Barok & Rococo (les 1, 2, 3, 4) H5

• kunstgeschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

BAROK

Les 1

Hof van Lodewijk XIV

Frankrijk

Zuidelijke Barok

Barokkunst voor de kerk (contrareformatie)

Noordelijke Barok

Rijke burgers Nederland

(Gouden eeuw)

Lodewijk XIV

Grootsheid van de vorst Macht en middelpunt

Zonnekoning

Symbool voor de Franse koning

Totaalkunstwerk

Leg uit dat de houding van de koning 

ontzag moet uitstralen.

Aspecten

- Staand en rechtop.

- Eén arm ver van het lichaam met de hand op een hoge stok.

- Eén arm in de zij.

- Lichaam afgewend, het hoofd iets naar de kijker gedraaid.

- Een been iets naar voren.

Barokkunst voor de kerk

Bouwkunst/

Architectuur

Schilderkunst

• Golvende plastische muurvlakken ('gekneed')
• Beelden in de nissen
• Reliëfwerking
• Grillige vormen
• Halfzuilen boven elkaar
• Horizontaal en verticaal samen (fries)

Francesco Borromini, San Carlo alle Quattro Fontane (1638-67) Rome, Italië

Waardoor wekt Bernini de indruk dat de heilige Theresa op het punt staat om aan de aarde te ontstijgen?

Leg uit dat – afgezien van de lichteffecten – De extase van de heilige Theresa een barok beeldhouwwerk is.

Beeldaspecten

- Het beeld zit vol vaart en dynamiek (diagonalen).

- Extreem realisme.

- De voorstelling is emotioneel en dramatisch.

- Berekende diepte-effecten.

Judith staat in dit verhaal voor de redder van het geloof. Dit onderwerp
past goed bij de geloofsstrijd die de katholieke kerk voerde in de tijd van
de barok. 

De katholieke kerk was dan ook de opdrachtgever van
Caravaggio.

Welke geloofsstrijd werd gevoerd?

Leg uit waarom het schilderij van caravaggio bij die strijd van belang was.

BAROK

Les 2

Hof van Lodewijk XIV

Frankrijk

Zuidelijke Barok

Barokkunst voor de kerk (contrareformatie)

Noordelijke Barok

Rijke burgers Nederland

(Gouden eeuw)

Gouden eeuw (17de eeuw)

Noordelijke deel van Europa

Protestantisme de norm (het Woord/Bijbel) 

Rijke burgers geven geld uit aan kunst (VOC)

• Historiestuk
• Genrestuk (binnenhuistafereel)
• Stilleven
• Landschap
• Portretten
• Schuttersstuk

Genres

Tweetallen 

Presentatie 3 minuten

Waar moet je presentatie aan voldoen:

• Leg uit tot welk genre het kunstwerk behoort en waarom
• Beschouw het kunstwerk aan de hand van de volgende onderdelen:
       - Voorstelling
       - Vormgeving (Beeldaspecten) 
• Een belangrijk element/'weetje' in, uit of rondom het schilderij.
   Dit mag dus ook te maken hebben met de opdrachtgever of de kunstenaar. 

Opdracht

Opdracht Classroom

BAROK

Les 3

Barok

& Rococo

Les 4

Herhaling Barok 1600-1720

Hof van Lodewijk XIV (Frankrijk)

Zuidelijke Barok

Barokkunst voor de kerk (contrareformatie)

Noordelijke Barok

Rijke burgers Nederland (Gouden Eeuw) + genres presentaties

ROCOCO

Pastel

Porselein

Posh

Rococo 1720-1750

Deze stijl lijkt op de barok (stroming)

Belangrijke rol voor

- Dynamiek (beweging)

- Levendigheid

- Overdaad

Maar

- Frivoler (lichter) 

- Verfijnder

- Speelser/grilliger 

Waaraan kun je zien dat het schilderij een erotisch scène voorstelt? 

Noem drie kenmerken.

De nadruk ligt op de vrouw op de schommel. Leg uit hoe dit komt, geef drie redenen. 

Fragonard, Een gelukkig toeval onder de schommel, 1767.

Rocaille

Een grillig, asymmetrisch ornament, afgeleid van schelpen en koralen. 

Objecten rijzen in een grillige beweging op, als een plant of een boom. 

Duitse vorsten begonnen een porseleinfabriek. Wat was de reden dat vorsten zoveel belangstelling voor porseleinen hadden en het graag verzamelden en gebruikten?

Antwoord

- Porselein was erg duur (het wordt ook wel ‘het witte goud’ genoemd). Voor vorsten was het een mogelijkheid om te pronken met hun rijkdom en goede smaak. 

- In de rococo sluit het hebben van porselein aan bij de excentrieke en decadente levensstijl van vorsten.

Jeff Koons, Michael Jackson and Bubbles, 1988.

Rococo > Neoclassicisme 

De rococo beheerste de mode ongeveer 35 jaar. Toen zette de reactie van het neoclassicisme in. De grillige voortbrengselen van de rococostijl werden al snel verguisd. 

Neoclassicisme ontstaat dankzij hernieuwde belangstelling voor de klassieken. 

François Boucher, Rustend meisje, 1752.

Vandaag

- Wat moet je leren voor het SE?

- Oefenvragen maken