H 1.3

1.3: Geen vaste woonplaats
in deze paragraaf leer je...
  • Welk landschap in Nederland ontstond na de laatste ijstijd.
  • Hoe mensen eerst samenleefden
  • Hoe we dingen weten over jager-verzamelaars
  • Welke soorten samenlevingen we onderscheiden

Kenmerkend aspect: de levenswijze van jagerverzamelaars
1 / 25
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

This lesson contains 25 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

1.3: Geen vaste woonplaats
in deze paragraaf leer je...
  • Welk landschap in Nederland ontstond na de laatste ijstijd.
  • Hoe mensen eerst samenleefden
  • Hoe we dingen weten over jager-verzamelaars
  • Welke soorten samenlevingen we onderscheiden

Kenmerkend aspect: de levenswijze van jagerverzamelaars

Slide 1 - Slide

Vaardigheid 1: Oorzaak/gevolg
Oorzaak: waardoor iets gebeurd
Gevolg: iets wat door iets anders gebeurd.

Bijvoorbeeld: oorzaak: het coronavirus, gevolg: 1,5m afstand houden.

Slide 2 - Slide

Wat is de oorzaak van het einde van de ijstijd?
A
Er leefden mammoeten
B
Mensen kwamen in Nederland wonen
C
De temperatuur steeg
D
Het was erg koud

Slide 3 - Quiz

Er ontstonden vlaktes van gras en lage struiken
Bossen ontstonden
Mensen kwamen naar Nederland
De temperatuur steeg
Het ijs verdween

Slide 4 - Drag question

2

Slide 5 - Video

01:12
Waarom moesten jagers-verzamelaars leven als nomaden?
A
Als het voedsel op was moesten ze verder trekken naar een plek waar wel voedsel was.
B
Als het voedsel op was, moesten ze net zo lang wachten totdat er weer genoeg voedsel was.
C
Als er teveel voedsel was werd het te druk en moesten ze wegtrekken.
D
Ze vonden het leuk om steeds iets nieuws te zien.

Slide 6 - Quiz

01:41
Waarom weten we niet hoe de mensen in de prehistorie leefden en dachten?

Slide 7 - Open question

De eerste mensen
Jager- verzamelaars: Mensen die leefden van de jacht op dieren, het verzamelen van vruchten, planten, noten en de visvangst.

Nomade: iemand die rondtrekt
zonder vaste woonplaats

Slide 8 - Slide

Jagen en verzamelen
Mensen uit deze tijd kwamen aan voedsel door te jagen en voedsel te verzamelen. Dit was hun: Middel van bestaan: manier om aan voedsel te komen. 

Slide 9 - Slide

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 
Jagen
(mannentaak)

Slide 10 - Slide

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 
Verzamelen
(vrouwentaak)

Slide 11 - Slide

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 
Vissen (mannentaak)

Slide 12 - Slide

Jagen en verzamelen
Jager-verzamelaars hadden geen vaste woonplaats, maar trokken rond in kleine groepen. Ze kwamen wel vaak terug op dezelfde plekken. Het waren Nomaden: iemand die rondtrekt zonder vaste woonplaats.
Daarom hadden ze ook weinig bezit.

Slide 13 - Slide

Wat waren de drie middelen van bestaan van de jager-verzamelaars?

Slide 14 - Open question

Maak de juiste combinaties.
Lente
Zomer

Herfst
Winter
Met boomstamkano's vissen in rivieren en moerassen.
Schelpdieren zoeken aan de kust.
Verzamelen van noten, vruchten en knollen.
Jacht op pelsdieren en waterwild.

Slide 15 - Drag question

Steentijd:
Jager-verzamelaars maakten hun spullen van materiaal uit de natuur. Vooral steen (vuursteen) was een belangrijk materiaal. Omdat dit zo veel gebruikt werd noemen we deze periode ook wel de steentijd.

Slide 16 - Slide

Hoe weten we dat allemaal?

Slide 17 - Slide

Je kunt op 3 manieren aan kennis komen. 

1. Archeologie --> Opgravingen uit de tijd zelf. 
2. Experimentele archeologie
--> het verleden onderzoeken door het leven van vroeger na te spelen.



3. Het bestuderen van mensen die nu nog leven als jager-verzamelaar. 

Slide 18 - Slide




Samenleving jager-verzamelaars: samenleving waarin mensen als nomaden leven van wat ze vangen en vinden in de natuur.
Er zijn 5 samenlevingen:
1. jager-verzamelaars samenleving
2. landbouwsamenleving
3. landbouw-stedelijke samenleving
4. industriële samenleving
5. informatie samenleving
Soorten samenlevingen

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Samenleving van de jager-verzamelaars
Landbouwsamenleving
Landbouw-stedelijke samenleving
Industriële samenleving
Informatie samenleving

Slide 22 - Drag question

Aan de slag!
- Lees blz. 14 t/m 17 iB 
+ maak opdr. 2-5-6-8.

Slide 23 - Slide

Aan de slag!
- Lees blz. 14 t/m 17 iB en maak opdr. 2-5-6-8.
-  Lees blz. 8 t/m 10 nog een keer goed door. 
Je gaat per kopje de belangrijkste dingen opschrijven. Dit doe je in je schrift of in Word. 

Bekijk via het volgende filmpje hoe je een samenvatting maakt.

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Video