V6 18.4 2-10-2023

Welkom :)
Ga rustig zitten en pak je spullen erbij

De temperatuur van 'onze' zon is 5772 K.
Bepaal welke golflengte straling/licht onze zon het meeste uitzendt.
Wat voor soort licht is dit? Hoe komt dit?
1 / 18
next
Slide 1: Slide
NatuurkundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 18 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Welkom :)
Ga rustig zitten en pak je spullen erbij

De temperatuur van 'onze' zon is 5772 K.
Bepaal welke golflengte straling/licht onze zon het meeste uitzendt.
Wat voor soort licht is dit? Hoe komt dit?

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
18.3 - twee verbanden:
Wet van Wien
Wet van Stefan - Boltzmann

18.4
aflezen: het Hertszsprung-Russell diagram
kennis over sterren: energie, levensduur, levensloop

Slide 2 - Slide

Vandaag:
  • Eerst theorie. Goed luisteren + aantekeningen maken. vraag? hand opsteken
  • Checkvragen maken
  • Opdrachten maken. 
  • Controle & afsluiting

Slide 3 - Slide

Waarom?

Slide 4 - Slide

Theorie
  • in het Hertzsprung-Russell diagram staan de verschillende soorten sterren.
  • Het is een 3-dimensionaal diagram: de temperatuur, de lichtsterkte L en de straal R staan weergegeven.
  • Er ontstaan groepen

Slide 5 - Slide

H.R. Diagram
x-as: log Temperatuur
y-as: log lichtsterkte/lichtsterkte zon
schuin: straal t.o.v. zon
De meeste sterren bevinden zich in de hoofdreeks. Ook onze zon
de witte dwergen hebben 104 zo weinig licht als de zon
de krachtigste sterren hebben wel 105 zo veel licht als de zon

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Theorie - sterren
  • Sterren bestaan voor 98% uit waterstof en heliumgas.
  •  Er vindt kernfusie plaats waarbij vier (kernen van) waterstof-atomen worden omgezet in een helium-atoom.
  • Hierbij komt energie vrij vanwege het massa-verlies
De positron uit dit proces gaat annihileren met een elektron. Hierbij komt een gamma-foton vrij met een vaste energie: 0,511 MeV. Deze fotonen beginnen aan een reis van 60000 jaar waarbij ze continu geabsorbeerd en weer uitgezonden worden, waardoor fotonen met lagere energie ontstaan.

Slide 8 - Slide

Sterren - levensduur
  • Sterren gebruiken dus waterstof als brandstof. Dit gaat ook een keer op 
  • Uit berekeningen weten we dat onze zon nog minimaal 5 miljard jaar als levensduur heeft

Slide 9 - Slide

Opdrachten
opdrachten 36, 38 over de levensduur van de zon

Slide 10 - Slide

Sterren <8x M - levensloop
  • Wanneer het waterstof is opgebruikt, zwelt de ster op tot wel 100x zijn grootte
  • De ster wordt een rode reus die zijn buitenste lagen uitstoot als een nevel
  • De kern blijft over als witte dwerg; deze kern is minder krachtig en dooft langzaam uit

Slide 11 - Slide

Sterren >8x M - levensloop
  • Zwarte sterren kunnen 'instorten', door de grote massa en het grote aantal zware elementen zoals ijzer
  • de elektronen en protonen worden samengedrukt tot neutronen --> neutronenster
  • Dit gebeurt samen met een supernova-explosie
  • als de massa van de kern groot genoeg is, vormt er een zwart gat

Slide 12 - Slide

Opdracht
Maak: opdrachten 36, 38, 42 
Werkvorm: zelfstandig, tijd
Uitdaging --> 44

Slide 13 - Slide

Opdrachten bespreken

Slide 14 - Slide

Toepassing
opgave 1

opgave 3

herk SO bespreking

Slide 15 - Slide

Vooruitblik volgende les
Toepassing opdrachten maken

wet van behoud van energie

examenopdrachten klassikaal

andere onderwerpen?

Slide 16 - Slide

Wat heb je geleerd?

Slide 17 - Slide

Klaar?
Moeilijke opdracht klassikaal, doorlezen, anders??

Slide 18 - Slide