5.1: Woonplaats en werkplaats

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

5.1: Woonplaats en werkplaats

Dit heb je nodig:

• Je boeken.
  
• Je iPad
  
• Je schrift.
  
• Pen en markeerstiften

Deze les:

• Terugblik vorige les
• uitleg opdracht bouw een middeleeuwse stad.
• uitleg paragraaf 5.1: woonplaats en werkplaats.
• aan de slag: beginnen met bouwen
• aan de slag: uitwerken leerdoel 1 en 2.

Aan het einde van deze les:

... kun je oorzaken noemen voor het ontstaan van de eerste steden.

... kun je uitleggen waar de eerste steden ontstonden.

... kun je in je eigen woorden uitleggen wat de begrippen: verstedelijking, aanbod, vraag en winst betekenen.

... weet je hoe de opdracht bouw een middeleeuwse stad eruit gaat zien.

Vragen tot nu toe over de opdracht?

5.1: Woonplaats en werkplaats

In deze paragraaf leer je:

• hoe in Europa weer een landbouwstedelijke samenleving ontstond.
• hoe de economie zich ontwikkelde
• hoe ambachtslieden samenwerkten
• hoe handelssteden samenwerkten
  
  

kenmerkend aspect: de opkomst van handel en het ontstaan van steden.

Wat voor soort samenleving had Europa in het tweede tijdvak?

Dat betekende dat mensen.....

In het vorige tijdvak (3) welke samenleving had Europa toen?

Dat betekende dat mensen.....

Hoe kwam het dat er geen steden meer waren?

platteland en stad:

voor de tijd van steden en staten:

• hofstelsel
•  landbouwsamenleving
•  grootste deel van de bevolking 

was (horige) boer.

platteland en stad:

vanaf ongeveer het jaar 1000 veranderen er dingen:

•  Boeren gaan moerasgebieden droogleggen door sloten te graven. Ook kapten ze bossen. Zo kwam er meer ruimte voor akkers.
• Boeren gingen een andere ploeg gebruiken.

gevolg: Grotere oogst, meer voedsel, mensen leven langer, bevolking groeit.

platteland en stad:

Boeren gaan hun landbouwoverschot verkopen, dit doen ze op markten. 

• knooppunten van land- en waterwegen.
• bij een kasteel of een klooster

Hierdoor groeit de handel.

platteland en stad:

De groeiende landbouwproductie had ook uitbreiding van de nijverheid tot gevolg. Door de groei van de bevolking kon een deel van de boeren ander werk gaan doen, bijv. een ambacht uitoefenen.

platteland en stad

handelaren en ambachtslieden gingen steeds vaker bij een markt wonen, zo groeiden marktplaatsen vaak uit tot steden.

Dit noemen we verstedelijking

Wat valt je op? Waar ontstaan de eerste steden?

Leg uit waarom markten uitgroeiden tot steden.

Wat zie je op de afbeelding? Leg ook uit waarom dit nodig was in de middeleeuwen.

De geldeconomie:

vraag: wat iemand wil kopen.

aanbod: wat iemand wil verkopen.

Door de opkomst van de handel gingen mensen weer geld gebruiken. Elke stad, koning of hertog kon zijn eigen munten slaan. Hierdoor waren er geldwisselaars waar je munten kon ruilen. Ook ontstonden er in deze tijd banken.

Aan de slag: 

• Maak van je methode (5.1) opdr. 1t/m 3
• Werk aan de bouw van je stad, opdracht op de volgende dia
• bekijk het filmpje over handel en ambachten (dia aan het einde van de gedeelde les)

Opdracht bouw je middeleeuwse stad 

1. plaats je stad. (laat zien dat je weet waar de eerste steden ontstonden en zorg dat dit terug te zien is in je stad)
2. bouw een markt. Zorg dat er op je markt een geldwisselaar is.

Maak van alle gebouwen een screenshot en zet deze in een document, leg uit wat er op elke afbeelding te zien is.