38. De- en het-woorden + verwijzen met deze, die, dat of dat

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Doel 1: Ik kan bepalen of een zelfstandig naamwoord de of het krijgt.

Instructievideo  

216

234

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig

• In het Nederlands is het lastig te bepalen of een zelfstandig naamwoord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is. Je kunt het alleen zien aan het lidwoord.
  

• Woorden met het lidwoord 'het ’ zijn altijd onzijdig (o).
• Woorden met het lidwoord 'de ' zijn mannelijk (m) of vrouwelijk (v).

• Als je wilt weten of een woord mannelijk of vrouwelijk is, kun je in een woordenboek of woordenlijst opzoeken of een woord mannelijk (m) of vrouwelijk (v) is.

(Noteer je antwoord in je schrift).
Terwijl ..…. inwoners van Schiedam rustig lagen te slapen, ontstond er midden in het dorp plotseling een krater van 25 meter diep.

1. de
2. het

..… gat is veertig meter lang en dertig meter breed. Wonder boven wonder is er niemand gewond geraakt.

1. de
2. het

Maar hoe moet je nu verwijzen?

Doel 2:     Ik kan op de juiste manier verwijzen met deze, die, dit en dat.

Instructievideo

Wanneer gebruik je het, dit en dat?

• Gebruik bij een het-woord:      dit en dat

• het museum:                               dit museum / dat museum.

Wanneer gebruik je de, deze en die?

• Gebruik bij een de-woord:    deze en die

• de beker:                                     deze beker / die beker.

Uitleg

Maar hoe moet je nu verwijzen? Hier is een gemakkelijk ezelsbruggetje voor:

de-woorden => die, deze

het-woorden (+ verkleinwoorden) => dit, dat

voor woorden in het meervoud => de, deze, die

Je ziet dat de verwijswoorden naar de-woorden, eindigen op een -e.

Je ziet dat de verwijswoorden naar het-woorden, eindigen op een -t. 

Vul het juiste verwijswoord in:

Ik vind de jongen ... in mijn straat woont, altijd erg sympathiek.

1. dit
2. dat
3. die
4. deze

Vul het juiste verwijswoord in:

Dit bedrijf levert producten ... van zeer slechte kwaliteit zijn.

1. dit
2. dat
3. die
4. deze

Vul het juiste verwijswoord in:

Het boek ... ik laatst heb gelezen, is verdwenen uit de mediatheek.

1. dit
2. dat
3. die
4. deze

Vul het juiste verwijswoord in:

Als het ontwerp gereed is, kunt u ... door ons laten realiseren.

1. dit
2. dat
3. die
4. deze

Vul het juiste verwijswoord in:

Vertel ons uw wensen; wij vertalen ... in uw ontwerp.

1. dit
2. dat
3. die
4. deze

Ik vind het meisje die daar staat ontzettend aardig.

Verbeter de fout in bovenstaande zin.

Met welke verwijswoorden wijs je naar
de-woorden?

1. die - dat
2. die - deze
3. dit - deze
4. dat - dit

Met welke verwijswoorden wijs je naar
het-woorden?

1. die - dat
2. die - deze
3. dit - deze
4. dat - dit

Rob kocht een nieuwe kano, ........ hij op internet had gezien.

Welk verwijswoord komt op de ....?

1. dat
2. deze
3. die
4. dit

Is het doel bereikt?

                      Opdracht 1 - 2 - 3 - 4 - 5   

                      

                      Opdracht 1 t/m 4. 

                      

                      

26 - 28

24 - 26