HAVO systeem aarde h2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

systeem aarde H2

A

B

C

4

sedimentgesteente

metamorfgesteente

stollingsgesteente

sedimenten

stollingsgesteente

sedimentgesteente

sedimenten

metamorfgesteente

6

2

3

1

5

hitte en druk

afkoelen

verwering + erosie + afzetting

smelten

samendrukken

Welk hoofdtype gesteente is dit?

1. Stollings gesteente
2. Sedimentgesteente
3. Metamorf gesteente
4. Zandsteen

gesteente is gelaagd

deze berg bestaat uit

1. stollingsgesteente
2. sedimentgesteente
3. metamorfgesteente
4. sedimenten

basalt stolt in die zeshoekige zuilen

Schist is een metamorfe variant van graniet. Schist kom je dus tegen ...

1. op de zeebodem
2. in plooiingsgebergte
3. in de duinen
4. in marmergroeven

metamorf gesteente kan ontstaan als op ander type gesteente enorme druk ontstaat (en/of hitte) en bij botsing van platen is dat zeker het geval

Gesteente A is ... dan B

1. jonger en harder
2. jonger en zachter
3. ouder en harder
4. ouder en zachter

wat voor gesteente zie je hier?

stollingsgesteente

sedimentgesteente

stollingsgesteente, want is van vulkanische oorsprong, met name as

sedimentgesteente, want het is as dat ergens is afgezet

welk zandkorrel is het meest afgerond?

1. op een bergtop
2. in de rivierbedding
3. aan het strand

korrels op het strand hebben de langste weg afgelegd, van berg via rivier naar de kust en daar wellicht door golfwerking zee weer aangespoeld. Dus korrel is aan alle kanten door erosie afgerond

Welke vorm van verwering zie je op de foto?

1. Chemische verwering
2. Mechanische verwering
3. Biologische verwering

neerslag en vegetatie hebben hier geen rol kunnen spelen. In een woestijn kan gesteente door uitzetten en krimpen uitelkaar vallen

welke effect is hier zichtbaar op verwering? Die van..

1. het klimaat
2. aard van het gesteente
3. aanwezigheid van dekkende bodemlaag
4. de tijd

aard van gesteente. Je ziet dat niet elk gesteente even makkelijk verweert. Zie de middelste laag. Blijkbaar is bovenste laag harder.

Veel chemische verwering

Veel fysische verwering

Hoge temperatuur

Afwisseling vorst-dooi

Veel neerslag

temperatuurverschillen

wanneer zal deze aardverschuiving hebben plaatsgevonden, in dit gebergte bij de Middellandse Zee?

1. lente
2. zomer
3. herfst
4. winter

in Cs-klimaat (leerstof van periode 2 overigens) zal neerslag in winter vallen.

Dit blijft hier liggen als sneeuw, maar in voorjaar smelten...

dan kan bodem verzadigd raken en kan de boel naar beneden schuiven

Gesteente A kan alleen in vloeibare vorm omhoog zijn gekropen  Dus nadat  andere lagen al aanwezig waren

Aan het oppervlakte zie je dat dit gesteente A meer uitsteekt (in de vorm van een bergje), de rest is blijkbaar minder hard...

welke hoort er NIET bij?

1. 
2. 
3. 
4. 

C want dit is delta en daar wordt materiaal gesedimenteerd. Al die andere zijn erosievormen

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Veel diepte-erosie

Zand en klei

Transport

Sedimentatie

Keien, stenen, grind

Grind, zand en klei