BS 5 Ongeslachtelijke voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

1. Laat je laptop in je tas

2. leg je lesboek (blz 190) en etui op tafel.

Welkom!

1. Ga zitten volgens de  plattegrond.

2. Laat je laptop in je tas.

3. leg je lesboek open op blz 190

4. Zorg ervoor dat je een pen op tafel hebt. 

Planning

1. terugblik op vruchten en zaden (bs 4)

2. leerdoelen ongeslachtelijke voortplanting  (bs 5)

3. Quiz

4. Huiswerkopdrachten maken

Terugblik vorige les

Wat is een schijnvrucht?

Wat is hier de vrucht? 

Hebben aardbeienbloemen een stamper of meerdere stampers?

Waaruit is het kroontje van de aardbei ontstaan?

Je kunt uitleggen dat bij ongeslachtelijke voortplanting de nakomelingen dezelfde erfelijke eigenschappen hebben als de ouder. 

Je kunt voorbeelden geven van ongeslachtelijke voortplanting.

BS 5: Ongeslachtelijke voortplanting

Ongeslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke voortplanting

De cel

De celkern

• Bevat DNA
  
  
• Erfelijke informatie 

• Bepaald uiterlijk, wat er in je lichaam gebeurt etc.

Geslachelijk/ ongeslachtelijk

Geslachtelijke voortplanting:

voortplanting met bevruchting, dus de samensmelting van geslachtscellen (zaadcellen/ eicellen). 

Ongeslachtelijke voortplanting:

Er vindt geen bevruchting plaats. Een deel van de plant groeit uit tot een nieuwe plant.

DNA en voortplanting

Geslachtelijke voortplanting 

DNA van moeder en vader wordt samen nieuw DNA van kind

Ongeslachtelijke voortplanting 

DNA van ouder is hetzelfde als DNA van het kind.

Knollen

Ondergronds, verdikt deel van de stengel met veel reservevoedsel. Aan die knol komen knoppen (ogen). Elke knop kan uitgroeien tot een nieuwe plant.

Voorbeelden van knollen

Is dit fruit of groente?

Wat is het voordeel van:

ongeslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke voortplanting

Een plant dat aan zowel ongeslachtelijke als geslachtelijke voortplanting doet. 

Schrijf je antwoord op voor jezelf

Bollen

Bollen zitten ook onder de grond en bestaan uit een bolschijf (de wortels) en rokken (verdikte bladeren). Tussen de rokken zitten knoppen waarvan er één uitgroeit tot nieuwe plant en de anderen tot nieuwe bollen.

Voorbeelden van bollen

Uitlopers en wortelstokken

Sommige planten vormen uitlopers (lange bovengrondse stengels met aan het uiteinde een nieuwe plant), andere planten doen dit met wortelstokken (onder de grond dus).

Voorbeelden van uitlopers en wortelstokken

Broedplant

Bij sommige planten ontstaan op de plant nieuwe kleine plantjes die er later afvallen en zelfstandig door kunnen groeien.

Ongeslachtelijke voortplanting

Wortelknollen, bollen, uitlopers en knollen ontstaan ook door gewone celdeling.

Een nieuwe plant die ontstaan is door ongeslachtelijke voortplanting heeft dus exact dezelfde erfelijke eigenschappen als de moederplant!

Kunnen deze uienbloemen uit dezelfde bol komen?

1. Nee
2. Ja

Planten kweken

Plantenkwekers willen graag nakomelingen van 'goede' planten, dit kan met stekken en weefselkweek.

Ook andere organismen

Bacteriën, schimmels en andere eencelligen maar ook sommige dieren (kwallen) planten zich ook voort met behulp van ongeslachtelijke voortplanting.

Volgende les meer over 
ongeslachtelijke voortplanting bij dieren 

en over klonen

Huiswerk 

Maken opdrachten 1b, 3, 5, 8 bs 5 blz 195 t/m 197

(1 t/m 3, 5, 6,7 en 10 (blz 178 t/m 182) bs 6.3 en 1,2,4 bs 6.4 (blz 185 t/m 188 moeten ook af zijn voor volgende les. Hier heb je al op eerdere momenten de tijd voor gehad)