14.3 gezichtszintuig + 14.4 netvlies

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

ga naar biologiepagina.nl 

5VWO

Waarnemen

tabblad oefenen

oefenen evenwichtsorgaan

Bedenk 2 toetsvragen: één over paragraaf 1 en één over paragraaf 2

Wat gebeurt er met je pupil als je in fel licht kijkt?

1. pupil wordt kleiner
2. pupil wordt groter
3. er gebeurt niks mee

Na het netvlies komen nog 2 lagen: het vaatvlies en het harde oogvlies. Wat zouden de functies hiervan zijn?

1. Vaatvlies: bescherming oog, harde oogvlies: oog laten bewegen
2. Vaatvlies: bloedtoevoer voor het oog, harde oogvlies: oog beschermen
3. Vaatvlies: oog laten bewegen, harde oogvlies: bloedtoevoer van het oog

Ontdek je blinde vlek

Je kunt de lens van vorm veranderen om scherp te zien. Als je een voorwerp van dichtbij wilt zien moet de lens dat bol zijn of juist plat?

1. Bol
2. Plat

Aan de slag

14.4 Netvlies

https://www.bioplek.org/animaties/oog/netvliesx.html

https://www.bioplek.org/animaties/oog/fotopigmentenx.html

Optische illusies

Gezichtsbedrog

Wat gebeurt er bij het Hermann-rooster?

In de hoeken van de witte lijnen (waar de kruispunten zitten) krijgen de ganglioncellen veel lichtprikkels van alle kanten.

Op de randen van de lijnen krijgen de ganglioncellen minder input van de omliggende cellen.

Dit zorgt voor contrastversterking: de ganglioncellen onderdrukken de signalen van de kruispunten sterker dan van de randen, waardoor je hersenen denken dat de kruispunten iets donkerder zijn.

🔍 Maar waarom verdwijnt de illusie als je er direct naar kijkt?

Wanneer je direct op een kruispunt focust, gebruik je het centrale deel van je netvlies (de fovea), waar de kegeltjes veel nauwkeuriger werken. Hierdoor wordt de laterale inhibitie minder sterk en verdwijnt de illusie!

Je ogen maken continu microsaccades (kleine, onbewuste bewegingen om details te scannen).

Omdat de afbeelding hoge contrasten bevat, reageren je netvliescellen net iets later op de donkere delen dan op de lichtere delen.

Dit veroorzaakt een ‘vertragingseffect’ in de verwerking, waardoor je hersenen denken dat de ovaaltjes verschuiven of draaien

14.5 Zintuigen en regeling

Hoofdzaken

Contexten!

Aan de slag

14.3: opdracht 2 + 4 t/m 6

14.4: opdracht 2, 5 en 7

14.5: opdracht 4, 5 en 8