Thema 7: Duurzaam leven - BS 1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

Thema Mens en  Milieu

over o.a. de klimaatverandering en nog meer.

Waar denk jij aan bij milieu?

Huiswerk nakijken

Huiswerk nakijken

Huiswerk nakijken

Heb jij een ander antwoord en denk je dat het ook goed is? Vraag even na!

Waar denk jij aan bij
MILIEU?

In dit thema..

BS. 1: Mens en het milieu

BS. 2: Voedselproductie

BS. 3: Duurzame landbouw

BS. 4: Energie

BS. 5: Milieuproblemen

BS. 6: Duurzaamheid

Leerdoelen op een rij....

6.3.1 Je kunt de kenmerken van bestrijdingsmiddelen noemen.

6.3.2 Je kunt de kenmerken van biologische bestrijding noemen.

6.3.3 Je kunt uitleggen hoe je gewassen op een duurzame manier kunt verbouwen.

6.4.1 Je kunt de belangrijkste energiebronnen noemen met hun voordelen en nadelen.

6.5.1 Je kunt beschrijven wat het broeikaseffect is.

6.5.2 Je kunt oorzaken en gevolgen van het versterkte broeikaseffect en de klimaatverandering noemen.

6.6.1 Je kunt een aantal vormen van watervervuiling noemen.

6.6.2 Je kunt een aantal vormen van bodemvervuiling noemen.

6.6.3 Je kent een aantal methoden van afvalverwerking.

Wat leer jij vandaag?

Aan het einde van de les:

- Waar mensen het milieu voor nodig hebben.

- Waar het milieu uit bestaat.

- Welke milieuproblemen er zijn.

- Wat biodiversiteit is.

Je leefomgeving

Waarvoor hebben wij het milieu nodig? 

Je leefomgeving 

 

Waarvoor hebben wij het milieu nodig? 

Wij hebben het milieu nodig

• Voedsel
• Water
• Grondstoffen
• Energie
• Zuurstof
• recreactie

Basisstof 1 De mens en het milieu

• Milieu: omgeving waarin de mens leeft.
• Bestaat uit:
  * lucht
  * water
  * bodem 

Milieuproblemen

• Vervuiling
• Uitputting van de bodem, energiebronnen, etc.
• Aantasting omgeving
• Overbevolking
• Verdwijnen biodiversiteit
• Ontbossing
• Klimaatverandering 
  

Biodiversiteit

Wat is biodiversiteit?

En wat heeft het milieu te maken met biodiversiteit?

Bekijk het filmpje en geeft antwoord op deze vragen.

soorten milieu vervuiling

• water vervuiling
• bodem vervuiling
• lucht vervuiling

Uitputting en Vervuiling

Uitputting:
Gebruik van de grondstoffen totdat deze op zijn.

Vervuiling:

Aantasten van het milieu door stoffen toe te voegen.

Aan de slag

M: 7.1: 1 t/m 4

De groene woorden van 7.1 t/m 7.3 in jouw schrift

 Evaluatie

Evaluatie:

Hoe vonden we de les gaan?

Wat heb jij deze les geleerd?

Wat kun jij de volgende les nog beter doen?

Welkom klas 3

Ben jij klaar voor deze les?

- Werkboek B

- AantekeningenSCHRIFT

- Pen + potlood?

Lesdoelen BS 7.2

Aan het einde van de les kun...

• Je uitleggen hoe ons voedsel wordt geproduceerd.
• Je uitleggen wat het verschil is tussen chemische en biologische bestrijdingsmiddelen.
• Je vertellen wat genetische modificatie is.

Nakijken huiswerk 7.1

Nakijken huiswerk

Huiswerk nakijken

Huiswerk nakijken

Instructie

Pak jouw aantekeningenschrift erbij.

Basisstof 2 Voedselproductie

• Landbouw:
  * Akkerbouw
  * Tuinbouw
  * Veeteelt
• Bemesting:
  * Kunstmest
  * Stalmest 

Bestrijdingsmiddelen

• Biologische bestrijdingsmiddelen: inzetten van natuurlijke vijanden
• Pesticiden: selectief en niet-selectieve varianten.
• Accumulatie

Genetische modificatie

• Een organisme veranderen.
• Organisme met veranderde genen heten gm-organismen of transgeen organismen.

Maken

M: 7.1: Opdracht 1 t/m 4

M: 7.2: Opdracht 1 t/m 3 + 5

M: 7.3: Opdracht 1 t/m 5

Welkom klas 3

Ben jij klaar voor deze les?

- Werkboek B

- AantekeningenSCHRIFT

- Pen + potlood?

Lesdoelen BS 7.3

Aan het einde van de les kun...

• Je uitleggen welke verschillende soorten landbouw er zijn.
• Je uitleggen wanneer landbouw duurzaam is.
• Wat pesticiden zijn en wat ze doen voor het milieu.

Nakijken huiswerk 7.2

Nakijken huiswerk 

Nakijken huiswerk

Basisstof 3 Landbouw in Nederland

• Monocultuur: akkerbouwers die maar één soort gewas verbouwen.
• Intensieve veehouderij: weinig grond en veel dieren.
• Tuinbouw: tuinbouw in de open grond, glastuinbouw, biologische tuinbouw. 

Bestrijdingsmiddelen

Één van de grootste uitdagingen voor boeren: beschermen van hun gewassen en vee tegen ziekten en plagen (insecten, bacteriën en schimmels)

Om gewassen en vee te beschermen maken boeren gebruik van bestrijdingsmiddelen:

• Chemische bestrijdingsmiddelen
• Biologische bestrijdingsmiddelen

Biologische bestrijdingsmiddelen

• Natuurlijke vijanden
• Effectief
• Soort specifiek
• Geen negatieve invloed op het milieu

Pesticiden

Resistentie

Resistentie: dieren worden ongevoelig voor het bestrijdingsmiddel, ze zijn dan resistent tegen het middel.

kringloop landbouw

Alle grondstoffen en eindproducten worden hergebruikt

Duurzame landbouw

Bij duurzame landbouw produceren boeren voedsel zonder vervuiling. 

Twee manieren zijn:

• precisie-landbouw

• kringloop-landbouw

Bij precisie-landbouw gebruikt een boer nieuwe technieken.

Bij kringloop-landbouw gebruikt de boer grondstoffen steeds opnieuw:

Duurzaam - precisie-landbouw

Precisie-landbouw = hierbij wordt speciale meetapparatuur gebruikt om alleen de stukken grond die het nodig hebben te bemesten etc.

Voordeel: 

- er komen veel minder vervuilende stoffen in de bodem 

- minder gebruik van water.

Verticale landbouw

Het verticaal laten groeien van planten.

Komt vooral voor in steden.

Huiswerk

M: 7.1: opdracht 1 t/m 4

M: 7.2: opdracht 1 t/m 3 + 5

M: 7.3: Opdracht 1 t/m 5

 Evaluatie

Evaluatie:

Hoe vonden we de les gaan?

Wat heb jij deze les geleerd?

Weet jij nu....

Wat is een monocultuur?

1. Veel verschillende soorten planten op een akker.
2. Veel verschillende populaties in een gebied.
3. Maar 1 soort planten op een akker.
4. Maar 1 dierensoort in een gebied.

Gebruikt een biologische boer chemische bestrijdingsmiddelen om zijn opbrengst te verhogen?

1. Ja, anders heeft hij te veel last van plagen.
2. Nee, er worden andere methodes gebruikt.
3. Soms, als er geen lieveheersbeestjes zijn.

Wat is precisie Landbouw?

1. Dat de boer precies weet wat er op zijn land staat
2. Dat de boer precies weet hoe oud zijn gewas is
3. Dat de boer precies weet waar hij moet mesten , water geven of moet spuiten tegen ziektes
4. Dat de boer precies weet hoeveel hij kan verdienen

In de afbeelding zie je een bestrijdingsmiddel. Dit bestrijdingsmiddel blijft heel lang in de bodem aanwezig.
Is dit middel selectief? En is dit middel biologisch afbreekbaar?

1. selectief: ja biologisch afbreekbaar: ja
2. selectief: ja biologisch afbreekbaar: nee
3. selectief: nee biologisch afbreekbaar: ja
4. selectief: nee biologisch afbreekbaar: nee

Welkom klas 3

Ben jij klaar voor deze les?

- Werkboek B

- AantekeningenSCHRIFT

- Pen + potlood?

Basisstof 4 Energie

• Fossiele brandstoffen: aardgas, aardolie en steenkool. Ontstaan uit dode resten van planten en dieren. 
• Kernenergie: ontstaat door het splitsen van atoomkernen.
• Duurzame energie: zonne-energie, windenergie, waterkracht, energie uit biomassa.

Basisstof 4 Energie

Even laten voor wat het is, slaan we over

Basisstof 5 Klimaat

• Broeikaseffect: het tegenhouden van de warmte-uitstraling.
• Versterkt broeikaseffect: door de verbranding van o.a. aardgas en aardolie neemt de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer toe, hierdoor neemt de broeikaseffect toe. 

Broeikaseffect 

Versterkt broeikaseffect 

3.6 water

Welke zijn er!

• Oppervlakte water 
• Grondwater 

                Waterkringloop

               Grondwater                                                   Oppervlakte water

Grondwater

Regenwater zakt weg in de grond.

Diep onder de grond zit daardoor veel water. Dit water in de grond noem je grondwater.

 Op sommige plaatsen zit het grondwater niet zo diep. Op die plaatsen zie je het water al als je een kuil graaft van een meter diep.

Oppervlakte water 

Oppervlakte water 

 

Basisstof 6 Het water

• Zelfreinigend vermogen van water: oppervlaktewater is in staat zichzelf te reinigen van de organische afvalstoffen.
• 
  

• Waterbloei: Door vermesting neemt de BIODIVERSITEIT af. Wat toeneemt is de groei van ALGEN en KROOS. 

Basisstof 6 Het water

• Algen en kroos leven maar kort. Veel organisch afval Dit is teveel voor het zelfreinigend vermogen voor het water. DE NATUUR KAN HET NIET MEER ZELF OPLOSSEN. 

• Meer Reducenten --> meer zuurstof verbruik.
• Waterdieren gaan dood door zuurstof te kort.
• Nog meer organisch afval in het water--> wat gaat dood

Oefenen met opgaven

Maak de examen opgaven op het blaadje

Klaar:

Maak van 

3.5 opdr. 36, 38, 41

3.6 opdr. 45, 46, 48

Bespreken examen opgaven

Huiswerk

• Maak de diagnostische toets van thema 2
• 3.5 opdr. 36, 38, 41
  
• 3.6 opdr. 45, 46, 48