Les 1, Prikkels

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Wat gaan wij vandaag doen?

• Uitleg over de zintuigen, prikkels, impulsen, zenuwstelsel en reflexen
• Oefentoets prikkels 
• Aan de slag met de opdrachten
• Mindmap maken 
• Afsluiting

Prikkels

• Je weet welke prikkel bij welke vorm van waarnemen hoort en door welk zintuig dit gebeurt.
• Je kunt het verschil tussen een prikkel en een impuls duidelijk maken.
• Je weet welke weg impulsen afleggen bij een bewuste reactie en bij een reflex.
• Je kent de onderdelen van het zenuwstelsel 

Verschillende zintuigen

Huid

Met de huid kan je voelen. Dit helpt je met het pakken en voelen van voorwerpen en gevaar. 

Verschillende zintuigen

Het lichaam heeft vijf verschillende zintuigen. 

Ogen, oren, neus, tong en huid.

In deze zintuigen zitten zintuigcellen, met de zintuigencellen vang jij prikkels op. 

Neus

Met je neus ruik je dingen, 

Verschillende zintuigen

Tong

Met je tong proef je smaken, je proeft het verschil tussen, zoet, zout, bitter, zuur en umami. 

Oren

Met je oren hoor je geluid. 

Ogen

Met je ogen wordt licht opgevangen.

Prikkels

Wat zijn prikkels?

Prikkels zijn invloeden uit je omgeving. 

Bijv: geluid is een prikkel voor je oren. 

overprikkeld

Soms hoor je wel eens dat mensen overprikkeld zijn. Dan krijgen ze zoveel prikkels binnen dat de hersenen dat niet allemaal meer kunnen verwerken. 

Impuls

Impulsen

Wanneer je zintuigcel een prikkel ontvangt geven ze deze door via een klein elektrisch signaaltje. Dit noemen we een impuls. 

Deze impulsen gaan gaan vanaf het zintuig, via de zenuwen naar de hersenen. 

Impulsen verwerken

Een impuls word dus verwerkt in de hersenen, hier zijn verschillende gebieden voor in de hersenen. 

          Zenuwstelsel

onderdelen

Het zenuwstelsel bestaat uit verschillende onderdelen. De zenuwen, de ruggenmerg en de hersenen. Een impuls gaat via de zenuwen naar de ruggenmerg, en via de ruggenmerg omhoog. 

Reageren op prikkels

Prikkel = het zien van de chocolade bonbons

Zintuig = Zien in het orgaan de ogen.

Impuls = signaal naar hersenen

Impuls = signaal naar spieren

Reageren = bonbon pakken

        Reflex

Wat is een reflex

Een reflex is een onbewuste reactie om jouw te beschermen. 

Een reflex komt voor bijvoorbeeld voor bij pijn. 

Als je een reflex hebt gaat deze niet helemaal naar de hersenen maar neemt de impuls een shortcut alleen maar over de reflexboog door het ruggenmerg.

Oefentoets prikkels

- Zelfstandig

- In stilte!

- 10 min

Differentiëren met opdrachten 

Basis (groene bolletjes): 6-8 vragen goed.

Extra ondersteuning(gele bolletjes): 0-5 vragen goed.

Verdieping( paarse bolletjes): 9-10 vragen goed.

Wat is een reflex?

1. Een bewuste, snelle reactie op een prikkel.
2. Een onbewuste, snelle reactie op een prikkel.
3. Een onbewuste, trage reactie op een prikkel.

Hoeveel zintuigen heeft een mens?
Welke zintuigen heeft een mens?

Oog
	Geuren
Tong

Neus

Smaken

Licht

Geluid

Oor

Prikkel

Zintuig

Tekst

licht zintuig

gehoor zintuig

reuk zintuig

Zitast zintuig

smaak zintuig

Wat is een impuls?

1. Een signaaltje dat van buitenaf het lichaam komt.
2. Wanneer je een lamp aandoet is dit het klikgeluid dat je hoort.
3. Een elektrisch signaal vervoert door het lichaam.
4. Een snelle reactie op iets wat er in de omgeving gebeurt.

Wat is hier de prikkel?

en de impuls?

Waar wordt je bewust van de prikkels

Prikkel

impuls

bewust

Reflex

Bewuste reactie

Bij een reflex......

1. moet je goed nadenken
2. denk je pas na een reactie
3. reageer je nadat je hebt nagedacht

De prikkel voor je neus is?

1. Licht
2. Geluid
3. Geur
4. Pijn

Leg uit wat een zintuig is.

Een prikkel wordt opgevangen door een zintuigcel. Deze maakt een impuls. Wat is een impuls?

1. Een chemische reactie
2. Een stroompje
3. Hetzelfde als een prikkel

Impuls

Zintuig

Prikkel

Zintuigen

Prikkels

Licht zintuig

Gehoor zintuig

Reuk zintuig

Smaak zintuig

Warmte zintuig

Muziek

Vieze sokken

Vuurwerk

Een schouderklopje

Snoep dat op tafel ligt

Zintuigen zetten prikkels om in impuls

Zenuwen sturen impuls naar hersenen

Bewust van de prikkel, hersenen nemen beslissing

Hersenen sturen impuls naar zenuwen

Lichaam reageert op prikkel

Wat wordt er eerder gepasseerd bij een reflex, de hersenen of het ruggenmerg?

1. Hersenen
2. Ruggenmerg

Een functie van het zenuwstelsel

1. bloed zuiveren in je bloedvaten
2. regelen van de werking van spieren of klieren
3. impulsen verwerken die van zintuigen afkomen
4. zintuigcellen aanmaken in zintuigen

Mindmap

- Uitgebreid woordweb

Opdracht, een mindmap maken

• Maak een mindmap alleen op een A3.
• Benoem erin de 5 zintuigen, prikkels, zenuwstelsel en reflexen. 
• Benoem bij elke begrip voorbeelden

Hoe ging de les?

😒🙁😐🙂😃