Diabetes

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Learnbeat Ziekteleer ziekten van het hormoonstelsel

Wat betekent ''Diabetes Mellitus''?

1. Stroperige doorstroming
2. Mierzoete doorstroming
3. honingzoete stroperigheid
4. honingzoete doorstroming

Diabetes Mellitus

•  Ruim 1,2 miljoen Nederlanders hebben diabetes en elke week komen daar 1.200 mensen bij.
• 
  

• Van de gediagnosticeerde diabetespatiënten heeft 9% type  1

Alvleesklier

Type 1 en type 2

Bij mensen met diabetes type 1 valt het afweersysteem de eilandjes aan. Geen insuline (10%)

Type 2: minder insuline aanmaak of je lichaam is ongevoelig voor insuline (90%)

Gevolgen

Te kort aan insuline -> lage bloedglucose -> cellen gaan vet verbranden ipv glucose -> gifstoffen komen vrij (aceton) -> hersencellen schakelen niet over op vetcellen -> hersencellen werken onvoldoende -> suf en verward -> coma.

Symptomen

• veel urineren (ook ’s nachts)
  
• vermoeidheid
  
• vermagering
  
• dorst en droge mond
  
• hongergevoel
  
• infecties en huiduitslag
  
• jeuk en tintelingen
  
• wazig en slecht zien
  
• slecht-genezende wondjes
  
• blaasontsteking
  
• seksuele problemen

Twijfel?

Hypo of hyper

altijd handelen als hypo.

Als je een zorgvrager met een hypo insuline geeft, kan hij hieraan overlijden. 

Glucose waarden nuchter

Nuchter prikken (8 uur geen eten)

• Onder de 6,1 mmol/l - geen diabetes
  
• Tussen de 6,1 en 6,9 mmol/l - voorstadium van diabetes
  
• Boven de 6,9 mmol/l - diabetes

Glucose waarden niet nuchter

• Onder de 7,8 mmol/l - geen diabetes
• Tussen de 7,8 en 11 mmol/l - geen oordeel mogelijk
• Boven de 11 mmol/l - diabetes

2 keer 7 mmol/l

1 keer 11 mmol/l

Behandeling

• Genezing (nog) niet mogelijk!

• Gezond eten
• Behandeling met medicijnen
• Behandeling met insuline
• kunst alvleesklier

Medicijnen

Orale bloedglucoseverlagende middelen

(Metformine of gliclazide)

Tabletten bij type-2-diabetes (ouderdomsdiabetes). 

Deze middelen stimuleren de alvleesklier om meer insuline te maken of maken de andere organen gevoeliger voor de werking van insuline. 

Hierdoor zal de hoeveelheid glucose in het bloed dalen.

Insuline

 Bij type-1-diabetes, ook wel insulineafhankelijke diabetes genoemd. Soms is het bij mensen met type-2-diabetes ook nodig om insuline te gebruiken.

Insuline valt onder te verdelen in: kortwerkend, middellangwerkend, langwerkend en combinaties hiervan. Ook de plaats van de injectie bepaalt hoe lang het duurt voor insuline zal werken.

Welke spuitplaatsen zijn er om insuline te injecteren?

Plaats van injecteren

De plaats van de injectie bepaalt hoe lang het duurt voor insuline zal werken

•  buik (snel)
• bovenarm (normaal)
• bovenbeen (langzaam)
• bil (langzaam)

Welke vorm van diabetes krijg je op oudere leeftijd

1. Diabetes Type 1
2. Diabetes Type 2

Welk type diabetes is insuline afhankelijk

1. Diabetes Type 1
2. Diabetes Type 2

Waar wordt glucose opgeslagen als je lichaam het niet direct nodig heeft?

1. Alvleesklier
2. Lever
3. Maag
4. Galblaas

Welk orgaan maakt insuline aan?

1. Lever
2. Galblaas
3. Nieren
4. Alvleesklier

Is diabetes te genezen

1. Ja
2. Nee

Er is nog een 3e vorm van diabetes

1. Waar
2. Niet waar

Gaan de volgende krantenkoppen over diabetes type 1 of type 2?

Diabetes type 1

Diabetes type 2

Nieuwe uitvinding voor kinderen met diabetes: bloedsuiker meten zonder prikken.

Kwartier bewegen per dag verlaagt risico op diabetes.

Meer mensen met diabetes door stijging van de gemiddelde leeftijd. 

Paar kilo afvallen zorgt al voor lager risico op diabetes.

Hoeveelheid suiker in het bloed

Hormoon dat ervoor zorgt dat glucose wordt omgezet in glycogeen

Ziekte door problemen bij de productie van en/of reactie op insuline

Belangrijkste suiker in het bloed

Hormoon dat glycogeen wordt omgezet in glucose

glucosegehalte

insuline

diabetes

glucose

glucagon

Patiënt X heeft een bloedsuiker van 3,3 mmol. Wat doe je?

1. Patiënt X heeft een hyperglycemie. Je dient extra insuline toe.
2. Patiënt X heeft een hypoglycemie. Je dient extra insuline toe.
3. Patiënt X heeft een hyperglycemie. Je geeft je patiënt snelle koolhydraten, bijvoorbeeld een Dextro-pil
4. patiënt X heeft een hypoglycemie. Je geeft je patiënt snelle koolhydraten, bijvoorbeeld een Dextro-pil.

Meneer Verbeek is een zorgvrager met diabetes mellitus. Zorgverlener Floris gaat insuline bij meneer toedienen, omdat meneer daar zelf moeite mee heeft. Floris ziet dat meneer op zijn buik spuitplekken heeft. Meneer Verbeek zegt: 'Spuit daar maar in. Dan voel ik er niks van.'

1. Is goed
2. Nee

We spreken van een hypo(glykemie) bij een glucosewaarde

1. onder de 4 mmol/l
2. onder de 6 mmol/l
3. boven de 8 mmol/l
4. boven de 10 mmol/l

Als je twijfelt handel je naar..

1. Hypo
2. Hyper

Huiswerk

1.Hoe handel je(EHBO) bij een cliënt met een hypo

2.Hoe handel je (EHBO) bij een cliënt met een hyper

3.Hoe komt het dat er al kinderen zijn met type 2 diabetes?

4. Noem de meest (min 5) voorkomende complicaties bij mensen met diabetes en leg uit waar jij als VZ-IG op moet letten