Uiteenzetting les 2: Tekststructuren en Bouwplan

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Nederlands

Schrijven - Uiteenzetting

Les 2 

H2 - P1 2022/2023

Vorige les ...

... hebben we de leerstof over schrijfvaardigheid uit leerjaar 1 herhaald.

... en een begin gemaakt aan schrijfvaardigheid leerjaar 2. 

Voor we verdergaan ...

... een aantal vragen.

Log in en doe mee met de les.

Terugblik:
Wat weet je al over de uiteenzetting? Noteer alles wat je hebt onthouden van de vorige les.

Het schrijfdoel van een uiteenzetting is:

1. Informeren
2. Uitleg geven
3. Overtuigen
4. Amuseren

In een uiteenzetting komen nooit meningen van mensen voor:

1. Waar
2. Niet waar

Een belangrijk kenmerk van de uiteenzetting is dat deze altijd .... is

1. Interessant
2. Objectief
3. Subjectief
4. Overtuigend

Aan het einde van deze les ...

... weet je hoe je een tekst op verschillende manieren kunt opbouwen.

... weet je wat een tekststructuur is.

... ken je verschillende tekststructuren.

Opbouw van een tekst

We kennen allemaal de indeling in: inleiding middenstuk en slot.

Maar wat doen we in die 3 tekstdelen? 

Wat doe je in de inleiding? Wat doe je in het middenstuk? En wat doe je in het slot? 

Dat hangt af van de tekststructuur die je gebruikt om je tekst op te bouwen.

Tekststructuren

Er zijn verschillende tekststructuren:

Oorzaak/gevolg

Voordelen/nadelen

Vroeger/nu

Uitleg tekststructuren

Om uit te leggen hoe een tekst er uitziet als je die opbouwt volgens de: oorzaak-/gevolg-structuur, voordelen-/nadelen-structuur of vroeger-/nu-structuur stellen we ons een situatie voor op de volgende slide.

Stel je voor...

Bij lichamelijke opvoeding heb je het gehad over doping bij sporters. Je vertelt dit aan je tante, die lesgeeft op een basisschool. Zij vraagt jou om een uiteenzetting

te schrijven over het gebruik van doping in de sport voor leerlingen van groep 8.

Hoe zou je een tekst als deze kunnen opbouwen?

Oorzaken & Gevolgen

Een uiteenzetting over het gebruik van doping in de sport voor leerlingen van groep 8 volgens de oorzaak-/gevolg-structuur.

Zie volgende slide.

Voordelen & Nadelen

Een uiteenzetting over het gebruik van doping in de sport voor leerlingen van groep 8 volgens de voordelen-/nadelen-structuur.

Zie volgende slide.

Vroeger & Nu

Een uiteenzetting over het gebruik van doping in de sport voor leerlingen van groep 8 volgens de vroeger-/nu-structuur.

Zie volgende slide.

Hoe gaan we te werk?

De lessen

1. Oefenen met het schrijven van een uiteenzetting: stap voor stap. Daarvoor gebruiken we de voorbeeldsituatie (over doping in de sport).

2. Twee weken voor de toets kies je een onderwerp (3 keuzes). 

3. Hierover verzamel je bronnen met informatie. 

De toets

4. Neem de bronnen met info geprint mee, zodat je deze kunt gebruiken bij het schrijven van de uiteenzetting. 

Tijd om aan de slag te gaan!

Stap voor stap                  schrijven is een proces

We beginnen met ...

Voor het schrijven maak je een plan! Een schrijfplan.

Voordat je begint met schrijven, vul je een schrijfplan in.

Weet je nog?

Schrijfplan = schema dat de basis van je tekst vormt, hierop bouw jij je tekst (bouwplan)

Een schrijfplan is vergelijkbaar met de fundering van een huis. Die heb je nodig om verder te kunnen bouwen. 

Mapje Nederlands 

Maak op je computer een mapje Nederlands aan. Hierin sla je het hele schooljaar alle documenten van het vak Nederlands op.

Waarom? Zodat je altijd al je documenten terug kunt vinden!

Ga naar ...

SOM - Vakken - Nederlands - Jaarbijlagen - Uiteenzetting P1

Download en sla op in je mapje: 

- Bouwplan uiteenzetting

- Hulpblad invullen bouwplan

Aan de slag!

Opdracht: Vul het bouwplan in. 

Wat heb je hiervoor nodig?

- de situatie op slide 12

- een tekststructuur naar keuze (zie slide 14, 16, 18)

- eventueel: het hulpblad bouwplan invullen

Je mag samenwerken met je buurman/-vrouw.