les 5 periode 3 thema erfelijkheid en evolutie: De evolutietheorie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Overzicht Periode 3

• Thema: Erfelijkheid en Evolutie (H5)

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
genotype	fenotype	chromosomen	genotype fenotype chromosomen	genen en allelen transcriptie de evolutietheorie	geschiedenis van het leven op aarde DNA-technieken	herhalingsweek

JdW-kijkwijzer

Lesopbouw:

1. VOORAF: Startklaar, Voorkennis activeren
2. INSTRUCTIE: Leerdoelgericht werken, Inclusieve didactiek, Concrete en herkenbare voorbeelden
3. TOEPASSING: Actieve verwerking, Formatief handelen 
4. EVALUATIE: Afsluiting

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Chromebook, JdW-map, etui 

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

Planning 

Huiswerk

Basisstof 4: de evolutietheorie 

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

Vragen over het huiswerk 

Opdracht 2, 3, 6, 7 en 8

Blz 122 tm 125

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

opdracht 6

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

Darwin 1809 - 1882

      Leerdoelen

1. T1: Je kunt de evolutietheorie beschrijven
2. T1
3. T2
4. I

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Evolutie

• Het ontstaan van nieuwe soorten of het veranderen of verdwijnen van bestaande soorten is evolutie.
• De evolutietheorie is de gedachtegang hierachter.

bvj.secure.malmberg.nl

Variatie in genotypen.

Door geslachtelijke voorplanting en mutatie, ontstaan nieuwe genotypen en mogelijke fenotypen. 

Aanpassen aan het milieu

Goed aangepast > grotere overlevingskans > meer nakomelingen

--> gunstige genotype  wordt doorgegeven

Niet goed aangepast > kleinere overlevingskans > minder nakomelingen

--> ongunstige genotype wordt niet doorgegeven 

bvj.secure.malmberg.nl

Natuurlijke selectie.

Overlevingskans = de mogelijkheid/kans voor een mens of dier om te kunnen overleven. In leven te blijven

Natuurlijke selectie = het principe dat het wezen dat zich het beste heeft aangepast aan hun omgeving de meeste nakomelingen krijgt.

bvj.secure.malmberg.nl

Ontstaan van nieuwe soorten.

Nieuwe soorten kunnen ontstaan door:

• verandering in leef omgeving
• Isolatie: scheiding van verschillende vormen van een soort

Genetische variatie is nodig voor hogere overleving kansen.

Bijvoorbeeld: hondenrassen

bvj.secure.malmberg.nl

bvj.secure.malmberg.nl

Hoe heet het dat we allemaal zo verschillend zijn?

1. Mutatie
2. Variatie
3. Evolutie

Wie was Charles Darwin?

1. De man die de Evolutie Theorie heeft bedacht
2. De ontdekker van het DNA Dubbel Helix (de dubbele streng)
3. De man die ontdekte door gebruik van fruitvliegen wat chromosomen zijn
4. The lokale manager van de Mac Donalds

Zijn mutaties altijd goed voor de evolutie?

1. Ja elke mutatie helpt met de soort vorming
2. Nee je hebt ook mutaties die een soort kan hinderen
3. Ja, mutaties zijn de enige manier hoe een soort zich kan aan passen

practicum

Checklist:

• Expliciete instructie voor toepassingsopdracht: wat, hoe, hoe lang, klaar?
• Afwisseling in oefentypes 
• Eerst voordoen, daarna begeleidt inoefenen, vervolgens zelfstanding en weer samen (ik, wij, jij, wij)
• Het leren zichtbaar maken
• Differentiëren waar nodig: heterogeen en flexibel

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Controlevragen

1. a.
2. b.
3. c.
4. d.

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de verschillende lesfasen gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt leerlingen willekeurig met open vragen. Hierbij stimuleert de docent het kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen werk met elkaar te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden in te zetten.

    Begrippen uit deze les

• evolutie            evolutietheorie
• overlevingskans
• natuurlijke selectie 
•  islotatie

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Afsluiting

Checklist:

• Zijn de leerdoelen behaald?
• Les in context plaatsen van de periode 
• Het leren en het gedrag samen evalueren
• Vooruitblikken adhv JdW-planner  

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen