vwo 4 hoofdstuk 7,8

vwo 4 hoofdstuk 7,8,9

ABSOLUTISME

Lesdoel

Hoe verkregen absolute vorsten hun macht?

Lodewijk XIV

Karel V 

Karel V

Lodewijk XIV - 5 jaar (1643)

Lodewijk XIV - 63 jaar (1701)

Lodewijk XIV - 32 jaar (1670)

Lodewijk XIV (1638-1715)

> kreeg al snel na zijn geboorte de bijnaam 'de door God gegevene'

> band tussen Lodewijk XIII en XIV was slecht; hij moest zelfs als 4-jarige op zijn knieën vergiffenis vragen aan zijn vader omdat hij niet genoeg respect had voor zijn vader.

> officieel al op 4-jarige leeftijd koning van Frankrijk; in de praktijk werd Anna van Oostenrijk regentes en regeerde samen met Mazarin als eerste minister.

> na de dood van Mazarin in 1661 neemt Lodewijk XIV definitief de macht over.

Politiek

Karel V 

Karel V

- koning heeft alle macht

- koning neemt alle beslissingen zelf

- censuur

- koning wordt geholpen door ambtenaren

Economie

Karel V 

Karel V

- mercantilisme (Colbertisme)
(export bevorderen, import beperken)

doel: rijkdom van Frankrijk vergroten

Jean-Baptiste Colbert (1619-1683)
Een economische politiek die erop gericht is om de rijkdom van een land, uitgedrukt in de hoeveelheid edelmetaal, te vergroten. De positie van de eigen staat ten opzichte van andere staten zou daardoor worden versterkt. Aanhangers van het mercantilisme streefden ernaar de export groter te maken dan de import. Hierdoor zou een positieve handelsbalans ontstaan. De export zou moeten bestaan uit hoogwaardige nijverheidsproducten, terwijl de import meer gericht moest zijn op het verwerven van (goedkope) importproducten

Leger

Karel V 

Karel V

permanent leger van beroepssoldaten

Kenmerken:

- goede training

- goede wapenuitrusting

- goed salaris

Cultuur

Karel V 

Karel V

Godsdienst

Herroeping van het Edict van Nantes (1685) / Edict van Fontainebleau

Hofcultuur

- Versailles

- dans (ballet)

- muziek (Lully)

droit divin
(goddelijk recht)

Versailles

Karel V 

Karel V

https://www.youtube.com/watch?v=X235vpOToVU&t=142s

Versailles

Karel V 

Karel V

Het kasteel in 1715 door de ogen van Pierre-Denis Martin

Hofcultuur

Karel V 

Karel V

Jean-Baptiste Lully (1632-1687)

- hofcomponist 

- barok

- ballet

https://www.youtube.com/watch?v=rcrxGwdb-s8 

Lully kwam op 54-jarige leeftijd aan zijn einde door een merkwaardig incident. Het gebeurde tijdens het dirigeren van een Te Deum, op 8 januari 1687, dat werd uitgevoerd om de genezing van de koning na een ziekte te vieren. Zoals destijds de gewoonte was, gaf Lully de maat aan door met een lange stok op de grond te stampen. Per ongeluk raakte hij hierbij een van zijn tenen, en wel zo hard dat hij zich ernstig verwondde. Volgens de overlevering kreeg hij door de infectie gangreen. Dit resulteerde in zijn dood op 22 maart van dat jaar.[1] Op zijn sterfbed schreef hij nog het stuk Bisogna morire, peccatore.

Hoe verkregen absolute vorsten hun macht?

- ambtenaren aanstellen (macht adel beperken)

- hofcultuur (propaganda)

- beroepsleger (macht adel beperken / betrouwbaar leger)

- rechtstreeks belasting heffen (stabiele inkomstenbron)

- droit divin (rechtvaardiging)

De wetenschappelijke revolutie

Uitleg geschiedenis

Lesdoel

Wat was de wetenschappelijke revolutie en wat zijn de oorzaken hiervan?

Wetenschappelijke revolutie

Een eeuw (17e eeuw) in de 

geschiedenis waarin de houding 

van wetenschappers ingrijpend

veranderde.

Wetenschappelijke revolutie

Een eeuw (17e eeuw) in de 

geschiedenis waarin de houding 

van wetenschappers ingrijpend

veranderde.

Waarheid

Hoofdvraag: wat is waarheid?

Kenmerk: niet meer uitgaan van

wat anderen zeggen, maar zelf

nadenken

Hoe? rationalisme vs. empirisme

Wat is waarheid? Als de oude Grieken of Romeinen het vinden? Als het in de Bijbel staat? Of iets anders? Je kunt de wereld niet verklaren door alleen een beroep te doen op het gezag van anderen. Zelf logisch redenenen of systematisch observeren en experimenten was het devies.

Basis moderne wetenschap

Rationalisme:                               Empirisme:

logisch redeneren                        zintuiglijke waarneming        (Descartes)                                   (Bacon)

                                                                         

Empirisme

Karel V 

Karel V

- Theorie: elk onderzoek moet gebaseerd zijn op waarneming, ervaring en     experiment

- Fundamenten, Aristoteles

- Het verleden wordt losgelaten

- Ontstaan nieuw wereldbeeld

Fundamenten al in de oudheid (Aristoteles en vanaf 14 eeuw gaat men steeds systematischer te werk.

Nicolau Copernicus 1473-1543

Twijfel aan geocentrisch 

wereldbeeld

Gevolg: observaties hemel-

lichamen.

Conclusie: heliocentrisch

wereldbeeld

Karel V 

Karel V

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien

Verandering wereldbeeld

geocentrisch wereldbeeld              heliocentrisch wereldbeeld

Karel V 

Karel V

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien

Opvolgers

-Johannes Kepler (aarde is als alle andere planeten) 

-Galileo Galilei: verdediger van Copernicus. Grote             problemen met de kerk

- Newton: definitieve verklaring heliocentrisch wereldbeeld.

  (maar geen conflict tussen geloof en wetenschap)

Karel V

Kepler: de aarde is een planeet als alle andere planeten en de planeten draaien in ovale banen.

Uitleg van hem over eb en vloed (door de maan)

Galilei: telescoop. De maan heeft kraters en bergen. Enorme opschudding, want dit rijmde totaal niet met de volmaakte vormen die hemelse lichamen toen nog behoorden te hebben.

En Jupiter heeft 4 manen, dus niet alleen de aarde heeft een maan.

Groot conflict met de kerk (zie volgende twee slides)

Newton: bewees heliocentrisch wereldbeeld door de ideeen van Galilei verder uit te werken. Alle planeten doorlopen ovaalvorminge banen om de zon die door twee bewegingen worden bepaald. De beweging van de aarde af en tegelijkertijd de beweging naar de aarde toe en waneer twee krachten tegelijkertijd op een hemellichaam inwerken, zal dit hemellichaam een ovaalvormige baan afleggen

Kepler: de aarde is een planeet als alle andere planeten en de planeten draaien in ovale banen.

Uitleg van hem over eb en vloed (door de maan)

Galilei: telescoop. De maan heeft kraters en bergen. Enorme opschudding, want dit rijmde totaal niet met de volmaakte vormen die hemelse lichamen toen nog behoorden te hebben.

En Jupiter heeft 4 manen, dus niet alleen de aarde heeft een maan.

Groot conflict met de kerk

Karel V 

Karel V

Karel V 

Karel V

Rationalisme

-Rene Descartes. Nieuwe visie op God en de wereld

-Mechanistisch wereldbeeld

-Rationalist :alleen door denken verkrijg 

  je ware kennis

-Cogito ergo sum (ik denk dus ik ben)

-Kritiek: Blaise Pascal

Karel V 

Karel V

Descartes: God grijpt niet direct in in de werkelijkheid, want hij heeft de wereld in gang gezet dmv natuurwetten.

Durf te twijfelen. Ontdoe je van oude gedachten , voordat je zelf begint met onderzoek doen. Hij twijfelde aan bijna alles. Ook aan het zintuiglijke, want je zintuigen houden je voor de gek, stelde hij. Denk maar eens aan een droom. Wat is werkelijkheid.

Cogito ergo sum. Wat we met de rede kunnen vatten is meer werkelijkheid dan dat we met onze zintuigen kunnen waarnemen.

Leuk feitje. Hij overtuigde zijn docenten op de universiteit ervan dat hij de hoogste cijfers haalde als hij niet naar college hoefde te komen maar in bed mocht studeren. Ze gaven hem de kans en prompt haalde hij de hoogste cijfers. Hij heeft dit het grootste deel van zijn leven volgehouden.

Werkte 20 jaar in De Republiek.

Kritiek op Descartes door Pascal. Descartes maakt de mens in zijn ogen tot een denkend ding die in een puur rationele verhouding tot de werkelijkheid staat. Het gevoel, de wil en het hart zijn volgens Pascal net zo belangrijk (het hart heeft zijn redenen die de rede niet kent) Hij was ook een rationalist, want probeert vanuit de rede aan te tonen hoe onredelijk het is om de grenzen van de rede niet te willen zien. Geeft de rede echt antwoord op alle levensvragen? 

Oorzaken W.R.

-Wiskundige benadering natuurverschijnselen

-publicatievrijheid (eerst in de Republiek)

-nieuwe universiteiten (onderzoek)

-samenwerking tussen ambachtslieden en geleerden

-stijgende welvaart

Spinoza:

-grootste en meest invloedrijke filosoof die Nederland ooit gekend heeft.

-Joodse afkomst

-Verketterd door eigen familie

-God heeft de wereld niet geschapen.

God is namelijk de wereld zelf.

(pantheïsme)

-wonderen bestaan niet

-de Bijbel is een mensenboek

-God bestuurt de wereld volgens de wetten

van de natuur

-de mens wordt geleid door natuurwetten

-de mens heeft geen vrije wil, maar gevangen

in een mechanisch lichaam (voorbeeld is een baby die moet huilen, op zijn duim zuigt, een kind die een ontwikkeling doormaakt, bijv. bang zijn in het donker als je 4 jaar oud bent, of puberachtig gedrag vertonen als je ouder wordt. Kun je daar wat aan doen? Wat is nu eigenlijk die vrije wil?

Verlichting

Lesdoel

Welke ideeën ontstonden tijdens de Verlichting over een meer rechtvaardige samenleving (1650-1789)?

Verlichting

'Periode (18e eeuw) waarin een kritische houding ontstond tegenover geloof en traditie en een groot vertrouwen in de mogelijkheid de wereld rationeel te doorgronden.'

Europa 18e eeuw

verschillende bestuursvormen:

- absoluut vorst(Frankrijk)

- regenten en stadhouder (Republiek)

- koning en parlement (Engeland)

traditie en geloof (nog) erg belangrijk

https://nos.nl/artikel/2567375-kopie-van-magna-carta-gekocht-voor-27-dollar-blijkt-origineel-exemplaar

Wetenschappelijke Revolutie

systematisch kennis verwerven:

- rationalisme (verstand)

- empirisme (waarneming)

gevolgen:

- ontdekking van natuurwetten

- vooruitgangsgedachte

Verlichting

Rationalisme leidt tot een ideale samenleving:

- sociale verhoudingen

- rechtspraak

- politiek

- godsdienst

- economie

Sociale verhoudingen

Uitgangssituatie:
- veel ongelijkheid

- standensamenleving

Verlichte denkers:

- alle mensen hebben natuurrechten

- gelijkheid voor alle achtergestelde groepen

- vrijheid voor individuele burger

Rechtspraak

Uitgangssituatie:
- lijfstraffen

- bewijzen in rechtspraak vaak onbetrouwbaar

Verlichte denkers:

- straffen moeten doel dienen

- mensen moeten hun leven kunnen verbeteren

- geen lijstraffen/doodstraf

Politiek

Uitgangssituatie:
- absolutisme

- koning en parlement

- regenten

Verlichte denkers:

- sociaal contract (John Locke) 

- algemene wil (Jean-Jacques Rousseau)

- Trias Politica (Charles Montesquieu)

Sociaal contract

Uitgangssituatie:

vorst heeft absolute macht door droit divin

Locke

contract tussen burgers en vorst:

* burgers dragen taken over aan vorst

* vorst beschermt burgers door wetgeving

* als een vorst dit niet goed doet, mag hij afgezet worden

John Locke (1632-1704)

Algemene wil

Uitgangssituatie:

vorst heeft absolute macht door droit divin

Rousseau

* alle mensen zijn gelijk

* soevereiniteit ligt bij het volk

* directe democratie

Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)

Trias Politica

Kenmerken:
- uitvoerende macht (regering)

- wetgevende macht (parlement)

- rechterlijke macht (rechtspraak)

DEMOCRATIE

Godsdienst

Uitgangssituatie:
- (natuur)rampen zijn een straf van God

- De Bijbel is de waarheid/leidend 

- bijgeloof

Godsdienst

Verlichte denkers:

- mechanistisch wereldbeeld/deïsme

- religieuze tolerantie (Voltaire) 

- scheiding kerk en staat

- God is de schepping (Spinoza) 

Francois-Marie Arouet (Voltaire) (1694-1778)

Baruch Spinoza (1632-1677)

Economie

Uitgangssituatie:

mercantilisme

Verlichte denkers:

economisch liberalisme

- vrije markteconomie

> burgers moeten op verstandige wijze eigen belang nastreven

Adam Smith (1723-1790)

In 1759 verscheen zijn The Theory of Moral Sentiments, waarin hij zijn ethiek uiteenzet. Het werk kan gezien worden als de voorbereiding op de The Wealth of Nations. Waar in The Wealth of Nations de meest rechtvaardige samenleving het resultaat is van burgers die op verstandige wijze hun eigen belang nastreven, blijkt uit Theory of Moral Sentiments dat dat eigen belang wel gezien moet worden in het kader van de verantwoordelijkheden van die burger. Met andere woorden, het eigenbelang van de kapitalistische samenleving is volgens Smith niet gebaseerd op egoïsme, maar op zorg voor anderen, vanuit een goed begrip van de eigen positie.

Radicale en gematigde Verlichting

Gematigde Verlichting: kleine veranderingen nastreven

- balans zoeken tussen oude en nieuwe ideeën

Radicale Verlichting: grote veranderingen nastreven

- democratie, vrijheid en gelijkheid vormen de basis van de samenleving

Verspreiding van de ideeën

- brieven

- publicaties (tijdschriften, boeken)

- discussies in koffiehuizen en salons

Verlicht absolutisme

-samenleving verbeteren volgens verlichte ideeën

-macht niet op religie, maar op ratio baseren

Welke ideeën ontstonden tijdens de Verlichting over een meer rechtvaardige samenleving?

De meer rechtvaardige samenleving is gebaseerd op:

- vrijheid

- gelijkheid

* sociale verhoudingen: geen standensamenleving

* rechtspraak: geen lijfstraffen / eerlijk bewijs
* politiek: sociaal contract / volkssoevereiniteit / Trias Politica

* godsdienst: religieuze tolerantie

* economie: liberalisme

Democratische revoluties

Lesdoel

Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de VS en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776-1813)

Tijd van revoluties

Karel V 

Karel V

In de 2e helft van de 18e eeuw 

belangrijke revoluties:

-Amerikaanse Revolutie (1775-1783)

-Patriotse revolutie (1780-1787)

-Franse Revolutie (1789-1799)

-Bataafse Revolutie (1794-1799)

De Amerikaanse Revolutie

Karel V 

Karel V

Belangrijke oorzaak: de Verlichting

Aanleiding: ruzie over belasting 
'no taxation without representation'

  

1776: uitroepen onafhankelijkheid. Start revolutie (tot 1783)  

De Amerikaanse Revolutie

Karel V 

Karel V

Thomas Paine rechtvaardigde de revolutie met zijn

Common Sense  

1783: stichting Amerikaanse republiek o.b.v. verlichtings-
idealen.

De praktijk was vaak anders... 

Oorzaken burgeroorlog

Karel V 

Karel V

De idealen waren mooi, maar de praktijk was
anders...

Oorspronkelijke bewoners, vrouwen en zwarte
tot slaaf gemaakten hadden niet dezelfde
rechten
 

Amerikaanse Burgeroorlog

- 1861-1865

- De Noordelijke Staten  tegen de Zuidelijke Staten. 

- belangrijke aspect van de oorlog: slavernij

- De noordelijke staten wonnen de oorlog

Noorden

Zuiden

- tegenstander slavernij

- sterk geindustrialiseerd

- demografische groei

- slavernij op plantages

- voelen zich economisch achtergesteld bij het Noorden

- demografische stagnatie

Het Noorden vond de slavernij ook steeds meer moreel verwerpelijk. De Quakers zetten de Underground Railroad op om weglopers te helpen. Dit geheime ontsnappingsnetwerk gebruikte codetaal uit het spoorwegjargon. Een 'conducteur' was een helper onderweg en een 'station' een veilige plaats. Slaven reisden vooral 's nachts en per boot omdat de pakkans op de rivieren lager was. Premiejagers achtervolgden hen als bloedhonden langs honderden kilometers lange vluchtroutes die meestal in noordwestelijke richting liepen, naar vrije staten. Wie naar het Noorden vluchtte kreeg de raad om de Poolster te volgen. De Railroad leidde tot politieke onenigheid en een compromis. In 1850 stelde de 'Fugitive Slave Law' hulp aan weglopers strafbaar en het werd zelfs verplicht ze terug te sturen, ook in de Noordelijke staten. Niettemin bleef de Railroad bestaan, tot ergernis van het Zuiden.

https://www.youtube.com/watch?v=hr8TdHt1PFA&list=RDhr8TdHt1PFA&start_radio=1&t=143

Revolutie der revoluties

Waarom? 

-Radicaler dan de andere revoluties

-Half Europa raakt erbij betrokken

Karel V 

Karel V

Radicaler dan in de Republiek en Amerika want Frankrijk nog feodale samenleving met oneerlijke standenmaatschappij

Aanleiding Franse Revolutie

-Bijeenroepen Staten-Generaal vanwege lege schatkist

-Ruzie over stemprocedure

Karel V

3e stand wilde niet dat er per stand gestemd werd maar per hoofd. Werd niet gehonoreerd. Woedend vergadering verlaten.

Eed op de kaatsbaan. 20 juni 1789

De koning stuurt leger. Gevolg: bestorming van de Bastille.

Gevolgen (eerste fase, gematigd)

1789-1792

3 belangrijke documenten komen tot stand:

-Verklaring van de rechten van de mens en de
 burger
-Nieuwe grondwet (constitutionele monarchie)
-De verklaring van de rechten van de vrouw.

Karel V

Verklaring rechten van de mens rekende af met standensamenleving en absolutisme. Voorbeeld: wet le chapelier

Gevolgen (tweede fase, radicaal)

-1792-1794

-Radicale revolutionairen (Jacobijnen) grijpen de macht

-Robespierre

-Terreur

-Executie o.a. koning en De Gouges

-Einde ancien regime

Karel V

De grondwet leidde niet tot stabiel bestuur. Spanningen namen toe. Slechte economie, oorlog met Oostenrijk en verschillen van inzicht over positie koning. 

Jacobijnen vonden de revolutie niet ver genoeg gaan, want velen hadden het nog net zo slecht als daarvoor. Ze wilden algemeen kiesrecht en wilden een maximum broodprijs.

Gevolgen (derde fase, gematigd)

-1794-1799

-Gematigde revolutionairen (Girondijnen) grijpen de macht

-Directoire

Karel V

Onstabiel. Steeds afhankelijker van leger om orde te handhaven

Gevolgen (vierde fase, keizerrijk)

-1799-1815

-Machtsovername Napoleon

-Code Napoleon  

Karel V

code Napoleon (burgerlijk wetboek): dezelfde wetten voor iedereen.

Invoering burgerlijke stand en allerlei vrijheden worden vastgelegd. Vrijheid religie en bezit.

Slavernij

7 oktober 2020

Uitleg geschiedenis

Lesdoel

Hoe beïnvloedden de nieuwe ideeën over vrijheid en gelijkheid de discussie over slavenhandel en slavernij? 

kenmerkend aspect

uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel, en de opkomst van het abolutionisme

Slavernij

Definitie

Een toestand waarin een mens eigendom is van een ander of als zodanig wordt behandeld en daardoor geen rechten heeft of kan uitoefenen.

Slavernij

Geschiedenis

- Oudheid

slaven o.a. door oorlog

- middeleeuwen

horigheid veel overeenkomsten met slavernij

- Vroegmoderne Tijd

Afrikaanse slaven op plantages

Slavernij - oorzaken

Economisch

winst maken uit slavenhandel en plantage-economieën

Slavernij - oorzaken

Godsdienstig

Afrikanen werden gezien als afstammelingen van Cham

Wat staat er eigenlijk in het bijbelverhaal? Na de zondvloed mag het leven opnieuw beginnen. Een nieuwe kans voor Noach en de mensheid om te leven naar Gods bedoeling. Hij plant een wijngaard en maakt wijn, maar drinkt daarvan te veel zodat hij zich uitkleedt en naakt zijn roes uitslaapt. Zijn zoon Cham ziet zijn vader zo liggen en vertelt het aan zijn broers. Zij pakken een mantel en lopen achterwaarts, het hoofd afgewend, naar hun vader en bedekken zijn naaktheid. Als Noach uit zijn roes ontwaakt is, zegent hij zijn zonen Sem en Jafet en vervloekt Kanaün, de zoon van Cham.

(Genesis 9:25-27)

Slavernij - oorzaken

Sociaal

Afrikanen werden gezien als onbeschaafde mensen

Abolitionisme

'beweging die streeft naar de afschaffing van de slavenhandel en slavernij'

Abolitionisme

Argumenten

- slaven worden slecht behandeld

- slavernij past niet bij christelijke naastenliefde

- slavernij in strijd met natuurrechten

- slavernij leidt tot machtsmisbruik

- slavernij is economisch niet aantrekkelijk

John Gabriel Stedman

- 1744-1797

- Schots-Nederlandse officier. 

- Narrative of a five years' expedition against the revolted Negroes of Surinam 

1744-1797 

Schots-Nederlandse officier in de Schotse Brigade van het Nederlandse leger. Hij hielp bij het onderdrukken van een slavenopstand in Suriname. Hij werd verliefd op een slavin, en probeerde haar vrij te kopen. Over zijn ervaringen schreef hij het invloedrijke boek Reizen naar Suriname en door de binnenste gedeelten van Guiana. Hierin bekommerde hij zich openlijk om de rechten van de slaven, met name om de vraag of zij als mens behandeld moesten worden.

Amerikaanse Burgeroorlog

- 1861-1865

- De Noordelijke Staten (de Unie) tegen de Zuidelijke Staten (de Confederatie). 

- belangrijke aspect van de oorlog: slavernij

- De Unie won de oorlog

Noorden

Zuiden

- tegenstander slavernij

(Underground Railroad)

- sterk geindustrialiseerd

- demografische groei

- slavernij op plantages

- voelen zich economisch achtergesteld bij het Noorden

- demografische stagnatie

Het Noorden vond de slavernij ook steeds meer moreel verwerpelijk. De Quakers zetten de Underground Railroad op om weglopers te helpen. Dit geheime ontsnappingsnetwerk gebruikte codetaal uit het spoorwegjargon. Een 'conducteur' was een helper onderweg en een 'station' een veilige plaats. Slaven reisden vooral 's nachts en per boot omdat de pakkans op de rivieren lager was. Premiejagers achtervolgden hen als bloedhonden langs honderden kilometers lange vluchtroutes die meestal in noordwestelijke richting liepen, naar vrije staten. Wie naar het Noorden vluchtte kreeg de raad om de Poolster te volgen. De Railroad leidde tot politieke onenigheid en een compromis. In 1850 stelde de 'Fugitive Slave Law' hulp aan weglopers strafbaar en het werd zelfs verplicht ze terug te sturen, ook in de Noordelijke staten. Niettemin bleef de Railroad bestaan, tot ergernis van het Zuiden.

https://www.youtube.com/watch?v=hr8TdHt1PFA&list=RDhr8TdHt1PFA&start_radio=1&t=143

De hut van Oom Tom

- roman Harriet Beecher Stowe

- 1852

- lotgevallen van slaven en hun behandeling

De negerhut van Oom Tom (ook De negerhut of De hut van Oom Tom) van Harriet Beecher Stowe is een van de bekendste boeken uit de canon van de Amerikaanse literatuur en een aanklacht tegen de slavernij. Het werd in 1852 gepubliceerd nadat het eerst tussen 1851 en 1852 als serie verscheen en beïnvloedde de heersende opvattingen over slavernij. De roman beschrijft de lotgevallen van een aantal slaven en hoe ze lijden onder de slavernij. Het boek erkent dat veel meesters hun slaven goed behandelen, maar deze slaven lopen het risico dat ze (wegens geldgebrek of overlijden van de eigenaar) verkocht worden aan slechte meesters, waarbij ouders en kinderen vaak van elkaar gescheiden worden.

De oorspronkelijke titel is Uncle Tom's Cabin or Life among the Lowly, in het Nederlands uitgegeven als De Negerhut en als De negerhut van Oom Tom.

Einde van de slavernij

- 1794: Frankrijk schaft slavernij af

- 1807: Engeland verbiedt slavenhandel

- 1833: Engeland schaft slavernij af

- 1863: Nederland schaft slavernij af / Noordelijke Staten VS schaffen slavernij af

- 1864: 13e amendement op grondwet VS 

Einde van de ongelijkheid?

https://www.youtube.com/watch?v=Sm5ZySsrcU4

Discussies over slavernij

- eurocentrisme versus perspectief van de slaven

Hoe beïnvloedden de nieuwe ideeën over vrijheid en gelijkheid de discussie over slavenhandel en slavernij? 

- romans en bewustwording van de bevolking leidde tot ondergang slavenhandel en slavernij

- Verlichting heeft hier aan bijgedragen, door de ideeën van gelijkheid/vrijheid

https://schooltv.nl/video/dossier-geschiedenis-nederland-en-de-slavernij-afl-1-handel-in-slaven/ 

https://lab.nos.nl/projects/slavernij/index.html