H8.2 voorbereiden PO en SE2: chemisch rekenen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H8.2 Gehaltebepaling8.1 les 1 scheidingsmethoden

chemisch rekenen

voorbereiding PO en SE-2

Aan het eind van deze les kun je

1. rekenen met het omrekenschema

Aan het eind van deze les kun je

2. rekenen aan

reacties

Aanpak

• oefenen met opgaven in deze Lesson-UP-les

- omrekenen: volume --> mol (5 min)

- berekenen: molariteit (3 min)

- rekenen aan een reactie (10 min)

• Maken + nakijken opgave 14 + 18 + 25 uit je boek (van H8.2))

1. rekenen met het omrekenschema: mol --> mL

Bereken het volume 

(in mL) van 

0,0113 mol CO2(g).

Geef je antwoord in 

het juiste aantal 

significante cijfers

uitwerking

• mol omrekenen naar gram:    0,0113 x 44,010 = 0,497313 gram       met  m = n xM_CO2
• ρ CO2 = 1,986 kg/m3 = 1,986 x 10-3 g/mL
  
• gram omrekenen naar mL: 0,497313 / (1,986x10-3) = 250,41 mL   met V = m / ρ
• juiste significantie: 250 (mL)

Nakijken:

1. Per vergeten eenheid -1/2 p (max -1p) 
2. Een verschil in uitkomst door tussentijds afronden op minder dan 4 cijfers: -1p
3. TIP: tussendoor NIET afronden. Noteer het getal met ... erachter en reken verder met het getal dat in je rekenmachine staat

wil je hier meer mee oefenen?

• online: zet je lesmethode op havo4 max3.0
• ga naar Hoofdstuk 1
• kies bij "Versterk jezelf" voor:

- dichtheid

- molbegrip 1.0

-molbegrip 2.0

2. berekenen van de molariteit

• De notatie [formule] wordt gebruikt om de molariteit van een oplossing aan te geven.
• Bijv. [OH-]=0,1008 M
  in woorden: de concentratie/molariteit van OH- ionen is 0,1008 mol per liter oplossing.
• Je zegt ook wel: de concentratie is 0,1008 molair.

rekenvoorbeeld 1

In 12,75 mL zit 13,48 mmol H+

Wat is de concentratie van deze oplossing in mol/L?

c=​V​​n​​

uitwerking: rekenvoorbeeld 1

In 12,75 mL zit 13,48 mmol H+

Wat is de concentratie van deze oplossing in mol/L?

ANTWOORD

c = n / V

dus: c = 13,48.10-3 mol / 12,75.10-3 L = 1,057 mol / L

c=​V​​n​​

rekenvoorbeeld 2

[OH-] = 0,1008 M

Hoeveel mol OH- zit er in 25,00 mL?

c=​V​​n​​

uitwerking: rekenvoorbeeld 2

[OH-] = 0,1008 M

Hoeveel mol OH- zit er in 25,00 mL?

ANTWOORD
n = c x V
dus n = 0,1008 mol/L x 25,00.10^-3 L = 0,00252 mol

c=​V​​n​​

rekenvoorbeeld 3

Een keukenzoutoplossing bevat 125 gram natriumchloride per 350 mL. 

Bereken de molariteit van de oplossing.

uitwerking: rekenvoorbeeld 3

[NaCl] = 6,11 mol/L

• massa delen door MNaCl : 125/58,443 = 2,139 mol  met n=m/MNaCl
• mol delen door aantal L : 2,139 / 0,350 = 6,11 mol/L 
  met c=n/V

meer oefenen met molariteit?

op de volgende dia's (dia 16 t/m dia 24)
vind je nog enkele oefenopgaven

Zoë heeft 200 mL van een drankje met daarin 0,010 M glucose. Ze drinkt de helft op. Wat is de molariteit van glucose in de oplossing die ze over houdt?

1. 0,0050 M
2. 0,010 M
3. 0,020 M
4. 1,8 g/L

Hindrik heeft 100 mL 0,10 M glucose. Hij voegt 900 mL water toe. Wat is de molariteit van glucose dan?

1. 0,10 M
2. 0,011 M
3. 0,010 M
4. 1,0 M

Je lost 1,30 mol keukenzout (NaCl) op in 6,0 liter water. Bereken de molariteit van de oplossing die ontstaat.
Geef je antwoord in het juiste aantal significante
cijfers

Bij een experiment is 8,65 mL gebruikt van een 0,200 M zwavelzuuroplossing.

Wat is de notatie van een zwavelzuuroplossing?

1. H​2​​SO​4​​(aq)
2. HSO​4​​​−​​(aq)+H​+​​(aq)
3. SO​4​​​2−​​(aq)+2H​+​​(aq)

Bij een experiment is 8,65 mL gebruikt van een 0,200 M zwavelzuuroplossing.
Bereken hoeveel mmol H+ (aq) aanwezig is in de oplossing.

(Tip: wanneer je rekent met kleine volumes (bijv mL) is het
handig om 0,200 mol/L te lezen als 0,200 mmol /mL)

3. rekenen aan reacties

Een auto rijdt 3,5 km met een koude motor. 

De benzine (C8H18) verbrandt onvolledig en er komt roet (koolstof) uit de uitlaat. De auto kan met 1,0 liter benzine 15 km rijden.

Bereken hoeveel gram roet (koolstof) ontstaat bij deze rit van 3,5 km. Gebruik de molverhouding benzine : koolstof = 1 : 4

Bedenk een aanpak voor deze opgave - gebruik het 7 stappenplan

Een auto rijdt 3,5 km met een koude motor. De benzine (C8H18) verbrandt onvolledig 

en er komt roet (koolstof) uit de uitlaat. De auto kan met 1,0 liter benzine 15 km rijden.

Bereken hoeveel gram roet (koolstof) ontstaat bij deze rit van 3,5 km. Gebruik de 

molverhouding benzine : koolstof = 1 : 4. 

ZO PAK JE DEZE OPGAVE AAN. WERK DEZE AANPAK UIT IN JE SCHRIFT

1. reactievergelijking                                    benzine + ..............  ->   roet + .......................

2. molverhouding                                             1 mol                          :       4 mol

3. gegeven / gevraagd                         3,5 km                                          ? gram                    7. controleer ALLES

                                                              1,0L = 15 km

4. gegeven > mol        bereken L benzine:

                                       bereken gram benzine:

                                                                                                                                                                     6. mol > gevraagd

                                        bereken mol benzine:

5. molverhouding                         ............ mol benzine ----------->   .......... mol  roet                                              

Uitwerking

1. reactievergelijking                                    benzine + ..............  ->   roet + .......................

2. molverhouding                                             1 mol                          :       4 mol

3. gegeven / gevraagd                         3,5 km  1,0L = 15 km               71 gram                7. controleer ALLES

4. gegeven > mol        bereken L benzine: 

                                            3,5 / 15 = 0,233.....L benzine                                      5,88 x 12,01 = 70,65 gram roet

      bereken gram benzine: p = 0,72.103 kg/m3 = 0,72.103 g/L               m = nxM

                                   dus 0,233....x0,72.103 = 168 g benzine                                                  6. mol > gevraagd

      bereken mol benzine: M C8H18 = 114,224 g/mol                                  M(roet) = 12,01 g/mol

                                  dus 168 / 114,224 = 1,47 mol benzine

5. molverhouding                        1,47 mol benzine ----x4------->   5,88 mol  roet                                              

beb je meer oefening nodig?

• online: zet je methode op havo4 max3.0
• ga naar Hoofdstuk 1
• kies bij "Versterk jezelf" voor:

- Rekenen aan reacties

eigen werk

• Leer de formules op blz 89 en 90
• Leer het stappenplan en figuur 7 op blz 93