'Kiezen voor een baas' Week 3: Staatsinrichting

Staatsinrichting van Nederland
1 / 13
next
Slide 1: Slide
Mens & MaatschappijMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

This lesson contains 13 slides, with interactive quiz, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 90 min

Items in this lesson

Staatsinrichting van Nederland

Slide 1 - Slide

Wie heeft de meeste
macht in Nederland?

Slide 2 - Mind map

De vorige keer
Kiesrecht en Grondwet.
- (Algemeen) kiesrecht.
- Actief/passief kiesrecht.
- Census-, attributief- en capaciteitskiesrecht.
- Grondwet van 1848.
- Vrouwen in de politiek.

Slide 3 - Slide

Leerdoelen.
1. Ik kan uitleggen wat regeren inhoudt.
2. Ik kan uitleggen wie onze volksvertegenwoordigers zijn.
3. Ik kan minimaal twee taken van de Eerste Kamer noemen.
4. Ik kan minimaal twee taken van de Tweede Kamer noemen.
5. Ik kan uitleggen wie er aan het hoofd van de regering staat.
6. Ik kan uitleggen waarom de macht van de ministers beperkt wordt.
7. Ik kan uitleggen wat een kabinet is.
8. Ik kan uitleggen wie deel uitmaken van de Staten-Generaal.


Slide 4 - Slide

Slide 5 - Video

Regeren op 3 niveaus

Slide 6 - Slide

Wie doet wat

Slide 7 - Slide

Trias Politica
Montesquieu 
Scheiding der machten
1.Uitvoerende macht.
          2.Rechtsprekende macht.
3.Wetgevende macht.

Kritiek op het absolutisme.


Slide 8 - Slide

Trias Politica
    Parlement

    ministers
    rechters

    Slide 9 - Slide

    Kiezers (mensen die gebruik maken van het actief kiesrecht).
    Tweede Kamer
    Officieel: de Tweede Kamer der Staten Generaal.
    De Tweede Kamer bestaat uit 150 zetels. Wij (de kiezers) kunnen direct op de mensen stemmen die wij willen terugzien in de Tweede Kamer.
    De twee belangrijkste taken van de Tweede Kamer zijn:
    - Het kabinet controleren (Trias Politica).
    - Ze overleggen over de wetgeving en kunnen wetten indienen volgens het initiatiefvoorstel.
    Kabinet
    Eerste Kamer
    Provinciale Staten
    Gemeenteraad
    Europees Parlement
    Uitvoerende macht
    Het kabinet bestaat uit alle ministers en staatssecretarissen.
    Elke minister heeft zijn eigen 'specialiteit'. Zo hebben we een minister voor volksgezondheid, onderwijs, defensie, etc.
    Het kabinet benoemt de commissarissen van de koning, burgemeesters en de rechters.
    Officieel: de Eerste Kamer der Staten-Generaal. 
    De belangrijkste taak van de Eerste Kamer is het stemmen over de ingediende wetsvoorstellen en tegenvoorstellen hierop indienen.
    Ze moeten hierbij goed kijken of de wetsvoorstellen niet tegen de Grondwet ingaan en of deze ook haalbaar zijn.
    De gemeenteraad stelt het beleid van de gemeente vast en controleert de uitvoerende macht (de burgemeesters en wethouders).
    Sinds 2002 is er sprake van dualisme in gemeenten. Eerst werden de wethouders uit de gemeenteraadsleden gekozen, nu is dat niet meer het geval.
    Elk land dat lid is van de Europese Unie heeft zetels in het Europees Parlement. 
    Het Europees Parlement heeft niet over elk onderwerp even veel te zeggen. Sommige onderwerpen blijven bewaard voor de binnenlandse politiek (Tweede Kamer, Provinciale Staten en Gemeenteraad). 
    Dit is de volksvertegenwoordiging op provinciaal niveau.
    Het aantal leden hangt af van het aantal inwoners in de provincie.
    De Provinciale Staten maakt beslissingen over de inrichting van de provincie (huizen, bedrijven, natuurgebieden), maken beslissingen over energie en het milieu, aanleg van wegen, en nog veel meer.


    Sinds 1972 is er in Nederland voor iedereen van 18 jaar en ouder zowel actief kiesrecht, als passief kiesrecht. 
    Deze groep betreft de mensen die gebruikmaken van het actieve kiesrecht dat zij hebben. 
    Wetgevende 
    macht

    Slide 10 - Slide

    Burgemeesters en Wethouders
    Europese Commissie
    Gedeputeerde Staten
    Kiezers (mensen die gebruik maken van het actief kiesrecht).
    Tweede Kamer
    Kabinet
    Eerste Kamer
    Provinciale Staten
    Gemeenteraad
    Europees Parlement
    Het kabinet bestaat uit alle ministers en staatssecretarissen.
    Elke minister heeft zijn eigen 'specialiteit'. Zo hebben we een minister voor volksgezondheid, onderwijs, defensie, etc.
    Het kabinet benoemt de commissarissen van de koning, burgemeesters en de rechters.
    De Europese Commissie mag wetsvoorstellen indienen en controleert of de wetgeving in elke lidstaat wordt toegepast.
    De Europese Commissie overlegt over handel van de Europese Unie met overige landen en is verantwoordelijk voor de begroting.
    De burgemeesters en wethouders voeren de besluiten van de gemeenteraad uit. Daarnaast voeren ze de wetten van de provincie uit.
    Net zoals bij de ministers in het kabinet, heeft elke wethouder zijn eigen taakgebied.
    De gemeenteraad heeft de taak om de wethouders te benoemen.
    Ieder lid van de Gedeputeerde Staten heeft zijn eigen takenpakket (portefeuille). Samen met de commissaris van de koning, vormen zij het dagelijks bestuur in de provincie.
    De Gedeputeerde Staten bepalen het beleid van de provincie en bieden voorstellen aan, aan de Provinciale Staten.
    De Gedeputeerde Staten houden toezicht op het bestuur van de gemeenten en de waterschappen (hier kunnen mensen ook voor stemmen).
    Uitvoerende macht

    Slide 11 - Slide

    Rechterlijke macht
    • Onafhankelijke rechters
    •  Benoemd voor het leven

    Slide 12 - Slide

    Help! Begrippen

    Dit zijn de begrippen die het meest door elkaar worden gehaald.

    Parlement
      = Staten-Generaal =
    Eerste en Tweede Kamer 
    Regering = koning + ministers.
    Kabinet = ministers + staatssecretarissen. 

    Slide 13 - Slide