Jong & Oud (6e) H1. School of baantje (3 lessen)

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 1. School of baantje

• Experiment gevangenendilemma (speltheorie)

Experiment gevangenendilemma

Instructie

Je krijgt allemaal 2 kaarten (zwart en rood).

Elke ronde kies je een kleur.

Afhankelijk van de keuze van je tegenstander zal je opbrengst anders zijn.

Opbrengsten

• Allebei rode kaart = €8 
• Allebei zwarte kaart = €2
• Jij zwart en andere rood = jij €16, andere €0
• Jij rood en andere zwart = jij €0, andere €16

Opbrengsten

• Allebei rode kaart = €8 
• Allebei zwarte kaart = €2
• Jij zwart en andere rood = jij €16, andere €0
• Jij rood en andere zwart = jij €0, andere €16

Uitkomst

Gevangenendilemma

		Tegenspeler
		Zwart	Rood
Jij	Zwart	€2 / €2	€16 / €0
	Rood	€0 / €16	€8 / €8

Hoofdstuk 1. School of baantje

• Leerdoelen
• Instructie gevangenendilemma (speltheorie)
• maakwerk: 1.1 t/m 1.6

Leerdoelen H1. School of baantje

• Ik kan de 5 begrippen op pagina 10 omschrijven (zie ook LWEO). 
• Ik kan voordelen en nadelen van keuzes vaststellen en afwegen.
• Ik kan aantonen wanneer er sprake is van meeliftersgedrag.
  
• Ik kan situaties herkennen waarin zich een gevangenendilemma voordoet.
  
• Ik kan verklaren waarom de spelers in een gevangenendilemma niet kiezen voor samenwerking.
  
• Ik kan verklaren dat door een bindende afspraak de spelers in een gevangenendilemma samen gaan werken.
  
• Ik kan voorspellen wat de uitkomst is van een gevangenendilemma.
  
• Ik kan de drie fasen van de levensloop noemen.
  

Gevangenendilemma

• 2 criminelen (Xavier en Yoshi) hebben een bank beroofd
• gaan ze bekennen of ontkennen?
• onderstaande getallen geven de gevangenisstraf aan, hoe lees ik dit?
• wat zou Xavier doen?, en wat zou Yoshi doen?
• gaan ze samenwerken?

		Yoshi
		Bekennen	Ontkennen
Xavier	Bekennen	8 / 8 jaar	0 / 10 jaar
	Ontkennen	10 / 0 jaar	1 / 1 jaar

Meelifter / Dominante strategie

Wat zou Xavier doen?

• als Yoshi bekent, dan kan Xavier het beste ook bekennen (want 8 jaar < 10 jaar)
• als Yoshi ontkent, dan kan Xavier het beste bekennen (want 0 jaar < 1 jaar), Xavier is dan een Meelifter (freerider)
• voor Xavier is bekennen de Dominante Strategie

		Yoshi
		Bekennen	Ontkennen
Xavier	Bekennen	8 / 8 jaar	0 / 10 jaar
	Ontkennen	10 / 0 jaar	1 / 1 jaar

Dominante strategie

= de voordeligste strategie die iemand kiest onafhankelijk van wat de ander kiest.

Gevangenendilemma

• Uitkomst = beiden bekennen

• Gevangenendilemma (speltheorie) = beiden hebben een dominante strategie en de uitkomst is voor beiden slechter dan hij had kunnen zijn

		Yoshi
		Bekennen	Ontkennen
Xavier	Bekennen	8 / 8 jaar	0 / 10 jaar
	Ontkennen	10 / 0 jaar	1 / 1 jaar

a) Wat is de dominante strategie van 

Shoeby & van H&M ?

b) Is hier sprake van een gevangenendilemma?

vergeet niet met de getallen uit de matrix te onderbouwen!!!

Dominante strategie

achterhalen 

Shoeby:

m.a.w. het is voor Shoeby altijd de beste keuze om wel voor de uitverkoop te gaan.

Dominante strategie 

formuleren

a)

Dominante strategie H&M:

De dominante strategie van H&M is "wel uitverkoop", want 7.000 > 5.000 en 4.000 > 2.000).

Dominante strategie Shoeby:

De dominante strategie van Shoeby is "wel uitverkoop", want 7.000 > 5.000 en 4.000 > 2.000).

Maken opgave 1.5 blz. 8

Klaar? Maken 1.3, 1.4 en 1.6

Maken opgave 1.3 t/m 1.6

Hoofdstuk 1. School of baantje

• Leerdoelen
• Instructie gevangenendilemma (speltheorie)
• Maakwerk: 1.7 t/m 1.12

Leerdoelen H1. School of baantje

• Ik kan de 5 begrippen op pagina 10 omschrijven (zie ook LWEO). 
• Ik kan voordelen en nadelen van keuzes vaststellen en afwegen.
• Ik kan aantonen wanneer er sprake is van meeliftersgedrag.
  
• Ik kan situaties herkennen waarin zich een gevangenendilemma voordoet.
  
• Ik kan verklaren waarom de spelers in een gevangenendilemma niet kiezen voor samenwerking.
  
• Ik kan verklaren dat door een bindende afspraak de spelers in een gevangenendilemma samen gaan werken.
  
• Ik kan voorspellen wat de uitkomst is van een gevangenendilemma.
  
• Ik kan de drie fasen van de levensloop noemen.
  

Levensfasen

• kinderfase
  
• ouderfase
• grootouderfase 

Bindende afspraak

1. Samenwerken / afspraken maken

Door (prijs)afspraken te maken kun een uitkomst worden gerealiseerd welke voor beide spelers beter is.

Maken opgave 1.10 blz. 10

Klaar? Maken 1.7 t/m 1.12

Afmaken opgave 1.7 t/m 1.12

Frank en Jasper hebben een opdracht gekregen voor economie. Deze moet volgende week af zijn. Ze staan voor de keuze: wel of niet voorbereiden.
6. De dominante strategie voor Frank is:

1. voorbereiden
2. niet voorbereiden

Frank en Jasper hebben een opdracht gekregen voor economie. Deze moet volgende week af zijn. Ze staan voor de keuze: wel of niet voorbereiden.
11. Als Jasper en Frank elkaar niet vertrouwen is de uitkomst van het spel ...

1. Linksboven
2. Rechtsboven
3. Linksonder
4. Rechtsonder

Frank en Jasper hebben een opdracht gekregen voor economie. Deze moet volgende week af zijn. Ze staan voor de keuze: wel of niet voorbereiden.
12. Als Jasper en Frank een bindende afspraak maken is de uitkomst van het spel ...

1. Linksboven
2. Rechtsboven
3. Linksonder
4. Rechtsonder

Frank en Jasper hebben een opdracht gekregen voor economie. Deze moet volgende week af zijn. Ze staan voor de keuze: wel of niet voorbereiden.
13. Jasper en Frank staan iedere week voor hetzelfde dilemma,
dit .............................
de kans op
samenwerking.

1. heeft geen invloed op
2. vergroot
3. verkleint