oefenen Argumenteren Argumentatiestructuren en Argumentatieschema's

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welk antwoord klopt/geeft het best het verschil aan tussen een onderwerp en een hoofdgedachte van een tekst?

1. onderwerp: samenvatting van de tekst hoofdgedachte: samenvatting van de tekst in één zin.
2. onderwerp: een à twee woorden hoofdgedachte: samenvatting van de tekst.
3. onderwerp: belangrijkste zin uit de inleiding hoofdgedachte: belangrijkste zin uit de tekst
4. onderwerp: waar de tekst over gaat in een à twee woorden hoofgedachte: samenvatting van de tekst in één zin.

Verschil onderwerp en hoofdgedachte

onderwerp	hoofdgedachte
vinden met oriënterend lezen	vinden met nauwkeurig lezen - NIET ALTIJD LETTERLIJK!
een woord of paar woorden	een hele zin let op: geen vraagzin!
waar de tekst over gaat	wat de schrijver over het onderwerp wil vertellen
meestal eerste vraag in een toets	meestal laatste vraag in een toets

Welke tekstdoelen ken je?

Lees de tekst hiernaast. Wat denk je op basis van deze inleiding dat het tekstdoel is van dit artikel?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Opiniëren
4. Amuseren

Afgaand op dit tekstdoel, tot welke tekstsoort behoort deze tekst dan?

1. Uiteenzetting
2. Betoog
3. Beschouwing

Welke manier gebruikt de schrijver om de aandacht van de lezer te trekken?

1. De aanleiding voor het schrijven wordt genoemd.
2. Het onderwerp wordt aangekondigd.
3. Er worden een of meerdere vragen gesteld.
4. Er worden voorbeelden gegeven.

Feitelijk of waarderend?
De meeste schoolliefdes lopen op niets uit.

1. feitelijk
2. waarderend

 argumentatiestructuren

Een redenering bestaat uit een standpunt en argumenten.

Je kunt dit schematisch weergeven in een blokjesschema.  Dat noem je een argumentatiestructuur.

Herhaling argumentatiestructuur

Enkelvoudige argumentatie

Nevenschikkende argumentatie

Onderschikkende argumentatie

8.
De meeste leerlingen van mijn klas willen nu eenmaal bowlen, dus ik ga me daar niet tegen verzetten. Het is bovendien goedkoper dan paintballen en karten en we kunnen bij de bowlingbaan vrij goedkoop eten.

Noteer de argumentatie in een blokjesschema. Geef bij elke argumentatie aan of deze

enkelvoudig, nevenschikkend, onderschikkend is of een combinatie van die laatste twee.

Stappenplan

1. Noteer het standpunt (altijd bovenaan!)
2. Zet de argumenten op een rijtje
3. Plaats dit alles in een blokjesschema
4. Bekijk of het enkelvoudig, nevenschikkend, onderschikkend of een combi is

Upload een foto van jouw blokjesschema

F= Meisjes halen hogere cijfers op proefwerken dan jongens

E- Jongens zijn met een 6 al tevreden, meisjes niet

C= Jongens vinden school niet zo belangrijk als meisjes

A. Jongens en meisjes leiden elkaar af.

B. Jongens en meisjes moeten lesstof op een verschillende manier gepresenteerd krijgen

G. Meisjes willen meer leren dan jongens

D. Jongens willen meer doen dan meisjes

i. Meisjes zijn verder in hun geestelijke ontwikkeling dan jongens.

h. Meisjes worden eerder volwassen dan jongens

Vooraf: Welke argumentatiestructuren ken je nog?

1. enkelvoudige argumentatie
2. nevenschikkende argumentatie
3. onderschikkende argumentatie

1. enkelvoudige argumentatie
2. nevenschikkende argumentatie (afhankelijk)
3. nevenschikkende argumentatie (onafhankelijk)
4. onderschikkende argumentatie

1. enkelvoudige argumentatie
2. nevenschikkende argumentatie
3. onderschikkende argumentatie

Argumentatieschema's

= Het verband tussen argument(en) en standpunt

Er zijn verschillende argumentatieschema’s. De argumentatie kan gebaseerd zijn op:

• oorzaak en gevolg;
• kenmerk of eigenschap;
• voor- en nadelen;
• voorbeelden;
• vergelijking;
• autoriteit.

Haar nieuwe baas komt uit Limburg. Hij zal dus wel met een zachte g praten.

1. autoriteit
2. kenmerk of eigenschap
3. vergelijking
4. voorbeeld(en)

Myanmar is schuldig aan het verdrijven van de moslims uit het land. Amnesty International heeft de bewijzen daarvoor vorige week gepubliceerd.

1. autoriteit
2. kenmerk of eigenschap
3. vergelijking
4. voorbeeld(en)

Vorige week organiseerde de dorpscommissie nog een soepactie voor de bejaarden. Ze doet goed werk voor de gemeenschap.

1. autoriteit
2. kenmerk of eigenschap
3. vergelijking
4. voorbeeld(en)

Mobiele telefoons moeten tijdens de les uit staan. In het theater en in de bioscoop moet dat namelijk ook.

1. autoriteit
2. kenmerk of eigenschap
3. vergelijking
4. voorbeeld(en)

Onze geschiedenisleraar is opgegroeid in een Indisch gezin: hij zal dit pittige gerecht zeker waarderen.

1. autoriteit
2. kenmerk of eigenschap
3. vergelijking
4. voorbeeld(en)

In Amstelveen is vorige week een drone een huis in gevlogen. Het wordt volgens mij de hoogste tijd dat dronebezitters een vliegbewijs moeten halen voordat ze hun drone mogen gebruiken.

1. autoriteit
2. kenmerk of eigenschap
3. vergelijking
4. voorbeeld(en)

Tussenkopjes plaatsen.
Hoe pak je dat aan?

Hoe bepaal je deelonderwerpen?

1. Bepaal eerst waar het middenstuk begint.

2. Lees de eerste en laatste zin van een alinea (globaal lezen).

3. Bedenk een deelonderwerp/tussenkopje. 

4. Lees de eerste en laatste zin van de volgende alinea en bepaal dan of dit over hetzelfde deelonderwerp gaat OF een nieuw deelonderwerp is.

Frits Abrahams schrijft wekelijks een tekst in NRC waarin hij uitweidt over zijn vrouw, zijn katten, de politiek of iets anders wat hij die week heeft meegemaakt of gelezen. Hoe noem je deze tekstvorm?

1. Achtergrondartikel
2. Interview
3. Beschouwing
4. Column