3.1 Collectieve goederen en ruilen over de tijd

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.1 Collectieve goederen en ruilen over de tijd

LH4.ec1

Planning

- Terugblik paragaaf 2.3/2.4 
- Paragaaf 3.1

- Aan de slag! 

- Terugblik en afsluiting 

Hoe kan voor jezelf consumptie een vorm van ruilen over de tijd zijn?

Permanent consumptieniveau 

- Consumptie door de tijd

- Hoog/laag inkomen

- Stijgend inkomen en sparen/aflossen

- Daling inkomen en spaargeld gebruiken/lenen

- Consumptieniveau op peil houden (gelijk)

- Permanente consumptieniveau en realiteit?

Consumptie in de werkelijkheid 

- Niet allemaal precies hetzelfde bedrag

- Meer consumptie bij stijgend inkomen, minder consumptie bij dalend inkomen

- Permanent consumptieniveau en ruilen over de tijd 

- Tijd van hoog/laag inkomen

Levensloop

- Voor werken, verdien je niets

- Ouders en levensonderhoud

- Eindfase van opleiding en mee betalen

- Kost voor baat uit

- Investering in menselijk kapitaal, hoger apv en hoger looninkomen

- Werkzame leven meer verdienen dan uitgeven

- Sparen bij hogere apv en hoger looninkomen (pensioen) 

- Overheid 

Economische levensloop

- Ontwikkeling inkomen en consumptie van een individu 

- Begin werkzame leven tot einde van het leven

- Start werk (begin arbeidzame leven en startsalaris)

- Arbeidzame leven (stijging inkomen door carrièreontwikkelingen) 

- Pensionering (inkomen uit arbeid stopt of neemt af, afhankelijk van

bijvoorbeeld pensioen en/of spaargelden) 

Economische levensloop en financieel vermogen 

-  Lenen en sparen: Economische levensloop (par. 2.1) 

- Financieel vermogen (spaargeld - schulden) 

- Tot aan A: geen verdiensten, studieschuld 

- Punt A: Afronden studie, begin arbeidzame leven

- Van A naar B: minder stijl door begin verdiensten

- schuld blijft groeien (startsalaris onder permanente consumptie)

- moet nog geleend worden 

- Punt B: Looninkomen gelijk aan permanente consumptie

- Vanaf B:  stijging looninkomen en boven permanente consumptie 

- Sparen (in eerste instantie om schuld af te lossen) 

- Vanaf punt C: schuldenvrij (financieel vermogen = € 0 euro)

- Van C naar D: Financieel vermogen opbouwen voor pensioen

- Punt D: vermogen maximaal om rest van leven te consumeren

Huiswerk bespreken!

- Lees paragaaf 2.3 door en maak opdracht 1. 

- Lees paragaaf 2.4 door en maak de opdrachten 2,3,5,7 en 8. 

Leerdoelen 3.1 

- Je legt uit waarom en hoe de overheid ruilt over de tijd 

Overheid 

- Handelen overheid gericht op continuïteit

- Overheid en ruilen over de tijd

- Schulden om te investeren

- Toekomstige generaties en voordeel 

- Betalen rente en aflossing 

- Overheid en brede tijdshorizon 

Wat zijn collectieve goederen? Hoe werkt hierbij ruilen over de tijd?

Collectieve goederen 

- Kosten veel geld

- Aanleg kustbewaking

- Overheid en geld lenen

- Staatsobligatie uitschrijven 

- Internationale kapitaalmarkt

- Koper ontvangt jaarlijks rente en nominale bedrag van lening na looptijd 

Waarom kan er bij collectieve goederen sprake zijn van ruilen over de tijd door de overheid?

Aan de slag! 

- Lees paragaaf 3.1 door en maak de opdrachten 1,2,3,4 en 7. 

Leerdoelen 3.1 

- Je legt uit waarom en hoe de overheid ruilt over de tijd 

Terugblik en afsluiting

• Terugblik 2.3/2.4
• Paragaaf 3.1
• Volgende les! (Verder met H3)
• Extra oefenen
• vragen? opmerkingen?