Vergroeid

Naadverbinding

Kraakbeen verbinding

Gewrichten