1.7 grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1

1.7 grammatica

persoonsvorm, onderwerp, werkwoordelijk gezegde, lijdend voorwerp

zinsdelen

werkwoordelijk gezegde met wederkerend werkwoord

Stillezen

Leerdoelen 

• Ik kan zinsdelen strepen zetten en in een zin de persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde, onderwerp en lijdend voorwerp vinden. 
• Ik kan het werkwoordelijk gezegde met een wederkerend werkwoord benoemen.  

Uitleg

1. Persoonsvorm: zin vragend maken / in een andere tijd zetten
2. Werkwoordelijk gezegde: pv + alle andere ww
3. Onderwerp: Wie / wat + werkwoordelijk gezegde
4. Lijdend voorwerp: wie / wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

Voorbeeld

Hij heeft een voetbal gevonden. 

pv = heeft

wwg = heeft gevonden

ond = hij

lv = wie/wat heeft hij gevonden?

De postbode | gaf | het pakketje | aan de buren.


Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. gaf
2. de postbode
3. het pakketje
4. aan de buren

Laura | heeft | haar huiswerk | toch | gemaakt.


Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. Laura
2. haar huiswerk
3. toch
4. heeft gemaakt

De postbode | gaf | het pakketje | aan de buren.


Wat is het lijdend voorwerp?

1. gaf
2. de postbode
3. het pakketje
4. aan de buren

Laura | heeft | haar huiswerk | toch | gemaakt.


Wat is het lijdend voorwerp?

1. Laura
2. haar huiswerk
3. toch
4. heeft gemaakt

Klopt dit?

Een lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel (zoals op, in, aan, met, voor e.d.).

1. nee
2. ja

Werkwoordelijk gezegde met een wederkerend werkwoord

Een wederkerend werkwoord (wkww) is een werkwoord waar in de infinitief zich voor staat: zich vergissen, zich gedragen, zich schamen. 

Het woordje zich past zich steeds aan het onderwerp aan:

ik schaam me

jij schaamt je, u schaamt zich

hij / zij / het schaamt zich

wij schamen ons

jullie schamen je, u schaamt zich

zich schamen zich

Werkwoordelijk gezegde met een wederkerend werkwoord (2)

Als je een zin ontleedt, hoort het woordje zich bij het werkwoordelijk gezegde

                 wg          wg

Ze | schaamt | zich | niet | voor de rommel.

                               wg      wg                      wg

Mijn broertje | kan | zich | niet | gedragen | tijdens het eten.

aanwijzen in een zin.

Na deze les, 

wil ik...

de uitleg nog 1 keer horen

meer voorbeelden krijgen

meer oefeningen maken

zelf aan de slag met de opdrachten