Jaarplannen - HoGent

• Aardrijkskunde
• Hoger onderwijs

Jaarplannen in het secundair

Evi Duyck

Introductie

1. Evi Duyck
2. Afgestudeerd 2021-2022
3. Educatieve Bachelor Secundair onderwijs (aardrijkskunde-gezondheidsopvoeding)
4. Leerkracht aardrijkskunde 1ste graad - Atheneum Gentbrugge (sinds sept '22) (15u)
5. Leerkracht economische en financiële competenties
    - Atheneum Gentbrugge (5u)
6. Leerkracht Burgerschap (2u)

(Leer)doelen van de les

1. Uitleggen wat een jaarplan is en waarvoor het dient.
2. Begrijpen hoe een jaarplan aansluit bij het leerplan en de schoolcontext.
3. Inzien hoe handboeken (zoals Polaris of Telescoop) of eigen cursusmateriaal een rol kunnen spelen bij het opstellen.
4. Zelf een eenvoudige jaarplanning voor een thema of graad kunnen opbouwen.
5. Reflecteren over de balans tussen vrijheid, haalbaarheid en diepgang.

- Uitleggen wat een jaarplan is en waarvoor het dient.

- Begrijpen hoe een jaarplan aansluit bij het leerplan en de schoolcontext.

- Inzien hoe handboeken (zoals Polaris of Telescoop) of eigen cursusmateriaal een rol kunnen spelen bij het opstellen.

- Zelf een eenvoudige jaarplanning voor een thema of graad kunnen opbouwen.

Reflecteren over de balans tussen vrijheid, haalbaarheid en diepgang.

1. Jaarplannen?

- Wat weet je al over jaarplannen?

- Wat denk je dat het is?

- Waarom kan en is een jaarplan nuttig?

Leerplannen

1. Doelgericht: overzicht van de leerdoelen en competenties 
2. Langetermijnperspectief: behandelen een hele onderwijsperiode (bijvoorbeeld een schooljaar of een leerfase).
3. Flexibiliteit: minder gedetailleerd; ruimte voor interpretatie door de docent.
4. Overkoepelend: vaak opgesteld door een onderwijsinstelling of overheid.
5. Inhoudelijk breed: bevat kerndoelen, vaardigheden, en algemene richtlijnen voor het vakgebied.
6. Vastgelegd kader: basis waar scholen en docenten hun eigen invulling aan geven.

Jaarplan

1. Uitvoeringsgericht: gericht op hoe de leerdoelen in de praktijk worden bereikt.
2. Kortetermijnperspectief: zoals een specifiek schooljaar of semester.
3. Gedetailleerd: bevat een specifieke tijdsplanning, lesonderwerpen en activiteiten.
4. Docentgericht: meestal door de lera opgesteld.
5. Praktisch gericht: focus op lesplannen, toetsen, projecten, en evaluatiemomenten.
6. Operationeel plan: Richt zich op de dagelijkse organisatie van het onderwijsproces.

2. Theorie in praktijk gekaderd

- Wat staat er in een jaarplan?

- Hoe maak je de verdeling? Per thema?

- Hoeveel weken voor welk thema?

- Wat met uitbreiding of verdieping?

- Wat doe je met studiedagen/ uitstappen...?

- Wat staat er in een jaarplan?

- Hoe maak je de verdeling? Per thema?

- Hoeveel weken voor welk thema?

- Wat met uitbreiding of verdieping?

- Wat doe je met studiedagen/ uitstappen...?

3. Analyse-oefening in groepjes

Opdracht:

1. Duid de leerdoelen aan die in dit thema aan bod komen.

2. Schat hoeveel lestijden je eraan zou besteden.

3. Bespreek: wat zou jij zeker behandelen? Wat eventueel schrappen of uitbreiden?

--> Groepen van 3 à 4 personen.

Klassikale terugkoppeling

1. Hoe hebben jullie de leerdoelen gekoppeld aan het thema?

2. Hoeveel lestijden zouden jullie eraan besteden en waarom?

3. Waar zaten jullie over te twijfelen?

4. Wat beschouwden jullie als kernstof en wat als uitbreiding?

4. Mini-workshop: zelf een jaarplan maken

Doel:

- Praktisch een mini-jaarplan opstellen.

- Leerdoelen, thema’s, lestijden en evaluatie koppelen.

- Leren prioriteiten stellen bij het plannen van een jaar.

Wat je van mij krijgt:

- Fragment van het leerplan voor de gekozen graad

- Overzicht van beschikbare lestijden (1A = 2u/week, 2A = 1u/week)

- Handboekfragment (Telescoop) --> kunnen jullie dit online openen/ aanwezig in de klas.

- Sjabloon voor mini-jaarplan als volgt: Week/ Thema/ Doelen/ Lestijd/ Evaluatie (welke vorm)

Praktisch:

- Graad 1 GO! --> leerplan al gekregen.

- 1A = 2U/week - 2A = 1u/week. Max 32 lesweken.

- 6 studenten = 1A, 6 studenten = 2A

- 2 studente/ thema?

Thema's kiezen per semester => aan de slag!

- Max 30 min werktijd.

Klassikale nabespreking mini-workshop

- Welke keuzes maakten jullie?

- Waarom deze verdeling van thema’s en lestijden?

- Hoe hebben jullie rekening gehouden met uitbreidingsstof en evaluaties?

Jaarplan nog opstellen?

Jaarplan

Mijn school (AGB):

- Vroeger: 'jaarplannen' Smartschool.

- Vervolgens: jaarplannen in een eigen document (zie voorbeeld).

- Nu: jaarplannen via de 'planner' in Smartschool.

Jaarplannen in Smartschool 

Via "Jaarplannen":

• Verouderd.
• Gekoppeld aan 'schoolagenda' 

Via "Planner"

• NIEUW
• Duurzaam 
• Handig communicatiemiddel

Een jaarplan is geen lijstje van onderwerpen, maar een strategische vertaling van leerplandoelen naar een haalbare tijdsplanning.

Extra: Interactieve (GIS) tools in de les

Digitale technologiën

• Niet enkel de modernisering reeds bekende software.
  
• Meer inzetten op kennismaking met nieuwe software.
• Vakinhoudelijk + algemeen
• Stage = de leerschool.

1. Ik ken dit en heb dit al gebruikt.
2. Ik ken dit niet en heb dit nog niet gebruikt.
3. Ik heb hier al van gehoord.

Wordwall

Wordwall is snel één van de populairste apps aan het worden om interactief lesmateriaal te bouwen, en snel! Vooral oefenspelletjes.

1. Ik ken dit en heb dit al gebruikt.
2. Ik ken dit niet en heb dit nog niet gebruikt.
3. Ik heb hier al van gehoord.

Quizizz

Quizizz is dé tegenhanger van Kahoot, maar het beloont niet alleen de snelste en sterkste leerlingen. Je quizt namelijk op eigen tempo en met allerlei spelelementen.

1. Ik ken dit en heb dit al gebruikt.
2. Ik ken dit niet en heb dit nog niet gebruikt.
3. Ik heb hier al van gehoord.

PADLET

Padlet laat je een digitaal bord maken waarop leerlingen samen berichten, foto's, audio en video op kunnen plaatsen.

Zo kan je samen discussiëren over materiaal dat iedereen voor zich heeft.

1. Ik ken dit en heb dit al gebruikt.
2. Ik ken dit niet en heb dit nog niet gebruikt.
3. Ik heb hier al van gehoord.

SLIDESgo!

Gratis bloedmooie sjablonen voor Powerpoint en Google Slides.

Zoek op trefwoorden om relevante thema's te vinden. Je geeft hiermee je presentaties een erg professionele look, toch is het weinig moeite.

Interactieve (GIS) kaarten

• Curieuzeneuzen Vlaanderen - Resultatenkaart 
• Verkeerscentrum - Dagelijkse files
• Vlaams Verkeerscentrum: Verkeerssituatie
• Mobiscore.be
• Geological Society (sohttps://www.geolsoc.org.uk/Plate-Tectonics)

6. Ervaring(en) als starter, tips en tricks

Het start met...solliciteren

Waar?:

1. Via de school zelf, eventueel een stageschool
2. Via de vdab (later dit jaar meer)
3. Via het net (GO-->gojobbeurs - mei/juni)

Begin hier tijdig aan!

Ga voor een school die bij je past!

--> eerste indruk = belangrijk! 

Tips om je sneller 'thuis' te voelen

1. Ga tijdens de pauzes naar de lerarenkamer en praat.
2. Eerste indruk = belangrijk, maar blijf jezelf.
3. Omring je door positieve collega's.
4. Maak deel uit van de gewoontes vb. vrijdag --> cafeetje.
5. Enthousiasme = aanstekelijk!
6. Durf te vragen!
7. Je bent NOOIT alleen!
8. Opstart/ startersmomenten (nieuwe leerkrachten)

Wat met die lesvoorbereidingen

- Persoonlijke keuze
- Realiteit = niet zo uitgebreid
- Ervaren collega's = geen voorbereiding bij zich 

- Ik --> doelen+ lesfasen + werkvormen + verloop. 

Doelstellingen --> Planner + toetsen en taken.

Klasmanagement, mijn tips (als starter)

1. Probeer het uit!
2. Vraag tips aan collega's
3. Niet alles werkt, niet alles werkt altijd
4. Wees consequent
5. Geef de boodschap mee + vertel waarom
6. Straffen en belonen (langer blijven vs. vroeger stoppen)
7. Blijf jezelf
8. Het is oké om te zeggen dat het niet oké was
9. !! Laat het los (vrijd lesu 7)

Gesprekken met ouders

- Veel contact met ouders

- Objectiviteit

- Luister naar de ouder

- Non-verbale lichaamshouding

- Samen oplossingen zoeken

- School steunt jou altijd