Hart- en vaataandoeningen les 1

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,4

Zorgvragers met aandoeningen aan het hart en de bloedvaten 

LES 1

VVT 2, module 3, hoofdstuk 8

Anatomie en fysiologie, module 5, hoofdstuk 1 

Inhoud les

• Anatomie en fysiologie van het hart en de bloedvaten
• Onderzoek
• Risicofactoren van hart- en vaataandoeningen
• Atherosclerose

Beeld krijgen van functioneren hart en bloedvaten

Eenvoudige observaties die een indruk geven van het functioneren van het hart en de bloedvaten zijn:

• de waarde van de bloeddruk die wordt gemeten met behulp van een bloeddrukmeter;
  
• de observatie van de hartslag aan pols-, lies- of enkelslagader.

De huisarts en/of cardioloog (specialist op het gebied van hart en bloedvaten) besluit op basis van lichamelijk onderzoek, het verhaal van de zorgvrager en bovengenoemde observaties en meetgegevens of er verder onderzoek nodig is. Dat onderzoek kan op verschillende manieren uitgevoerd worden.

Medisch onderzoek van hart en bloedvaten

Zoek uit wat de onderstaande soorten medisch onderzoek inhouden:

• ECG in rust
• ECG bij inspanning
• Hartecho
• Hartkatheterisatie 
• Duplexonderzoek
• Enkel-armindex

Risicofactoren van hart- en vaataandoeningen

Hart- en vaatziekten ontstaan door combinaties van erfelijke aanleg, leefstijlfactoren en risicofactoren. Erfelijke factoren zijn niet te beïnvloeden. Leefstijlfactoren en risicofactoren zijn echter wel te beïnvloeden hoewel een bepaalde mate van erfelijke aanleg maakt dat dit voor de een makkelijker is dan voor een ander. Een complex samenspel van factoren leidt uiteindelijk tot een hart- en vaataandoening.

Factoren die te beïnvloeden zijn

Leefstijlfactoren zeggen iets over keuzes die mensen maken om hun leven in te richten. Ze doen aan sport of juist niet. Men is bewust bezig met voeding of maakt juist gebruik van kant-en-klaarmaaltijden uit de supermarkt, omdat dat past bij hun drukke leven. 

Risicofactoren zijn factoren die zich ontwikkelen als gevolg van deze leefstijlkeuzes. Als iemand ongezond eet, zal dit een effect hebben op zijn cholesterolwaarde en ontstaat er mogelijk overgewicht. Het kan ook zijn dat iemand aanleg heeft om overgewicht te ontwikkelen zonder dat men eigenlijk veel eet. Overgewicht is een risicofactor voor het ontwikkelen van een hart- of vaataandoening en dus een factor om rekening mee te houden.

Leefstijlfactoren voor het ontwikkelen van hart- en vaataandoeningen

• gebrek aan beweging;
  
• roken;
  
• overmatig alcoholgebruik;
  
• ongezonde voeding;
  
• gebruik van de anticonceptiepil.

Risicofactoren voor het ontwikkelen van hart- en vaataandoeningen

• overgewicht;
  
• te hoog cholesterol;
  
• hoge bloeddruk;
  
• stress;
  
• diabetes mellitus;
  
• reuma.

Zorgvrager met aandoeningen aan het hart

• Aderverkalking
• Coronair lijden
  
• Angina pectoris
  
• Hartinfarct
  
• Hartfalen
  
• Hartritmestoornissen
  
• Infecties en hartklepgebreken

Opdracht

1. Teken de grote en kleine bloedsomloop
2. Vermeld in deze tekening de volgende aandoeningen: aderverkalking, coronair lijden, angina pectoris, hartinfarct, hartfalen, hartritmestoornissen, infecties en hartklepgebreken.
3. Verklaar bovenstaande aandoeningen in de tekening.
4. Leg per aandoening uit waar de verpleegkundige zorg uit bestaat.

Wat zou het kunnen zijn wat je net op de afbeelding hebt gezien?

Atherosclerose

Afwijking in de wand van een bloedvat door een vetophoping

Vernauwing van de slagaderen. 

Weefsels krijgen steeds minder O2-rijk bloed.

Alle slagaders in het lichaam kunnen worden 

aangetast door aderverkalking

beschadiging binnenwand-> klonteren van bloedplaatjes, witte bloedcellen dringen binnen-> trekken cholesterol aan-> vetophoping in de slagaderwand door opname calcium

Opdracht atherosclerose 

Leg in eigen woorden uit m.b.v. het boek VVT 2, module 3 hoofdstuk 9 (Zorgvrager met aandoeningen aan het hart) 

a) wat atherosclerose inhoudt 

b) wat je kunt doen om het risico op het ontstaan ervan te verminderen

www.anatomie-online.nl

Noem 2 dingen die je deze les hebt geleerd

Vooruitblik

VOLGENDE WEEK

• coronair lijden;
  
• hartfalen;
  
• hartritmestoornissen;
  
• infecties en hartklepgebreken.