Periode 1: les 1: jeugdliteratuur toen en nu

• Management en organisatie
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Periode 1

Les 1

1. Ga startklaar zitten. 

2. Werk aan NUMO. (Onderdeel: spelling.) Oortjes in mag (alleen bij spelling). 

 

                                 

                               

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

     Startklaar

• Binnen = beginnen!
• Je zit op je plek.
• Je telefoon zit in je tas en staat uit (/stil).
  
• Je jas hangt over je stoel.
• Je hebt geen oortjes in.
• Je tas staat op de grond, je mond is leeg.
• Je boeken liggen op tafel.
• Je laptop is opgeladen en gesloten.
• Je etui en schrift liggen op tafel.
• Je werkt stil aan de opdracht die je krijgt.

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

HAVO-2B

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Overzicht Periode 1

• Thema: Verhalen door de tijd
• Benodigde lesmaterialen altijd bij je: Handboek en Oefenboek KERN NEDERLANDS, JdW map, etui, laptop (later: leesboek)

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7	Week 8	Week 9	Week 10	Week 11
H: 1A	H: B TV: A	H: C TV: A	H: D TV: B	H: E TV: C	H: F TV: D	SO H: A t/m F TV: E	TV: F		SO TV	TOETS WEEK

• Ik neem de boeken door, laat zien hoe alles werkt, dat we altijd werken aan een hoofdstuk en taalvaardigheid en grammatica steeds erbij doen. Deze les nog niet omdat er niet genoeg tijd voor is wegens intro. 
• Ik leg uit wat ik bedoel met TV en GR etc. 
• Ik vertel over numo en dat we daar volgende les mee beginnen
  
• Ik vertel hoe belangrijk het is om huiswerk te maken. Goede voorbereiding is belangrijk etc.

Indeling van het lesuur

- Opdracht bij binnenkomst: NUMO op je laptop.

- korte terugblik / huiswerkcontrole/ overhoring van de woordjes uit de                                                                                                             vorige les.

- uitleg over nieuwe lesstof

- oefenen met nieuwe lesstof

- afsluiting met nabespreking van de leerdoelen + mogelijkheid om na te denken over jouw eigen manier van leren.

- vooruitblik naar de volgende les / huiswerk.

Wat is jouw lievelingsboek?

2. Voorkennis activeren

De docent activeert relevante voorkennis aan de hand van een terugblik-opdracht, waarbij eventueel een beroep op de thuistalen wordt gedaan. Op deze manier biedt de docent een kapstok om nieuwe stof te verbinden aan de eerder geleerde stof en richting te geven aan het verdere verloop van de les. Tegelijkertijd worden hiermee misconcepties van leerlingen zichtbaar gemaakt, waar de docent vervolgens gericht op in kan spelen. 

Hoofdstuk 1A

Jeugdliteratuur toen en nu

           Leerdoelen

1. R: Ik weet wat het woord ‘moraal’ betekent en kan er een voorbeeld van noemen.
2. T1: Ik kan vertellen hoe kinderen vroeger in boeken werden getoond en hoe dat nu is.
3. T2: Ik kan in een stukje uit een boek uitleggen welke les of boodschap erin zit.
4. I: Ik kan uitleggen waarom boeken nu vaak geen voorbeeldfiguren meer hebben en wat dat betekent.

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

           Instructie

Inloggen LessonUp: 

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

Wat hoort volgens jullie bij braaf gedrag?

En wat hoort bij brutaal gedrag?

Is braaf hetzelfde als bescheiden? Of angstig? Leg uit

Is brutaal hetzelfde als ondeugend? Leg uit

      "Moraal"

Een woord dat vandaag centraal is, is moraal.

Als je het hebt over "de moraal van het verhaal" , dan heb je het over een wijze les. Vaak gaat die les over hoe je je moet gedragen.

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

      Voorbeeld

De moraal van het verhaal van Pinocchio is dat je altijd eerlijk moet zijn.

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

       We gaan zo lezen...

  Lezen: Handboek p. 20+21

We lezen vandaag in stilte.

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

           Opdracht

- We gaan vragen beantwoorden.

- Schrijf de antwoorden in hele zinnen  

in je schrift.

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

           Aan de slag

- WAT: Maken: Oefenboek p.8 opdr. 3+4

- HOE: Zelfstandig, in je map

- TIJD: 15 minuten

- HULP: Steek je hand op en wacht tot ik bij je kom,

 in de tussentijd ga je door met de volgende vraag

-KLAAR: Oefenboek p. 116 opdr. 2+3

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

       Hoe vind ik antwoorden in teksten?

-> Zoekend lezen

-> Welk(e) woord(en) zijn belangrijk in de vraag?

-> Staan die woorden (of woorden die 

erop lijken) ook ergens dikgedrukt 

in de tekst? 

-> Zoek in het tekstdeel waar je die woorden hebt gevonden. Het antwoord staat vaak na die woorden. (Maar soms ervoor!)

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

           We bespreken de antwoorden.

-Oefenboek p.8 opdr. 3+4

- TIJD: 15 minuten

-KLAAR: Oefenboek p. 116 opdr. 2+3

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

3a. Noem twee redenen waarom er in de achttiende eeuw steeds meer boeken voor kinderen werden geschreven.

3b. Welk doel hadden deze kinderboeken?

3b. Hebben jeugdboeken van tegenwoordig nog steeds hetzelfde doel? Licht je antwoord toe.

Iets opsteken

1. Iets omhoog houden
2. Iets leren/bijleren
3. Iets aansteken met vuur
4. Iets oppakken van de grond

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

           Voorbeeld

In de les heb ik veel opgestoken over jeugdliteratuur.

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven. 

De regels aan je laars lappen

1. De regels heel goed volgen
2. De regels onthouden
3. De regels negeren/ je er niets van aantrekken
4. De regels opschrijven

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

           Voorbeeld

Hij rijdt altijd door rood, hij lapt de regels aan zijn laars.

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven. 

Geen blad voor de mond nemen

1. Heel zacht praten
2. Eerlijk en direct zeggen wat je vindt
3. Niets durven zeggen
4. Iemand anders napraten

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

           Voorbeeld

Zij zegt altijd precies wat ze denkt, ze neemt geen blad voor de mond.

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven. 

Iets overboord gooien

1. Iets letterlijk in het water gooien
2. Iets bewaren voor later
3. Iets wegdoen of ergens mee stoppen
4. Iets opruimen in een kast

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

           Voorbeeld

Hij wilde een nieuwe start maken en gooide al zijn slechte gewoontes overboord.

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven. 

Wat betekent het woord "moraal" in de zin "Dit verhaal heeft een moraal"?

Noem een voorbeeld van een moraal.

Hoe werden kinderen vroeger in verhalen getoond en hoe is dat nu?

        Schrijfopdracht

Nogmaals erop hameren dat het leeswerk veel lijkt maar ze volgende les de opdrachten makkelijker kunnen maken als ze weten waar het over gaat. Dat scheelt weer met straks leren voor de toets.

Terugkijken 

op de leerdoelen

1. R: Ik weet wat het woord ‘moraal’ betekent en kan een voorbeeld noemen.
   
2. T1: Ik kan vertellen hoe kinderen vroeger in boeken werden getoond en hoe dat nu is.
   
3. T2: Ik kan in een stukje uit een boek uitleggen welke les of boodschap erin zit.
   
4. I: Ik kan uitleggen waarom boeken nu vaak geen voorbeeldfiguren meer hebben en wat dat betekent.

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Terugkijken 

op de leerdoelen

1. R: Ik weet wat het woord ‘moraal’ betekent  kan een voorbeeld noemen.
   
2. T1: Ik kan vertellen hoe kinderen vroeger in boeken werden getoond en hoe dat nu is.
   
3. T2: Ik kan in een stukje uit een boek uitleggen welke les of boodschap erin zit.
   
4. I: Ik kan uitleggen waarom boeken nu vaak geen voorbeeldfiguren meer hebben en wat dat betekent.

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Vooruitblik

In de volgende les...

gaan we de volgende twee leerdoelen bespreken én 

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Huiswerk

Lees je antwoorden van vandaag thuis nog eens door en leer de woorden op p. 8 opnieuw.

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Overzicht Periode 1

• Thema: Verhalen door de tijd
• Benodigde lesmaterialen: Handboek en Oefenboek KERN NEDERLANDS, JdW map, etui, laptop

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7	Week 8	Week 9	Week 10	Week 11
H: 1A	H: B TV: A	H: C TV: A	H: D TV: B	H: E TV: C	H: F TV: D	SO H: A t/m F TV: E	TV: F		SO TV	TOETS WEEK

Alle afkortingen doornemen en laten opschrijven

Wat vond je leuk tijdens deze les?

Wat vond je minder leuk tijdens deze les?

Wat vond je moeilijk?

Einde les

“Wat je leert draag je altijd bij je.”

Kennis is iets wat je niet kwijt kunt raken