Grammatica woordsoorten leerjaar 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Woordsoorten 

Leerjaar 2

Woordsoorten die je moet kennen:

• lidwoorden: bepaald en onbepaald
  
• werkwoorden: zelfstandig, hulp- en koppelwerkwoord
• zelfstandige naamwoorden: abstract, concreet en eigennaam
  
• voorzetsel
• bijvoeglijk naamwoord
• voornaamwoorden: persoonlijk en bezittelijk
  

Welke lidwoorden ken je?

Lidwoord (lw)

Het Nederlands kent drie lidwoorden (lw): de, het, een

LW deel 2

De drie lidwoorden worden verdeeld in

Het bepaalde lidwoord (blw): de, het (geeft één speciaal ding aan)

Het onbepaalde lidwoord: een (kan elke willekeurig ding zijn)

wat weet je van een zelfstandig naamwoord?

ZN deel 2

Zn-en kunnen concreet zijn (iets wat je kunt vasthouden, bijv. een tafel) of abstract (iets wat je niet kunt vasthouden, bijv. de geest). 

tafel, geheugen, Carola, Frankrijk, de Mont Blanc, de Amstel

mensen, dieren, dingen, planten: dus alles wat een naam krijgt, ook aardrijkskundige namen

Werkwoord (ww)

Een werkwoord is iets wat je doet of iets dat gebeurt.

Bijv. fietsen (kun je doen) of regenen (iets dat gebeurt).

Onthoud: een ww kun je vervoegen, dat betekent dat het verandert als je er ik, hij, wij voor zet.

Fietsen: ik fiets - hij fietst - wij fietsen

Regenen: het regent

Als je de tijd van een zin verandert, verandert het ww.

Ik fiets naar school. / Ik fietste naar school. ww=fiets, want dat verandert.

Het zelfstandig werkwoord (zww)

Het zelfstandig werkwoord is het belangrijkste werkwoord in een zin en geeft altijd een handeling (actie) aan. Het zelfstandig werkwoord is voor de betekenis van een zin onmisbaar. Als je het weg zou laten in een zin, blijft een zin over die niet te begrijpen is.

Het hulpwerkwoord (hww)

Hulpwerkwoorden staan nooit in hun ééntje in een zin!
Ze komen dus alleen voor als er twee of meer werkwoorden in de zin staan.
Hulpwerkwoorden bieden hulp aan het zelfstandig werkwoord of het koppelwerkwoord.
In een zin kunnen meerdere hulpwerkwoorden voorkomen.

Het voorzetsel (vz)

Een voorzetsel is een woord dat je niet kunt veranderen. Het is dus altijd hetzelfde, of het nu voor een zn in enkel- of in meervoud staat.

Je kunt een vz voor een zelfstandig naamwoord zetten:

De vogel vloog tegen het raam.

Wat is een bijvoeglijk naamwoord?

Het bijvoeglijk naamwoord (bn)

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een  zelfstandig naamwoord. Het geeft een eigenschap, kenmerk of toestand aan van een zelfstandig naamwoord. Vaak staan ze voor het zn waar ze bij horen, maar niet altijd!

Voorbeelden:

de rode auto -->  rode zegt iets over auto en is dus bn.

de auto is rood --> rood zegt auto en is dus bn.

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw)

Het persoonlijk voornaamwoord verwijst naar een persoon of een groep personen, zonder ze bij naam te noemen.

Vervang de persoonlijke voornaamwoorden door namen van personen als je het niet zeker weet. Kun je het niet vervangen door een naam, dan is het dus geen persoonlijk voornaamwoord!

Voorbeelden

Bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw)

Het bezittelijk voornaamwoord staat bijna altijd voor een zelfstandig naamwoord. Het zelfstandig naamwoord is dan van iemand.

Voorbeelden

Benoem de woordsoorten:
Woordsoorten zijn lastig.

'Woordsoorten' is

1. zn
2. ww
3. bn
4. lw

Benoem de woordsoorten:
Woordsoorten zijn lastig.

'lastig' is

1. zn
2. ww
3. bn
4. lw

Benoem de woordsoorten:
Wie heeft de mooiste prijs gewonnen?
prijs is ..

1. vz
2. zn
3. bn
4. lw

Benoem de woordsoorten:
Wie heeft de mooiste prijs gewonnen?
gewonnen is ..

1. vz
2. zn
3. ww
4. lw

Welk woord is een bijvoeglijk naamwoord?
'Judith trok een vragend gezicht.'

1. vragend
2. trok
3. gezicht
4. Judith

Benoem de woordsoorten:
Wie heeft de mooiste prijs gewonnen?
heeft is ..

1. ww
2. zn
3. bn
4. vz