P5 week 6 Risicosignalering

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

RISICOSIGNALERING EN PREVENTIE

Terugblik

Risicosignalering

• Ik kan benoemen wat risicosignalering is
• Ik kan uitleggen welke meetinstrumenten gebruikt worden
• Ik kan risicosignalering toepassen op een casus

Waarom is risicosignalering belangrijk?

Wat is risicosignalering?

1. Het in een vroeg stadium signaleren van (gezondheids)risico's bij de zorgvrager met behulp van een scorelijst
2. het in een vroeg stadium signaleren van (gezondheids)risico's bij de zorgvrager die ik vast leg in het zorgleefplan
3. Het in een vroeg stadium signaleren van (gezondheids)risico's bij een zorgvrager die ik vastleg in het zorgpleefplan en waar indien nodig actie op wordt ondernomen
4. Het signaleren van berustcomplicaties bij langdurige bedrust wat ik vastleg in het zorgplan en doelen op maak

Wat is risicosignalering?

Risicosignalering is het in een vroeg stadium signaleren van (gezondheids)risico’s bij je cliënt door de cliëntsituatie voortdurend te monitoren, door met kennis van zaken de situatie te bekijken en door de juiste vragen te stellen aan de cliënt. De cliënt en zijn familie of mantelzorger worden er nauw bij betrokken.

Nadat je risico’s gesignaleerd hebt, onderneem je, in overleg met de cliënt, actie (opvolging).

Op welke gebieden signaleer je risico's?

1. Medicatiegebruik, huidletsel, vallen, incontinentie, depressie, ondervoeding/ overgewicht
2. Ik ben mij op allerlei gebieden bewust van de risico's voor zorgvragers
3. Pijn, medicatie, huidletsel, delier, incontinentie, depressie, ondervoeding/ overgewicht
4. Dit hoort niet bij mijn taken als verzorgende

Gebieden risicosignalering

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) toetst op de thema’s;
 1.huidletsel, 

2. ondervoeding/overgewicht,
3. vallen,
4. problemen medicatiegebruik,
5. depressie
6. incontinentie (Kwaliteitsdocument 2013).

Een goede risicosignalering beperkt zich echter niet alleen tot de onderwerpen uit het Kwaliteitsdocument. Je cliënt kan immers op allerlei fronten risico’s lopen.

Wanneer doe je aan risicosignalering?

1. Wanneer een zorgvrager in zorg komt en daarna eens per half jaar
2. Bij een 'niet pluis' gevoel of wanneer de gezondheidstoestand van de zorgvrager veranderd
3. A en B zijn beiden juist
4. A en B zijn beiden onjuist

Wanneer doe je aan risicosignalering?

Zorgorganisaties zijn verplicht twee keer per jaar risico’s te signaleren. Risicosignalering is echter een manier van werken en onderdeel van het zorgproces. Je doet dus altijd aan risicosignalering!

Hoe pak je risicosignalering aan?

1. Signaleren-verkennen-plannen en doen-evalueren en bijstellen
2. verkennen-plannen en doen-evalueren en bijstellen
3. Verkennen-signaleren-plannen en doen - evalueren
4. evalueren - verkennen - plannen en doen - signaleren

Methodische aanpak risicosignalering 

Verkennen

Plannen en doen

Evalueren en bijstellen

Verkennen

Verkennen: Eerst verken je het (verhoogde) risico dat je hebt opgemerkt samen met de cliënt en eventueel zijn of haar vertegenwoordiger. Wat kan de oorzaak zijn, wil de cliënt hier iets aan doen, wat vindt de cliënt belangrijk?

Plannen en doen

Plannen en doen:
1. Je onderneemt actie om iets aan de risico’s te doen en problemen te voorkomen.
2.Volg het protocol wat jullie organisatie voor dit gezondheidsrisico gebruikt,
3. Overleg zo nodig in overleg met de arts of andere disciplines.
4. Samen met de cliënt bepaal je de doelen en de interventies. 

Dit kunnen praktische handelingen zijn (denk aan wisselligging bij risico op decubitus), maar ook advies en voorlichting geven, motiveren van je cliënt en stimuleren van zijn zelfredzaamheid. Je afspraken en observaties op die afspraken rapporteer je natuurlijk in het zorgdossier.

Evalueren en bijstellen

1. Evalueer de resultaten met de cliënt(vertegenwoordiger) en de arts en/of andere betrokken professionals.
2. Geef samen antwoord op de vraag: heeft deze extra zorg het gewenste resultaat gegeven? Gaat het goed?
3.Ga, zo nodig, door met de gekozen acties. Kan het (nog) beter?
4, Stel de acties bij om een beter resultaat te bereiken.
5.Plan nogmaals een evaluatiemoment in om te zien of de nieuwe acties het gewenste effect hebben.

Wie zijn er betrokken bij risicosignalering?

1. De zorgvrager en ik als zorgverlener
2. De zorgvrager, de mantelzorger, ik als zorgverlener en rest van mijn team
3. De zorgvrager, ik als zorgverlener en de mantelzorger
4. Ik als zorgverlener en de rest van mijn team.

Wie zijn er betrokken bij risicosignalering?

Risicosignalering: een gezamenlijke verantwoordelijkheid!
- verpleegkundigen en verzorgenden
- client, familie en mantelzorger
- helpenden

-

Uitvoering van risicosignalering zal vooral gedaan worden door verpleegkundigen en verzorgenden. De cliënt en zijn familie of mantelzorger worden er nauw bij betrokken. Maar ook helpenden spelen een belangrijke rol: een ‘niet-pluisgevoel’ is vaak de eerste stap om verder te gaan onderzoeken. Schroom dus niet om je gevoel met de zorgcoördinator of EVV’er van die cliënt te bespreken. Ga zo nodig in overleg met de arts of andere disciplines.

Bij de opvolging van risicosignalering speelt iedereen die betrokken is bij de cliënt een rol om de afgesproken acties uit te voeren. 

Positieve gezondheid

Gezondheid is het vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.

Risicosignalering: je signaleert niet alleen risico's en lost ze op, maar je werkt hierin nauw samen met de zorgvrager en zijn netwerk om de risico's te voorkomen.

Wie bepaalt hoe de risicosignalering wordt uitgevoerd?

1. De inspectie voor de Gezondheidszorg
2. Het ministerie van Volksgezondheid. Welzijn en Sport
3. Dit mag mijn organisatie zelfinvullen
4. Alle drie de antwoorden zijn goed

Wie bepaalt hoe de risicosignalering wordt uitgevoerd?

Het staat organisaties vrij hoe zij de risicosignalering en opvolging uitvoeren, als deze maar op een structurele manier en op cliëntniveau plaatsvindt en wordt vastgelegd in het zorgleefplan.

Welke signaleringsinstrumenten worden bij jullie op de afdeling gebruikt?

BESPREEK

* Wat valt je op in het filmpje? Wat vind je hiervan?

* Wat zijn zorgmedewerkers anders gaan doen?

* Wat vind je van deze andere manier van werken?

* Is de risicosignaleringslijst helemaal afgeschaft?

ACHTERGRONDINFORMATIE

Ijsselheem heeft van april 2012 tot november 2012 meegedaan aan

het experiment regelarm. In dit experiment hebben zij de checklist

risicosignalering afgeschaft.

Wat valt op in het filmpje?

Het invullen van de checklist risicosignalering was een formaliteit geworden. De

checklist werd ingevuld omdat dit nu eenmaal de afspraak was maar werd niet

altijd met de cliënt besproken.

De vraag voor de organisatie was dus: wat is het nut van de risicosignaleringslijst

en heeft dit daadwerkelijk invloed op de zorg? Is dit wat de cliënt belangrijk

vindt? Waar is het daadwerkelijk gesprek met de cliënt? Is de focus op risico’s ook

de zorgvraag van de cliënt? Bijvoorbeeld: vindt de cliënt het belangrijk dat het

gewicht meerdere malen per week wordt gecontroleerd, terwijl die bitterbal op

zaterdag met de kleinkinderen het mooiste moment van de week is voor

haar/hem?

Wat zijn zorgmedewerkers anders gaan doen?

De inhoud van de gesprekken met cliënten is nu meer t op de vier

levensdomeinen. Er wordt in het gesprek met de cliënt gevraagd wat de cliënt

belangrijk vindt en wat de zorg hierin voor de cliënt kan betekenen.

Het is niet zo dat er alleen maar ‘iets wordt weggelaten’ (checklist

risicosignalering). Medewerkers zijn juist weer gaan doen wat ze moeten doen! Ze

werken in kleine teams dicht bij de cliënt en observeren. Lijkt er iets loos, dan

noteren ze dat. Het wordt besproken en er wordt zo nodig actie ondernomen.

Ofwel: methodisch werken staat weer centraal. Medewerkers krijgen (en voelen!)

het vertrouwen weer dat ze professioneel om kunnen gaan met signalen.

Is de risicosignaleringslijst helemaal afgeschaft?

Nee! De risisosignaleringslijst kan een handig hulpmiddel zijn bij het signaleren

van risico’s en het aangaan van het gesprek hierover met de cliënt! Medewerkers

kunnen terugvallen op de risicosignalering en andere checklists in situaties waarin

dit de cliënt en henzelf kan helpen.

Wat vond je van de les?